* این مقاله جنبه ی آموزشی دارد نه درمانی، هر دارویی باید با تشخیص و تجویز پزشک مصرف شود.

گرفتگی عضلات بدن علل مختلفی دارد و اغلب در نواحی گردن، کتف، کمر و مخصوصاً در عضلات ناحیه ساق پا همراه با درد شدید و احتمالاً همراه با توده سفتی از بافت عضلانی دیده می شود که ممکن است در هنگام ورزش یا کارهای روزانه و حتی هنگام شب در خواب پیش بیاید و درد شدید آن شما را از خواب بیدار کند که البته خطرناک نیست ولی رنج آور است به طوری که ممکن است موقتا نتوانید راه بروید.

علل

علت دقیق گرفتگی عضلات مشخص نیست ولی فشار زیاد بر روی یک ماهیچه، کم آبی، کشش ماهیچه یا به مدت طولانی بی حرکت ماندن در یک وضعیت ممکن است باعث گرفتگی عضلات بشود. احتمال این که علت آن یک بیماری باشد نیز وجود دارد. در این جا به چند علت مهم آن می پردازیم.

ـ استرس و فشارهای عصبی: فشارهای عصبی دو نوع اند یکی این که بر اثر استرس های روزانه یا استرس یا فشار عصبی در معده و روده وجود دارد که روی عضلات اثر می گذارند که با درد معده و کولیت روده همراه است. دوم فشار بر روی اعصاب در ستون مهره ها به علت تنگ شدن سوراخ خروج عصب یا کم شدن فاصله بین دو مهره به علت دیسک یا آرتروز، در این صورت هر چه بیشتر راه بروید درد شدیدتر می شود ولی اگر به جلو خم بشوید و راه بروید ممکن است شدت درد کم تر بشود و یا درد دیرتر شروع شود. ایستادن و نشستن به مدت طولانی و برداشتن اجسام سنگین به صورت غلط ممکن است باعث فشار عصبی و گرفتگی عضلات بشود.

ـ بدی گردش خون در عضلات پا (ارترواسکلروزیس عروق اندام تحتانی) به علت باریک شدن رگ ها بر اثر بعضی از بیماری ها مثل دیابت و سنگینی ساق پا بر اثر واریس. این گرفتگی عضلات اگر خوش خیم باشند بیشتر در هنگام ورزش تولید می شوند و معمولاً پس از ورزش از بین می روند ولی اگر پاتولوژیک باشند احتیاج به درمان های پزشکی دارند.

ـ کم آبی بدن در فصل گرما مخصوصاً ورزش کردن در هوای گرم آن هم ورزش های سنگین یا طولانی باعث کم شدن آب بدن و نرسیدن خون کافی به عضلات و بالا رفتن میزان اسیدلاکتیک در عضلات باعث می شود که میزان کمتری اکسیژن به تمام عضلات بدن برسد، زیرا بر اثر کم شدن آب خون غلیظ تر شده و حجم آن کاهش یافته در عضلات پا تولید اسپاسم یا گرفتگی می شود. بهترین پیشگیری نوشیدن آب قبل از فعالیت های ورزشی و نوشیدن جرعه ای آب هر ۱۰ یا ۱۵ دقیقه است.

ـ کمبود مواد معدنی در بدن: اختلال در تعادل مواد معدنی و آنزیم ها مثل کاهش یا افزایش کلسیم، سدیم، پتاسیم در رژیم غذایی و در نتیجه در خون می تواند باعث انقباض (گرفتگی) عضله و جلوگیری از بازگشت آن به حالت اولیه باشد. هم چنین داروهای ادرار آور (دیورتیک ها) و داروهایی که به جریان گردش خون کمک می کنند هم می توانند باعث کمبود مواد معدنی به علت دفع بیشتر آنها بشود.

کمبود ویتامین های Bکمپلکس هم می تواند در گرفتگی عضلات دخالت داشته باشد.

ـ بارداری: گرفتگی عضلات در دوران بارداری به علت تغییراتی که در بدن پیش می آید بیشتر دیده می شود مخصوصاً کمبود کلسیم و منیزیوم در ماه های آخر بارداری، اضافه شدن وزن، استرس در دوره بارداری و صافی کف پا. فراموش نکنیم که پاها در بارداری بزرگتر می شوند.

ـ سن: به علت بالا رفتن سن عضلات لاغر شده حجم و قدرت خود را از دست می دهند و زودتر خسته می شوند. همین طور جذب مواد معدنی و ویتامین ها در افراد سالخورده کمتر است. این عوامل می توانند احتمال تولید گرفتگی را بیشتر کنند. فراموش نکنیم که سالخوردگان اغلب به اندازه کافی آب نمی نوشند که این هم از عوامل تولید خطر است.

ـ بعضی شرایط پزشکی مثل بیماری ها و اختلالات عصبی: اختلالات گردش خون در سرخرگ ها محیطی، شکم روش، آرتروز، پارکینسون، مشکلات متابولیک مثل بیماری آدیسون (نارسایی آدرنال) سیروز کبدی، پرکاری و کم کاری تیروئید، بیماری های مزمن کلیه، دیابت نوع یک و نوع دو، مسمومیت با سرب و سارکوئیدوز.

ـ مصرف بعضی از داروها: مثل داروهای فشار خون، قرص های ضدبارداری، استروئیدها، داروهای کاهش دهنده کلسترول، انواع دیورتیک ها، لینوم و یک سری داروهای دیگر.

ـ اگر دارویی مصرف می کنید که فکر می کنید باعث گرفتگی عضله می شود از پزشک تان بخواهید تا داروی مشابه دیگری برایتان تجویز کند.