آرش عزیزی
ماجرایی که بیش از هشت سال طول کشیده بود، در کمتر از یک ساعت فرجام یافت. عمر خدر، اتهام قتل سرباز آمریکایی را پذیرفت و اعتراف کرد که با القاعده دسیسه چیده است و این‌گونه پرونده پر سر و صدای جنایات جنگی که بیش از هشت سال طول کشید خاتمه یافت. عمر خدر، شهروند کانادا و متولد تورنتو، تنها فرد غربی است که این همه سال را در گوانتانامو، زندان مخوف آمریکا در شرق کوبا، گذرانده. او در ضمن تنها فردی است که به قتل یکی از اعضای ارتش آمریکا محکوم شده. و مهمتر از همه او از زمان جنگ جهانی دوم تا کنون اولین” سرباز کودکی” است که به خاطر جنایات جنگی محاکمه می‌شود. اظهاریه خدر در دادگاه حاصل معامله‌ای بود که وکلای او با دادستان‌های پنتاگون انجام دادند. طبق این “معامله” خدر، که در صورت پیش رفتن محاکمه به صورت معمول می‌توانست به حبس ابد محکوم شود، یک سال دیگر هم در گوانتانامو می‌ماند و سپس برای هشت سال حبس عازم کانادا می‌شود.
طرحی از عمر خدر در دادگاه
وکلای خدر گفته‌اند که او مجبور شده چنین معامله‌ای را بپذیرد چون اعتمادی به روند دادگاه‌های نظامی در گوانتانامو نداشته است. پیش از این گروه‌های متعددی از دولت کانادا انتقاد کرده‌اند که چرا کاری را که استرالیا، بریتانیا و دولت‌های متعدد اروپایی انجام دادند، انجام نداده و برای آزادی شهروندانش با آمریکا معامله نکرده است. پس از به ریاست‌جمهوری رسیدن باراک اوباما، بخصوص موقعیتی طلایی برای این کار موجود بود، اما هارپر و وزارت خارجه او حاضر به انجام آن نشدند و به این علت توسط بسیاری مورد سرزنش قرار گرفتند. آلکس نوی،دبیر کل سازمان عفو بین‌الملل در کانادا، گفت:”به نظر من هنوز خشمگین‌کننده و فاجعه‌بار است که این همه سال طول کشید تا کانادا بخواهد کاری کند که بوی نگرانی برای حفاظت از حقوق بنیادین می‌دهد”. نتیجه محاکمه خدر مورد انتقاد بسیاری قرار گرفت. تورنتو استار در سرمقاله خود آن‌را “نقض عدالت” خواند و از جمله از اوباما و هارپر انتقاد کرد. استار گفت:”اعلام جرم توسط خدر اوباما را از شرمِ محاکمه‌ی کاملِ سربازی کودک در دادگاهی تقلبی نجات می‌دهد، اما دولت هارپر را شریک جرم یک بی‌عدالتی می‌سازد و نقض این اصل است که عدالت نه تنها باید انجام شود که باید دیده شود که انجام می‌شود”.در پارلمان هیل نیز اپوزیسیون عملکرد دولت محافظه‌کار در این مورد را زیر سئوال برد. مارلین جنینگز، نماینده لیبرال مجلس،به خبرنگاران گفت:”لیبرال‌ها نگران و مایوسند که دولت کانادا پس از این همه سال همچنان حاضر نشده حقوق شهروند کانادایی را مورد احترام قرار دهد. آقای خدر حق داشت انتظار داشته باشد که دولت کانادایی دست به عمل بزند چنان‌که تمام دولت‌های دموکراتیک غربی کردند”.در صحن مجلس، لورنس کنون، وزیر خارجه‌ی هارپر، مساله را کنار زد و گفت ماجرای خدر به وکلای خودش و دولت آمریکا مربوط است.
