اروین کاتلر معتقد است تنها راه، پیشبرد حقوق بشر در کشورهایی مثل ایران است
هفته پیش شروع کارزار برای آزادی سعید ملکپور را اعلام کردیم. این کارزار از سوی گروهی از کنشگران اجتماعی ایرانی-کانادایی راهاندازی شده تا برای آزادی این ایرانی مقیم کانادا که هشت سال است در ایران زندانی است، تلاش کند.
نویسندگان متن حاضر همیشه بر این اعتقاد بودهاند ـ و آن را هرجا که پیش آمده تکرار کردهاند ـ که برداشتن تحریمها و ایجاد رابطه دیپلماتیک و تجاری با جمهوری اسلامی از سوی کانادا باید به موازات مذاکره برای آزادی شهروندان و مقیمهای کانادا که به ناحق در ایران زندانی هستند پیش برود. در ماههای اخیر چند پیشامد گوناگون درستی این باور را تایید کرد. بیش و پیش از همه آزادی دکتر هما هودفر، استاد دانشگاه کنکوردیا بود که در جریان مذاکره برای از سرگیری روابط دیپلماتیک بین دو کشور بی هیچ پیششرط علنی از سوی ج.ا. آزاد شد. اخیرا نیز در جریان برگزاری کنفرانس سیاستگذاری علمی کانادا که در آتاوا برگزار شد چند سخنرانی قابل توجه از سوی سیاستمداران و کنشگران حقوق بشر ایراد شد که بر نکته مشابهی تاکید داشتند. صحبت آقای اروین کاتلر، وزیر پیشین دادگستری و دادستان کل کانادا و وکیل برجسته حقوق بشر در این میان از اهمیت ویژهای برخوردار است.
اروین کاتلر که در کابینه پال مارتین عهده دار پست وزارت دادگستری بود و از معتبرترین و محترمترین سیاستمداران کانادا است، سخنران اصلی پنل حقوق بشر و آزادیهای آکادمیک بود. هما هودفر نیز سخنران میهمان این کنفرانس بود و در کنار ویویانا فرناندز، مدیر مرکز آموزش و پژوهش حقوق بشر در دانشگاه آتاوا سخنرانان پنل را تشکیل میدادند.
اروین کاتلر در سخنرانیاش به لزوم همراه و هماهنگ شدن فشار همگانی آشکار و دیپلماسی پشت پرده اشاره کرد و تاکید کرد که تنها در صورت چنین هماهنگیای است که میتوان امیدوار بود دولتهایی از نوع ج.ا. به آزادی دانشمندان و گزارشگران گردن بگذارند.
کاتلر مورد دکتر هودفر را به عنوان یک نمونه موفق در این زمینه معرفی کرد و گفت فشار موثر اجتماعی و دیپلماسی موثر با هم همراه شدند و به آزادی او انجامیدند. کاتلر تأکید کرد در شرایطی که بیماری دکتر هودفر به مشکل بزرگی تبدیل شده بود ج.ا. نمیخواست خود را دچار دردسر دیگری از جنس زهرا کاظمی کند و متوجه شد که نگهداری دکتر هودفر بیش از آن به صلاحش نیست.
موضوع قابل توجه دیگری که اروین کاتلر به آن اشاره کرد استفاده مقامات ایرانی از آزادی دکتر هودفر برای منحرف کردن افکار عمومی از بازداشتها و زندانی کردنهای بیرویهای است که از سوی ج.ا. انجام میگیرند.
از دید کاتلر، آزادی دکتر هودفر ـ اگرچه مایه خشنودی است ـ باعث بیتوجهی به این بازداشتها شده است. کاتلر صحبتهایش را با این موضوع به پایان رساند که “آن چه اهمیت دارد این است که فشار عمومی و دیپلماسی هر دو باید وجود داشته باشند و از وجود هم آگاه باشند. اگر این دو فشار هماهنگ باشند تاثیرگذار خواهند بود”.
زندانی شدن سعید ملکپور با اتهاماتی که در یک دادگاه ناعادلانه منجر به محکومیت وی ابتدا به اعدام و سپس با تجدید نظر به حبس ابد شد وجدان جامعه مدنی را به خشم میآورد. از سوی دیگر، پس از هشت سال که از زندانی شدن سعید میگذرد اکنون دریچه امیدی برای آزادی او گشوده شده است. مذاکره برای آزادی سعید اگر با گفت وگو برای از سرگیری روابط دیپلماتیک بین کانادا و ج.ا. همراه شود، میتواند آزادی او را به ارمغان آورد. شرایط سیاسی کنونی ایران در رابطه با شرایط جهانی برای موفقیت این مذاکره بسیار مناسب به نظر میرسد.
کارزار برای آزادی سعید ملکپور به همین منظور شکل گرفته است. ما امیدواریم با همکاری کنشگران حقوق بشر موفق شویم در جهت آزادی این زندانی حرکت کنیم. در اولین اقدام برنامهای برای اوائل فوریه در حال تدارک است که در آن از کار هنری سعید که در زندان ساخته و به کانادا منتقل شده رونمایی خواهد شد. در این برنامه بسیاری از سیاستمداران و کنشگران حقوق بشر از سراسر کانادا شرکت و سخنرانی خواهند کرد. برای برگزاری این برنامه به همکاری انسانی و مالی همگان احتیاج داریم. از شما دعوت میکنیم اگر مایل به همکاری یا کمک مالی به این برنامه هستید با هر یک از برگزارکنندگان کارزار تماس بگیرید. بیانیه کارزار را میتوانید در سایت شهروند هفته پیش بخوانید.
امیدواریم درکنار و با همکاری یکدیگر بهزودی آزادی یک زندانی دیگر را جشن بگیریم.
- ارسلان کهنمویی پور استاد زبانشناسی دانشگاه تورنتو است.