Serge Halimi
هنگامی که یک رییس جمهوری دمدمی، متلون و بی توجه به نادانی خود بر قدرتمندترین ارتش دنیا حکم می راند، بهتر است که ابزارهای هشدار و کنترل متعدد باشد. با این حال، زمانی که آقای دونالد ترامپ به ژنرال های خود دستور داد که به سوریه حمله کنند و در آسیا به قدرت نمایی دریایی بپردازند، نمایندگان کنگره آمریکا، جمهوری خواه و دموکرات و تقریبا همه رسانه ها از جمله در اروپا، به احترامش بپا خاستند و برایش کف زدند.
حتی یکی از روزنامه های ملی فرانسه اظهارنظر کرد که «بمباران سوریه» «جنبه آزادی بخش» داشته است(١). به این ترتیب، ۵٩ موشک شلیک شده علیه یک پایگاه هوایی در خاورنزدیک تقریبا یک رییس جمهوری نامحبوب، ناوارد و خویشاوند سالار را به مردی قاطع و حساس تبدیل کرد که قادر به مهار احساسات انسانی خود در برابر تصاویر «کودکان زیبایی که در حمله ای وحشیانه کشته شده اند» نیست. چنین ستایش های یک پارچه و هماهنگ در فضای بین المللی کنونی نگرانی برانگیزتر است بویژه از آنرو که تنش ها بر آن سنگینی می کند و آقای ترامپ مشتاق ستایش از خویش است.
در ژانویه ١٩۶١، دوایت آیزنهاور، رییس جمهوری جمهوری خواه آمریکا ٣ روز پیش از ترک مسند قدرت، به هم میهنان خود درباره یک «مجتمع نظامی- صنعتی» که «نفوذ ـ اقتصادی، سیاسی و حتی روحانی ـ آن در هر شهر، ایالت و دستگاه اداری حس می شود» هشدار داد. با نگاه به توالی تغییرات شدید در رفتار رییس جمهوری کنونی ایالات متحده می توان نتیجه گرفت که این «مجتمع» در هفته های گذشته بیکار نبوده است. در ١۵ ژانویه امسال، آقای ترامپ می گفت که «ناتو سازمانی منسوخ است»؛ در ١٣ آوریل گفت که «ناتو دیگر منسوخ نیست». چند ماه پیش می گفت که روسیه «متحد» آمریکا خواهد شد؛ ١٢ آوریل به این نتیجه رسید که روابط بین واشنگتن و مسکو به «پایین ترین حد» تنزل یافته است.
دیمیتری مدودف نخست وزیر روسیه این تغییر رفتار را ناشی از این می داند که «با فرونشستن غبارهای انتخاباتی»، آقای ترامپ «گرفتار نظام قدرت»ی شده که هرگز اجازه نمی‌دهد مستاجر کاخ سفید، هرکس که باشد، از ملاحظات اولویت های راهبردی غفلت کند. وابسته ترین جمهوری خواهان و دموکرات های امپراتوری آمریکا می دانند که حتی اگر آقای ترامپ شبیه به یک عروسک خیمه شب بازی باشد، «نخ های آن در دست کرملن» نیست… (٢). در این مورد، برنده «حکومت پنهان» است.
اگر آیزنهاور زنده می شد، بی تردید به «مجتمع نظامی ـ صنعتی» خود شریکی رسانه ای را نیز می افزود، زیرا تداوم اطلاعات شیفته تنش مداوم است، جنگ را دوست دارد؛ و تحلیل گران جذب شده در این سودا از آنرو به اعلامیه های پرشورمی پیوندند که داوطلبانی که در درگیری های مسلحانه از بین می روند نه پسران آن‌ها بلکه داوطلبانی زحمتکش هستند. روزنامه های اصلی آمریکایی ۴٧ نوشتار تحریریه ای درمورد «حمله های» آمریکا به سوریه منتشر کرده اند. فقط یک روزنامه مخالف این حمله ها بوده است (٣).
پانویس ها:
*L’Etat profound، stay-behind اصطلاحی است که در سال های دهه ١٩٩٠ در درجه اول در ایالات متحده رایج شد و اشاره به مراجعی در حکومت و دستگاه اداری کشور است که دارای قدرت واقعی تصمیم گیری در درازمدت است و در ورای تغییرات در نهادهای انتخابی مانند دولت و حزب های سیاسی قراردارد. “حکومت پنهان”اقلیتی کوچک یا طبقه مسلط را در برمی گیرد» (ویکی پدیا).
۱- Libération, Paris, 9 avril 2017.
٢- مقاله «عروسک های خیمه شب بازی روسیه» ، لوموند دیپلماتیک ، ژانویه ٢٠١٧
۳-Adam Johnson, « Out of 47 major editorials on Trump’s Syria strikes, only one opposed », Fairness & Accuracy in Reporting (FAIR), 11 avril 2017.
Serge HALIMI دبیر هیئت تحریریه لوموند دیپلوماتیک است.
منبع: لوموند دیپلماتیک
