رضا براهنی
انتشار هفته نامه شاید یکی از سخت ترین کارهای دنیا باید باشد، بویژه در تبعید و برای جامعه ی تبعیدی. امری است نیازمند فراست، سرسپردگی به کار، درک حرفه ای هم کشور میزبان و هم موقعیت کشوری که پشت سر گذاشته شده، به روز کردن خبری است که شخص دریافت می کند و خدمت بلاعوضی است که با غربال اطلاعات رسیده و به روز کردن آن در ارتباط با جهان و کشوری که خواننده ی نشریه آن را ترک کرده، و نگران آن است که چگونه می تواند در کشور جدید سروسامان پیدا کند.
سرشت جامعه ی تبعیدی طوری است که تبعیدی شخصیت دوگانه پیدا می کند و مدام با این پرسش روبروست که چه بر سرم آمد، در آن کشور خودم، که به ناچار از کشور دیگری سر درآوردم. چه بر سر من و خانواده ام خواهد آمد، و چه کسی قرار است بین کشور جدید و زادگاهم پل بزند؟
و نهایتاً من چگونه می توانم درباره ی آن گذشته ی آشنای در حال عقب نشینی مدام ـ در مورد ما، ایران ـ و کشوری که اکنون از آن من هم شده ـ در مورد ما، کانادا ـ خبر موثق به دست بیاورم؟ حالا به این دغدغه ی خاطر، دغدغه ی نویسنده ای را هم اضافه کنید که نامش در فهرست کسانی گنجانده شده که فهرست سیاه جمهوری اسلامی است، و او می خواهد بی دخالت سانسوری هول انگیز و فلج کننده نوشته اش را چاپ کند.
من نیمه ی ژانویه ی ۱۹۹۷ پس از نجات تصادفی از چنگ قاتل های زنجیره ای جمهوری اسلامی ایران به کانادا آمدم و خانواده ام دو هفته بعد در تورنتو به من پیوستند. در اینجا بود که شماره ی اول نشریه ی شهروند را دیدم که مربوط می شد به تاریخ بیست سال پیش تر(از حالا) که در آن مقاله ای از من در اعتراض به نوشته ی کیهان ایران، علیه نویسندگان ایران درج شده بود.
من در هیچ مجله و نشریه ی دیگری در خارج از کشور ندیده بودم که اعتراض من به سانسور در آن چاپ شده باشد. دیدن اعتراضم در شهروند برایم خبر مهمی بود. از دید من این اطلاع اهمیت داشت. در مصاحبه ای ده شماره ای که سردبیر نشریه، حسن زرهی با من انجام داد، من و او با هم روزگار تیره ای را که سانسور در جمهوری اسلامی بر مردم ایران تحمیل کرده بود، به رویت خوانندگان نشریه رساندیم. سردبیر شهروند، و نسرین الماسی، شریک زندگی و شریک مجله را، من و هم همسرم ساناز، هم دوستان از خودگذشته خود می دانیم و هم دو نویسنده ای که زندگی خود را وقف آزادی اندیشه و بیان در همه جا کرده اند.
رضا براهنی ـ شاعر و نویسنده
* این نوشته نخست به انگلیسی نوشته شده و توسط خود نویسنده به فارسی برگردانده شده است. نوشته ی انگلیسی در سایت CBC رادیو و تلویزیون ملی کانادا منتشر شده است.
