* این مقاله جنبه ی آموزشی دارد نه درمانی، هر دارویی باید با تشخیص و تجویز پزشک مصرف شود.
تاباژیسم، عادت کردن به سم یکی از محصولاتی ست که از برگ تابا تولید می شود، مثل سیگار، سیگار برگ، توتون پیپ و چپق و قلیان. نیکوتین موجود در گیاه Tobacco عامل اصلی این اعتیاد است. عوامل معتادکننده ی دیگری هم در آن هست ولی به مهمی آن نیست. نیکوتین اعتیاد مهمتری از هروئین، کوکائین و الکل ایجاد می کند زیرا مواد موجود در دود دخان مستقیما از ریه توسط سرخرگ ها به مغز منتقل می شود. در کمتر از ده ثانیه نیکوتین به مغز منتقل می شود که سریع تر از تزریق داخل وریدی است.
به اضافه اینکه آدم سیگاری یاد می گیرد که چگونه به دقت احتیاج خودش را به نیکوتین با شدت و مدت نگهداشتن دود در ریه حساب کند و این خودش یک دلیل اعتیاد شدید به نیکوتین می شود.
خطر تاباژیسم بستگی به موادی دارد که تابا در هنگام استعمال آزاد می کند. متخصصان بیش از چهار هزار ماده شیمیایی را در دود دخان مشخص کرده اند مثل مونوکسید کربن، قیر، ارسنیک، فورم آلوئید و بنزن. در بین این چهارهزار ماده بیش از پنجاه ماده سرطان زا برای انسان وجود دارد.
چند آمار
امروز مصرف دخانیات اولین عامل مرگ هایی است که قابل پیشگیری است. در سال ۲۰۱۱، ۱۷ درصد کانادایی های ۱۵ سال به بالا سیگاری بودند که یک چهارم آنها تفننی سیگار می کشیده اند. ۱۲درصد افراد ۱۵ تا ۱۹ ساله و ۲۱ درصد افراد ۲۰ تا ۲۴ ساله سیگاری واقعی بودند. ۹۰درصد سیگاری ها قبل از ۲۱ سالگی شروع کرده بودند.
از هر ۵ سیگاری چهارنفرشان حداقل یک بار در سال سعی می کنند آن را ترک کنند.
۳ تا ۱۰درصد آنها بدون کمک موفق به ترک سیگار می شوند و اگر از تمبر نیکوتین، داروها و مشاوره استفاده کنند این میزان به ۱۵ تا ۲۰ درصد می رسد.
از هر ۱۰ نفر، ۹ نفر با ترک یکباره موفق می شوند تا با کم کردن تدریجی سیگار.
مشکلات تولید شده برای سلامتی در کشورهای در حال توسعه بیداد می کند و سازمان بهداشت جهانی عقیده دارد که ۷۰درصد مرگ و میر در این کشورها بر اثر اعتیاد به سیگار است. کمپانی های تولیدکننده ی سیگار، آگهی های حساب شده ای برای جلب مشتریان بویژه مشتریان جوان دارند. از این مشتریان جدید معتاد شده بیش از ۸۰درصدشان که جوانان ۱۰ تا ۲۴ ساله هستند، در کشورهای در حال توسعه زندگی می کنند و تقریبا نصف کودکان کره ی زمین از هوایی که آلوده به دود سیگار است تنفس می کنند.
مکانیسم اعتیاد
حادثه اعتیاد به نیکوتین در مغز انجام می شود. به محض اینکه نیکوتین به مغز رسید باعث تقویت آزادشدن دوپامین می شود و این پیام آور شیمیایی نقش مهمی در دریافت نرولوژیک لذت بازی می کند. همینطور باعث کم شدن نگرانی و بهبودی حافظه و خلق و خو و کم شدن اشتها می شود. برای کسی که می خواهد سیگار را ترک کند، از دست دادن این عوامل مثبت کشیدن سیگار کار بسیار سختی است.
اگر هر سیگاری را با ده پک به پایان برسانیم، شخص سیگاری که روزی سی نخ سیگار می کشد، روزانه سیصد بار دوپامین را در مغزش فعال می کند. البته عوامل احساسی و رفتاری مثل احساس لذت بردن نوشیدن یک قهوه همراه با سیگار یا غذا خوردن با دوستان که همراه با لحظات دلپذیر است، باعث ازدیاد اعتیاد می شود.
هر بار که دوپامین آزاد می شود، دریافت کنندگان دوپامین در حالت اضطرار قرار می گیرند، به تدریج حساسیت آنها کم شده و به میزان طبیعی دوپامین راضی نمی شوند و کمبود دارند و شخص سیگاری تحریک می شود سیگار بیشتری بکشد، بیشتر و بیشتر تا همان میزان دوپامین آزاد شود. در نتیجه شخص دچار اعتیاد و مسمومیت مزمن می شود.
مشکلات سلامتی که بر اثر دود سیگار تولید یا تشدید می شود
تاباژیسم باعث می شود که امید به زندگی شخص سیگاری نسبت به غیرسیگاری در حدود ده سال کمتر بشود. سیگار همین طور عامل اصلی احتمال ایجاد بیماری های زیادی است مثل:
فشار خون سرخرگی بالا، بیماری های قلبی عروقی، سکته ی مغزی، سیگاری ها ۷۰درصد بیشتر از غیرسیگاری ها بر اثر بیماری عروق قلبی می میرند. آرتراسکلروز رگ های ساق پا را صدمه زده تولید کلودیکاسیون های تکراری می کند که گاهی احتیاج به عمل جراحی یا قطع عضو خواهد داشت. برونشیت مزمن و آمفیزم می تواند تولید کم کاری تنفسی و قلبی بکند.
سرطان های ریه، دهان، مری، مثانه و غیره
بدکاری نعوظی دو برابر بیشتر در سیگاری ها دیده می شود تا غیرسیگاری ها.
زخم های معده روده ای ـ نیکوتین باعث زیاد شدن ترشح اسید معده می شود و این ازدیاد اسید باعث شدید شدن سیمپتوم های ریفلاکس گاستروازوفاژین می شود.
در هنگام بارداری و پس از آن ریسک شدید سقط جنین، تولید مشکلات در دوران بارداری، نوزاد با وزن کم، سندروم مرگ ناگهانی شیرخوار وجود دارد.
ادامه دارد
