* این مقاله جنبه ی آموزشی دارد نه درمانی، هر دارویی باید با تشخیص و تجویز پزشک مصرف شود.
وقتی از پاها بیشتر از حد معمول کار بکشیم، هنگام ایستادن و راه رفتن احساس درد می کنیم، مخصوصاً زنانی که کف پایشان داغ است این حالت را بیشتر احساس می کنند. به علت همکاری پیچیده استخوان ها، مفاصل، تاندون ها و اعصاب پیدا کردن عامل اصلی این موضوع به سادگی امکان پذیر نیست. داشتن پاهای داغ و ناراحت کننده بیماری نیست ولی یک سیمپتوم است که علت آن می تواند یک مسئله کاملاً خوش خیم باشد و یا یک بیماری خطرناک.
به علت پیچیده بودن آناتومی پا که شامل ۲۶ استخوان و بیش از سی مفصل و تعداد بیشتری لیگامان و عصب و عروق خونی است پاها در معرض ابتلا به بیماری های زیادی که باعث درد و سوزش می شوند هستند. هرگونه فشار روی ساختمان این عضلات و استخوان ها و لیگامان ها و عروق و بدکاری آنها در قسمتی از پا باعث یک سیمیولوژی دردهای مختلف در سایر نقاط بدن می شود، مانند درد در زانوها، مفصل رانی لگنی و دردهای پشتی کمری.
علت ها
پای داغ و احساس سوزش می تواند علت های مختلفی داشته باشد. اگر علت پاتولوژیک نباشد علت آن می تواند طرز قرار گرفتن پاها در کفش باشد مانند:
ـ عدم تهویه هوا (کفش های تهیه شده از مواد مصنوعی و ضد آب).
ـ کفش برای پا تنگ یا گشاد باشد.
ـ پاها آزادی حرکتی در کفش نداشته باشند.
ـ در مورد زنان کفش پاشنه بلند که تمام آناتومی بدن را عوض می کند.
ـ کفش های کهنه و سائیده شده مخصوصاً در ناحیه پاشنه کفش.
ـ جوراب تنگ.
ـ بد راه رفتن فشار زیاد روی قسمت خارجی پا وارد می کند.
ـ داشتن انگشتان چکشی و بد قرار گرفتن آنها در کفش.
ـ ایستادن طولانی در کفش نامناسب.
ـ بدی گردش خون پا بر اثر فشار کفش (کفش نوک تیز، کفش پاشنه بلند).
ـ نشستن طولانی، بر اثر فشار روی سیاهرگ اجوف تحتانی مانع از بازگشت خون پاها به طرف قلب می شود.
پای داغ می تواند بر اثر علت پاتولوژیکی باشند مثل:
ـ فشار: صدمه دیدن (پارگی های میکروسکپی) و کوتاه تر شدن تاندون پلانتار و تولید خار پاشنه پا که بعداً بیشتر توضیح می دهیم.
ـ سنگینی وزن.
ـ بیماری های مختلف مثل بیماری های روماتیسمی، نقرس، دیابت، متاتارسالژی، سندروم مورتون.
ـ کم کاری های سیاهرگی (واریس).
در حقیقت سندروم پای داغ به صورت گرما و سوزش در پنجه پا و گاهی همراه با خواب رفتگی و درد شدید دیده می شوند که چند عامل پاتولوژیک آن را شرح می دهیم.
ـ دیابت: سندروم پای داغ گاهی بر اثر مشکلات تولید شده بر اثر دیابت دیده می شود. دیابت اگر درمان نشود و یا بیمار آن طور که باید درمان را جدی نگیرد می تواند باعث صدمه زدن به اعصاب سطحی شود که باعث احساس داغی و هم چنین از دست دادن حس تماس در پاها می شود. دیابتی ها باید خیلی مواظب پاهایشان باشند و از جوراب مخصوص دیابتی و کفی مخصوص دیابتی ها استفاده کنند و پاهایشان را با صابون یا محلول ضد عفونی کننده حداقل سه بار در هفته بشویند، تا از عفونت و زخم دیابتیک و در بدترین حالت قطع عضو در امان باشند. دیابتی ها حداقل یک بار در سال باید با متخصص پا مشورت کنند.
ـ کم کاری سیاهرگها: از هر شش نفر یک نفر از کم کاری سیاهرگها رنج می برد که باعث گردش بد خون در بدن می شود مخصوصاً در اعضای تحتانی و تولید مشکلات زیادی برای سلامتی می کند از جمله: خیز (تورم بر اثر مقدار بیش از حد آب)، سنگینی ساق پا، ورم و گرمی پا.
کم کاری سیاهرگها می تواند از عوارض بیماری دیابت هم باشد که به آنها صدمه می زند. بعضی از اشخاص بیشتر از سایرین از این کم کاری رنج می برند مثل اشخاص چاق و آنهایی که مجبورند مدت طولانی در حالت ایستاده بدون حرکت کار کنند، مثل صندوق دارها. پوشیدن لباس های تنگ برای بعضی ورزش ها.
برای درمان کم کاری سیاهرگ پزشک شما می تواند دارو و یا جوراب فشار دهنده مخصوص واریس و کفش راحت تجویز کند.
ـ الکلیسم: الکلیسم هم باعث صدمه زدن به اعصاب سطحی مخصوصاً در پاها می شود.
ـ کم کاری تیروئید: نروپاتی ساق پا از سیمپتوم های کم کاری غده تیروئید می تواند باشد که پزشک شما پس از آزمایشات لازم هورمون های تیروئیدی را برای درمان تجویز می کند.
ـ سن: پای سوزان معمولاً در اشخاص ۵۰ ساله به بالا دیده می شود، البته جوان ها هم به آن دچار می شوند، این مشکل بیشتر در زنان دیده می شود.
ـ سندروم تونل تارس: تونل تارس مجرایی است که زیر قوزک خارجی مچ پا قرار دارد و عصب از درون آن عبور می کند، اگر این عصب تحت فشار قرار گیرد باعث درد و احساس گرما می شود. درمان آن عمل جراحی برای آزاد کردن عصب از فشار است.
ـ شیمی درمانی: داروهای مختلفی که در کیموتراپی به کار می روند باعث صدمه به اعصاب می شود و می تواند در پا تولید حرارت کند.
ـ ایدز: آلودگی به ویروس ایدز HIV هم می تواند به اعصاب سطحی صدمه بزند.
ـ آلرژی: بعضی افراد به نوع جنس کفش و جوراب آلرژی دارند که باعث احساس داغی در پا می شود، مخصوصاً در نخ استفاده شده در بعضی از انواع جوراب ها مثل جوراب های پلاستیکی و جوراب واریس. هنگام خرید جوراب لیست موادی که از آنها تهیه شده را بخوانید.
ـ عرق کردن زیاد پا: افرادی که پایشان زیاد عرق می کند بیشتر دچار پای داغ و سوزاننده می شوند. استفاده از پودر می تواند میزان تعریق را کم کند. امکان دارد که عرق کردن شدید و مداوم پا از سیمپتوم های یک مشکل جدی باشد.
ـ کمبود مواد غذایی: پاهای داغ می تواند از عوارض کمبود بعضی از مواد غذایی باشد، به طور دقیق تر ویتامین B مخصوصاً اسید پانتوتنیک یا ویتامین B5 این ویتامین در اکثر خوراکی ها وجود دارد. گیاهخواران بیشتر دچار کمبود می شوند زیرا ویتامین B5 اکثراً در مواد حیوانی یافت می شود ولی می توان آن را در مخمر آبجو، بقولات، آجیل ها و گندم کامل (نان و سیار محصولات) دریافت کرد.
پای ورزشکاران: وجود قارچ در پا، چون در نزد ورزشکاران زیاد دیده می شود به این جهت به آن بیماری پای ورزشکاران می گویند. این بیماری در لای انگشتان پا بیشتر دیده می شود و در صورت پیشرفت بیماری باعث ترک خوردن کامل پوست شده و دردناک می باشد. یک دلیلش می تواند استفاده از دوش عمومی باشد چون که این قارچ ها مسری هستند. قارچ ها که بیش از صد نوع هستند می توانند به مناطق دیگری از پوست پا و هم چنین ناخن ها حمله کنند. برای اطلاعات بیشتر مقاله بیماری های قارچی ناخن را بخوانید.
ـ خار پاشنه پا و تورم تاندون پلانتار: تاندون پلانتار تاندونی است که به صورت یک نوار از پاشنه پا شروع شده و تا قسمت جلوی پنجه پا زیر انگشتان ادامه دارد. سندروم خار پاشنه بزرگ شدن زائده زیر استخوان پاشنه می باشد که بیشتر در نزد زنان دیده می شود. عدم تعادل عضلات، غیرطبیعی بودن شکل استخوان ها، کشیدگی یا شل بودن تاندون ها و بالاخره سنگینی بیش از حد طبیعی وزن باعث درد بعضی وقت ها شدید در پاشنه، قوس داخلی پا و احساس سوزش در پنجه پا می شود، همین طور فشار مکانیکی بر روی پنجه پا.
ـ سندروم مورتون: نوروم یا سندروم مورتون در حقیقت یک نوع تورم غده مانند خوش خیم عصب است که معمولاً بین متاتارس سوم و چهارم دیده می شود که به غیر از درد باعث حالت خواب رفتگی، احساس داغ شدن پا، بی حسی بین انگشتان و یا کف پا می شود و بیشترین عامل آن کفش تنگ و پاشنه بلند است.
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم
اگر فکر می کنید که مشکل پای داغ شما سیمپتوم یک بیماری دیگر است به پزشک مراجعه کنید تا خیالتان راحت شود.
