شهروند ـ درشهروند ستونی به معرفی ایرانیان موفق و دستاوردهایشان در ادبیات، ورزش، هنر، علم، سیاست و حرفه تخصصی شان در هر گوشه ی جهان، حتی در ایران اختصاص داده شده است. می دانیم که خبر بسیاری از موفقیت ها به رسانه ها راه پیدا نمی کند و تنها در جمع کوچک خانواده و آشنایان عنوان می شود، پس اگر فرد موفقی در اطراف خود می شناسید، لطفا به ما معرفی کنید. ما به دنبال مشهورترین ها نیستیم، اتفاقا یکی از اهدافمان این است که بتوانیم آنها را که تا کنون تلاش و خلاقیت و استعدادشان تغییری در زندگی خود و یا دیگران به وجود آورده، ولی دیده نشده اند، به دیگران معرفی کنیم.
در شماره های گذشته مهوش ثابت، آوا هما، سمیرامیس کیا، سونا مقدم، مهدی رضانیا، مریم حفیظی راد، سارا رحیمی، سعید ولدبیگی، نسرین متحده، سوسن رشیدی، بامداد اسماعیلی، عصمت صوفیه، کامران وفا، یارا شهیدی، سایه اسکای، مهران انوری، گلریز قهرمان، وحید رجب لو، شکوفه آذر، زهرا نعمتی، مریم ناظمی، مهسا قربانی، مینو اخترزند، بهروز بوچانی و آرش کمالی سروستانی، بیتا دریاباری، فرح کریمی، گلاره زاده، اشرف قندهاری(بهادرزاده)، تیمور الیاسی، اعضای تیم فوتسال زنان ایران، رضا مریدی، مریم طوسی، گلدی قمری، سیروس حبیب، پریسا تبریز، پی یر امیدیار، امیر خدیر، ساندر ترپهاوس، لیلا اسفندیاری، پیام اخوان، فاطمه معتمدی، دلارام جهانی، دارا بهمنش، مرضیه ابراهیمی و عبدالله رئیسی را معرفی کردیم.
این هفته شما را با لیلی آهی، از پایه گذاران روش های آموزش و پرورش نوین کودکان و نوجوانان و شورای کتاب کودک آشنا می کنیم.
لیلی آهی در سال ۱۳۰۸ در تهران از پدری ایرانی و مادری روس به دنیا آمد. پدرش فرماندار فارس، سفیر کبیر ایران در روسیه و در دولت فروغی وزیر دادگستریِ ایران بود. لیلی تحصیلات ابتدایی را در دبستان دخترانه‌ی ایرج و دوره اول دبیرستان را در دبیرستان دخترانه‌ی انوشیروان دادگر در تهران به پایان رساند. در آن زمان پدرش سفیر کبیر ایران در روسیه بود پس آنها به روسیه عزیمت کردند و او دوره‌ی دوم تحصیلات متوسطه را در آنجا به پایان رساند. تحصیلات عالی و تخصصی را ابتدا در رشته‌ی فلسفه و علوم تربیتی در دانشسرای عالی و دانشکده‌ی ادبیات دانشگاه تهران آغاز کرد. در دانشگاه تهران با همسرش ایرج ایمن آشنا شد. هر دو درس فلسفه و علوم تربیتی می‌خواندند. آنها ژانویه ۱۹۵۱ در لندن ازدواج کردند.
لیلی در انگلستان می خواست در رشته روان‌شناسی کودک دکترا بگیرد که در نیمه تحصیل، به دلیل قطع ارز دانشجویی مجبور به بازگشت به ایران شد و در دبستان‌ها و دبیرستان‌ها شروع به تدریس کرد.
در این دوران او در کلاسهای تربیت معلم برای کودکستان‌ها و دبستان‌ها تدریس و با مجله «سپیده فردا» همکاری می‌کرد.
در سال ۱۳۳۸ وزارت آموزش و پرورش و بنگاه انتشارات فرانکلین به منظور آموزش شیوه علمی تهیه کتاب‌های درسی، لیلی آهی و ثمینه باغچه‌بان را به «تیچرز کالج» کلمبیا در آمریکا فرستاد. آهی در آمریکا با مؤسسات گوناگونی آشنا شد که این آشنایی او را به فکر ایجاد نهادی مستقل برای خدمت به ادبیات کودکان در ایران انداخت.
چنین بود که او با دوست دیرین خود توران میرهادی و چند تن دیگر از جمله ماه‌آ‌فرید آدمیت، شورای کتاب کودک را در سال ۱۳۴۱ راه‌اندازی کرد. به معرفی توران میرهادی در مطلبی دیگر در همین ستون می پردازیم.
توران میرهادی دو سال پیش، ۱۸ آبان ۱۳۹۵ درگذشت. لیلی آهی در یادداشتی به‌مناسبت درگذشت دوست دیرینه‌اش درباره تأسیس شورای کتاب کودک نوشته است: «بررسی و مطالعه کار کشورهایی که مشکل ما را پشت سر گذاشته بودند ما را به این نتیجه رساند که تغییر فقط در صورت اقدامی چندجانبه ولی غیردولتی به‌وجود خواهد آمد و برای این‌چنین حرکتی به همکاری و هم‌فکری گروهی از دست‌اندرکاران در این رشته نیاز بود… در زمستان ۱۳۴۱حدود ۶۵ نفر در اولین جلسه این گروه که در یکی از کلاسهای مدرسه فرهاد تشکیل شده بود شرکت کرده بودند… حاصل بحث‌های جلسه هیئت مؤسس این شد که باید بنیادی با داشتن اساسنامه‌ای مدون و هیئت مدیره‌ای منتخب به‌وجود آید تا بتواند با انواع نهادها اعم از دولتی و ملی وارد مذاکره شود بدون این‌که استقلال عمل خود را از دست بدهد.
چنین شد که به یاری گروهی علاقه‌مند به پیشرفت ادبیات کودکان در ایران شورای کتاب کودک به‌وجود آمد.»
لیلی آهی عضو و دبیر هیئت مدیره شورای کتاب کودک از ابتدای تأسیس در ۱۳۴۱ تا ۱۳۵۹ بود و در این سال به آمریکا مهاجرت کرد.
تدوین کتاب‌های درسی فارسی برای مدارس از جمله اقداماتی بود که او و دوستانش انجام می‌دادند.
او به زبان‌های فرانسه، انگلیسی و روسی آشنایی داشت. ویراستاری می‌کرد، مشاور بخش کتاب‌های کودکان بنگاه ترجمه و نشر کتاب، و برنامه‌ریز کتاب‌های درسی مدارس بود.
از لیلی آهی ۳۹ کتاب و مقاله منتشر شده است از جمله: نرگس و عروسک مو طلایی، هر کس خانه‌ای دارد، پالتو قرمز، هر کس پیدا کرد مال خودش، داس‍ت‍انهای دوش‍ن‍ب‍ه، اف‍س‍ان‍ه‌ه‍ای دل‍پ‍ذی‍ر، گفت‌وگوی درخت‌ها، ستاره‌های آسمان و…
لیلی آهی از برجسته‌ترین زنان روشنگر ایران و از معماران نهادهای کودکان در ایران، در یک سده گذشته بود. او زمانی نیز که در خارج از ایران به‌سر می‌برد به سرنوشت و آینده کودکان سرزمین خود می‌اندیشید.
خانم آهی ۱۶ شهریور ۱۳۹۷ (۷ سپتامبر ۲۰۱۸) در ۸۹ سالگی در آمریکا درگذشت.
