تغذیه و بهداشت خانواده
از نظر میزان بروز، سرطان روده ی بزرگ دومین مقام را در بین سرطان های مختلف به خود اختصاص می دهد. فقط در آمریکا هر ساله حدود ۱۵۰ هزار نفر به این سرطان دچار می شوند و ۵۰ هزار نفر هم جانشان را به خاطر این بیماری از دست می دهند. تغذیه خوب و روش زندگی سالم نقش مهمی در پیشگیری این سرطان دارد.
اخیراً دانشمندان دانشگاه اورگان گزارش کرده اند که مصرف اسفناج قادر است نقش ژن مخصوص سرطان را بی اثر کرده و از بروز این بیماری جلوگیری کند. نقش اصلی و مهم اسفناج در این زمینه خنثی کردن فعالیت های مواد سرطانزایی است که وارد بدن می گردد و ژن مورد بحث را فعال می کند. پژوهشگران مورد بحث با مطالعه ی دقیق چند و چون متابولیسم غذا در بدن و اثرات سوء بعضی از آنها بر روی DNA بافت های حیوانات آزمایشگاهی ثابت نموده اندکه اسفناج قادر است میزان بروز سرطان روده بزرگ را تا حدود ۵۸ درصد تخفیف دهد که رقمی است بزرگ. قدرت کنترل فعالیت ژن مخصوص سرطان روده بزرگ توسط ترکیبات موجود در اسفناج، مخصوصاً اسفناج خام به صورتی توصیف شده که تا به حال در مورد هیچ مواد غذایی گزارش نشده است.
کمبود ویتامین D در افراد مسن و مرگ و میر زودرس
با وجودی که نقش ویتامین D در جلوگیری از بروز بیماری های مزمنی مانند سرطان، بیماری قند، بیماری های قلب و عروق و غیره ثابت گردیده باز میلیون ها نفر در سراسر دنیا صرفاً به جهت کمبود ویتامین D رنج می برند و امکان مرگ و میر در آنها ۳۰درصد بالاتر از آن دسته ای ست که مقدار لازم و کافی ویتامین D دریافت می دارند. طبق این آمار اگر درصد بالایی از مردم به خاطر کمبود ویتامین D بیمارند بهتر است آزمایش ویتامین D بدنشان قبل از تشخیص بیماری ها و یا بستری شدن و شروع درمان ها انجام گیرد و در صورت مشاهده کمبود آن فوراً درمان گردد. یکی از علامت های کمبود ویتامین D در بزرگسالان ضعف و نداشتن انرژی است، زیرا سیستم داخلی بدن به همراه صدها فعل و انفعالات شیمیایی و هورمونی قادر به ادامه فعالیت نمی باشد و در نتیجه بروز بیماری های جانبی مانند عفونت و حتی سرماخوردگی ساده ممکن است مشکل غیرقابل جبرانی را به وجود آورند. در چنین مواردی میزان مصرف روزانه ویتامین D را تا حدود ۷ هزار واحد بین المللی باید افزایش داد.
روغن های خوراکی را بهتر بشناسیم
متاسفانه شایعات نادرستی درباره بعضی از روغن ها و چگونگی استفاده آنها در پخت و پز پراکنده شده که سبب دوری بسیاری از مردم از بعضی از این غذاها شده و یا سخت پایبند یکی دو نوع آن شده اند. در زیر به طور اختصار به بعضی از روغن های موجود در بازار و ارزش غذایی آنها اشاره می گردد.
ـ روغن نارگیل: روغن نارگیل یا کوکونات یکی از سالم ترین و مفیدترین مواد غذایی است که در تولید انرژی در بدن و سلامتی آن نقش دارد. اسیدهای چرب نوع MCFAموجود در روغن نارگیل به راحتی در دستگاه گوارش هضم و جذب می گردد. این روغن به علت داشتن آنتی اکسیدان های قوی در تقویت سیستم ایمنی بدن، سلامتی مغز و عروق و فعالیت بهتر غده تیروئید موثر است. پختن غذا (بالاتر از۳۵۰ درجه فارنهایت شکسته می شود) با روغن نارگیل و یا مصرف خام مفید می باشد و چون خاصیت ضدعوامل عفونت زا و قارچ ها را دارد و در کنار اسید Lauric با عوامل بیماری زا مبارزه می کند، ارزش مخصوصی به این روغن می دهد.
ـ روغن آووکادو: روغن آووکادو هنوز به خوبی شناخته نشده و به همین جهت مصرف کمتری در تغذیه دارد. این روغن خاصیت اختصاصی حفظ میتوکندریا (بخشی از سلول های بدن که در تولید انرژی نقش دارند) دارد و به آسانی اکسیده نمی شود و نسبت به روغن های دیگر بهتر و سالم تر است. روغن آووکادو دوست قلب و عروق است و از پیری زودرس جلوگیری می کند. این روغن در حرارت بالا مقاوم است و در حرارت بالاتر از ۵۲۰ درجه فارنهایت شکسته می شود و برای مصرف مضر است.
ـ روغن زیتون: روغن زیتون یکی از بهترین و پرخاصیت ترین روغن های موجود در بازار است، اگر در موقع تهیه آن نکات مهمی چون اولین فشار و غیره رعایت شود. اسیدهای چرب موجود در آن از بروز بسیاری از بیماری ها مانند بیماری های قلب و عروق و سرطان و غیره جلوگیری می کند. هضم و جذب روغن زیتون در دستگاه گوارش به آسانی انجام می گیرد و از تشکیل سنگ کیسه صفرا پیشگیری می کند. این روغن در حرارت بالاتر از ۳۷۵ درجه شکسته شده و قابل مصرف نمی باشد.
شناسایی خاصیت جدید روغن زیتون
پژوهشگران کشور اسپانیا با مطالعه تغذیه و روش زندگی ۱۲۷ نفر از افراد مسن تر از ۵۵ سال برای اولین بار دریافتند که مصرف روغن زیتون با کیفیت بالا (فشار سرد و اول) سبب استحکام استخوان های بدن شده و در نتیجه از بروز بیماری یا عارضه پوکی استخوان یا استئوپوروز جلوگیری می کند. به عبارت دیگر افرادی که هر روز مقداری روغن زیتون مصرف می کردند دارای کلسیم طبیعی خون بودند و به ندرت املاح موجود در استخوان ها را از دست می دادند. خواص غذایی و دارویی زیتون بی شمار است که از تکرار آن خودداری می شود و بار دیگر مصرف یکی دو قاشق غذاخوری در روز از روغن زیتون با فشارهای سرد و اول توصیه می گردد. روغن زیتون به آسانی در برابر نور تجزیه می شود. به همین جهت باید در محیطی خنک و تاریک نگهداری شود نه در شیشه های سفیدرنگ و در حرارت محیط زیست.
علائم ظاهری تیروئید کم کار
شناسایی یک بیماری و تشخیص زودرس آن می تواند موجب تسهیل درمان و نجات جان شخص شود. تیروئید عملکرد پیچیده و زیادی در بدن دارد و در حقیقت رهبر ارکستر تمام غدد داخلی بدن است. اگر این غده بیمار شود و وظایف خود را انجام ندهد ده ها نوع عارضه و بیماری در بدن بروز می کند. یکی از بیماری های غده تیروئید کم کاری آن است که علائم کلینیکی یا ظاهری آن عبارتند از:
خستگی و ضعف، مشکلات سیستم دفاعی بدن، اضافه شدن وزن بدن، یبوست، از دست دادن موی سر، فراموشی، اضطراب و نگرانی و دلهره، سردی دست و پا، درد مفاصل، افسردگی و در خانم ها با پریود سنگین همراه می باشد. غذاهایی مانند ماهی و پروتئین حیوانی، لبنیات، تخم مرغ، دانه های روغنی مانند پسته و بادام و گردو و غیره می توانند در بهبودی تیروئید کم کار نقش داشته باشند. این افراد باید از خوردن غذاهای خام مانند براکلی، کلم ها، اسفناج و تربچه دوری نمایند چون موادی در این غذاها وجود دارند که مانع جذب ید در بدن می گردند. میوه جاتی مانند هلو، گلابی و توت فرنگی نیز برای تیروئید کم کار مفید نیستند.
*دکتر پرویز قدیریان استاد دانشگاه مونتریال در تغذیه، استاد دانشگاه مک گیل در سرطان شناسی، کارشناس سازمان بهداشت جهانی و همکار شهروند است.
www.cancerriskinfo.com
