اختلال شخصیت ضد اجتماعی یا سایکوپاتی
در طول تاریخ شاهد افراد جنایتکاری بوده ایم که دست به شکنجه آزار و قتل انسانهای بیگناه زده اند بدون این که کوچکترین حس شفقت و یا دردی را در خود حس کنند. از جنایتکاران بزرگی چون هیتلر و دیکتاتورهای ریز و درشت گرفته تا قاتل های زنجیره ای و یا کسانی که با اسلحه و یا اتوموبیل مردم بیگناه را به قتل می رسانند. سوالی که به ذهن می رسد این است که چگونه ممکن است انسانی تا این حد بی رحم و سنگدل باشد؟ پاسخ این است که سر نخ همه این رفتارها به اختلال شخصیت ضد اجتماعی می رسد.
و اما اختلال شخصیت ضد اجتماعی چیست؟
اختلال شخصیت ضد اجتماعی، که گاهی سایکوپاتی هم خوانده میشود، وضعیتی روانی است که در آن فرد هیچ اهمیتی به درست و غلط نمیدهد و احساسات و حقوق دیگران را نادیده میگیرد. افراد دارای اختلال شخصیت ضد اجتماعی، نسبت به بقیهی مردم احساس دشمنی یا بیتفاوتی سنگدلانه دارند یا با آنها خشن برخورد میکنند. در رفتار اینگونه افراد هیچ احساس گناه یا ندامتی دیده نمیشود. مبتلایان به اختلال شخصیت ضد اجتماعی اغلب از قانون سرپیچی میکنند و مجرم میشوند. چنین افرادی ممکن است دروغ بگویند، رفتاری خشن یا هیجانزده داشته باشند و یا دچار اعتیاد به الکل یا مواد مخدر باشند. این خصوصیات باعث میشوند که افراد مبتلا به این اختلال به طور معمول نتوانند از عهدهی مسئولیتهای خانوادگی، کاری یا تحصیلی برآیند.
بیمارانی که انواع اختلالهای شخصیت را تجربه میکنند، الگوهای نابهنجار فکری، احساسی و رفتاری دارند که به دوران نوجوانی یا اوایل بزرگسالیشان برمیگردد. این افراد به لحاظ ذهنی یا عملکردی دچار نقص میباشند، زیرا روشهای تعاملیشان با دیگران انعطاف ناپذیر و ناسازگارانه است.
علائم رفتار ضد اجتماعی اما می تواند از دوران پیش دبستانی شروع شود. در حقیقت، نیمی از بچه هایی که علائم متعددی از رفتارهای ضد اجتماعی در مدرسه ابتدایی دارند، این رفتارها را در دوران نوجوانی یا حتی بزرگسالی از خود نشان می دهند.
علائم اختلال شخصیت ضد اجتماعی
*بیتوجهی به درست و غلط و نداشتن معیارهای ارزشی
* دروغگویی مداوم یا فریب دیگران برای بهرهکشی و سوءاستفاده
* سنگدلی، بدبینی و بیاحترامی نسبت به دیگران
* بازیچه قرار دادن دیگران با استفاده از جذابیت یا شوخطبعی برای نفع یا لذت شخصی
* تکبر، احساس برتری، استبداد شدید و رفتارهای دیکتاتور منشانه
* مشکلات مکرر با قانون، از جمله رفتارهای مجرمانه
* نقض مکرر حقوق دیگران از طریق ارعاب و بیصداقتی
* تکانشگری یا ناتوانی در برنامهریزی و پیگیری برنامه ها
* خصومت، تحریکپذیری قابل توجه، اضطراب، پرخاشگری یا خشونت
* فقدان همدردی نسبت به دیگران و عدم پشیمانی از آزار رساندن به سایرین
* خطرپذیری غیرضروری یا رفتارهای خطرناک بدون توجه به امنیت خود یا دیگران
* روابط و تعاملات ضعیف یا سوءِاستفادهگرانه
* ناتوانی در درک عواقب منفی رفتار یا عبرت گرفتن از آنها
* مسئولیتناپذیری مکرر یا ناتوانی از انجام کار یا وفا به تعهدات مالی
لازم به یادآوری است اگرچه به نظر میرسد که چنین افرادی احتمالاً مجرم میشوند، ولی بسیاری از افراد جامعه ستیز از مشکلات قانونی اجتناب می کنند و با استفاده از روشهای کمتر قابل توجه به عنوان تاجران بی رحم، و سیاست مدارانِ متقلب به دیگران آسیب وارد میکنند به همین دلیل است که شناخت این اختلال به افراد جامعه کمک می کند که خود را از آسیب و آزار این افراد مصون بدارند.
ادامه دارد