برنامه دوسالانه کنفرانس ایرانشناسی در هتل پارک هایت تورنتو و تالار روی تامسون هال طی چهار روز متوالی از پنجشنبه ۳۱ جولای تا یکشنبه سوم آگوست به سرپرستی دکتر محمد توکلی ترقی برگزار شد.
شهروند ۱۱۹۰ـ ۱۴ آگوست ۲۰۰۸
شهروند ـ برنامه دوسالانه کنفرانس ایرانشناسی در هتل پارک هایت تورنتو و تالار روی تامسون هال طی چهار روز متوالی از پنجشنبه ۳۱ جولای تا یکشنبه سوم آگوست به سرپرستی دکتر محمد توکلی ترقی برگزار شد.
برگزاری کنفرانس بین المللی مطالعات ایران شناسی در تورنتو همزمان شده بود با چهلمین سالگرد تاسیس این انجمن و هزار سالگی پایان سرایش شاهنامه فردوسی.
یکی از بخش های اصلی کنفرانس امسال به اجرای قطعاتی از دکتر بهزاد رنجبران موسیقی دان صاحب نام ایران اختصاص پیدا کرده بود که همراه با پرده خوانی مرشد ولی الله ترابی بود. این برنامه را ارکستر سنفونیک تورنتو به رهبری جوان فله تا اجرا کرد که مورد استقبال قرار گرفت.
در هفتمین کنفرانس دوسالانه ایرانشناسی دهها استاد دانشگاه و پژوهشگر ایرانی و غیر ایرانی از سراسر جهان حضور داشتند و این در حالی بود که بسیاری از استادان مدعو از ایران از جمله دکتر شفیعی کدکنی و چند سخنران دیگر نتوانسته بودند از سفارت کانادا در تهران روادید دریافت کنند.
طبیعی ست که پوشش چنین کنفرانسی امکاناتی بیش از آنچه ما در اختیار داریم می طلبد. در نتیجه تیتروار به گوشه هایی از این کنفرانس چهار روزه نظر می اندازیم. با امید به این که بتوانیم برخی از سخنرانی های مطرح شده در کنفرانس که مورد توجه بسیاری قرار گرفت از جمله سخنرانی دکتر محمد رضا باطنی را به زودی در شهروند چاپ کنیم.
از مباحث مطرح شده در جلسات روز پنجشنبه این کنفرانس می توان به زبانشناسی، فمینیسم ایرانی، سیاست و اخلاق، خاطره و یادگاری تاریخی در تاریخ ایران، زبان سانسکریت و فرهنگ ایران، سیاست و هنر دوران صفوی و دگرگونی های حقوقی در ایران پس از انقلاب اشاره کرد. مباحث زبانشناسی و فمینیسم ایرانی مورد استقبال قرار گرفت.
دومین روز کنفرانس با چندین جلسه بحث و سخنرانی و نمایش فیلم همراه بود. از جمله سخنرانی دکتر علیرضا حقیقی با نام "آیا ما فریب اخلاق را خوردیم" با استفاده از تئوری های ماکیاولی و هابز، اخلاق سیاسی در ایران را مورد بررسی قرار داد.
و نیز جلسه بحث و گفت و گو در پیوند با زندانیان سیاسی در ایران که با مدیریت دکتر شهرزاد مجاب برگزار شد. در این میزگرد پیام اخوان از دانشگاه مک گیل، شهلا طالبی از دانشگاه آریزونا، کاوه شهروز از وکلای ساکن نیویورک، شکوفه سخی از دانشگاه یورک و سعید یوسف شرکت داشتند. تاکید بر ادبیات زندان، خاطرات و تألمات آنان، به فارسی بودن و فارسی ماندن این دست آوردها از نکات مهم این جلسه بود. اشاره به اشعار مربوط به شاعرانی که خود از زندانیان بوده اند و پژوهشی در همین پیوند را سعید یوسف از مدرسان دانشگاه شیکاگو ارائه داد. او به پیشینه تاریخی شعر شاعران زندانی در ایران نظر کرد.
روز شنبه دوم اگوست ۱۷ سخنرانی برگزار شد. از بررسی مذاهب اسماعیلی و شیعی گرفته تا مبحث مذهب بهایی، تا نگاه دکتر ریوان سندلر از بخش تمدن های خاورمیانه و خاور نزدیک دانشگاه تورنتو که تاریخچه مختصری از اوضاع مطالعات ایرانشناسی در دانشگاه های کانادا را طرح کرد.
دکتر حسین شهیدی نیز از رابطه روزنامه نگاران ایران و قانون در ایران صد سال گذشته گفت و تأکید کرد که دولت ها در همه این صد سال کوشیده اند با ابزار به اصطلاح قانون بر سر راه مطبوعات مانع ایجاد کنند.
از جلسه های دیگر روز شنبه که با استقبال روبرو شد، جلسه " جنسیت و عشق در سینمای ایران" بود. ریاست این جلسه را دکتر فرانک لوئیس از دانشگاه شیکاگو عهده دار بود. سخنرانان جلسه عبارت بودند از پدرام پرتوی از دانشگاه شیکاگو و کریستوفر لو از پژوهشگران مستقل. در این جلسه که سه سخنران غایب هم داشت عشق و جنسیت در سینمای پیش و پس از انقلاب با نمایش نمونه هایی از ارتباط های عاشقانه و بیان عواطف عشقی یا جنسی بررسی شد.
یکی دیگر از جلسات این روز جلسه ای بود که با حضور دکتر احمد اشرف از دانشگاه کلمبیا و دکتر محمد باستانی پاریزی از ایران برگزار شد. قرار بود دکتر باستانی پاریزی به نخستین سالهای رابطه ایرانیان با کانادا بپردازد که بیشتر به شیرین زبانی و لطیفه گویی پرداخت که مورد استقبال جماعت حاضر در سالن قرار گرفت.
از جلسات پر طرفدار دیگر شنبه دوم آگوست جلسه "خاطره و تبعید" بود که به مدیریت دکتر مجاب بود که بسیار مورد استقبال قرار گرفت و از جلسات پر بیننده بود.
در این جلسه خانم فریده دیاتیم (گلدین) از زنان نویسنده یهودی در تبعید و آثارشان سخن گفت و دکتر نیما نقیبی از دانشگاه رایرسون "راست گویی و کتاب خاطرات ماریا نمت" را مورد بررسی و نقد قرار داد.
و اما از مراسم گشایش رسمی هفتمین کنفرانس دوسالانه انجمن پژوهش های ایرانشناسی هم نباید غافل شد، که با حضور استادان، پژوهشگران و مهمانان ایرانی و غیر ایرانی کنفرانس از سراسر دنیا و با معرفی مرشد ولی الله ترابی و سخنرانی دکتر رضا مریدی نماینده مجلس استان انتاریو از شهر ریچموندهیل آغاز شد و دکتر توکلی نیز ضمن خوش آمد به حاضران و سپاسگزاری از حامیان کنفرانس رسما آغاز کنفرانس را اعلام کرد. در همان مراسم جایزه سعیدی سیرجانی به دکتر نصرالله پورجوادی و جایزه لطیفه یارشاطر به خانم ها نگار متحده و جینا نهایی به طور مشترک و جایزه انستیتوی امریکایی مطالعات به دکتر فرزانه میلانی و کاوه صفا به دلیل ترجمه اشعار سیمین بهبهانی به انگلیسی اهدا شد.
در حاشیه
ـ اگر بخواهیم موفقترین و پر استقبال ترین برنامه کنفرانس را نام ببریم بی شک برنامه سخنرانی استاد باطنی بود که با وجودی که دو سالن را یکی کرده بودند باز هم مشتاقان بحث های دکتر باطنی در دو سمت سالن ایستاده بودند.
و اما پر اعتراض ترین برنامه سخنرانی دکتر اکبر اعتماد و نگاه ایشان به مسئله اتمی بود. اغلب شرکت کنندگان در جلسه به موضع ایشان نسبت به مسئله اتمی معترض بودند و موضع گیری او را افراطی تر از موضع گیری آقای احمدی نژاد می دانستند.
ـ سخنرانی نیز از اصفهان آمده بود که در پنل زنان شرکت داشت، اما ایشان مثل جن از بسم الله از زنان دوری می کرد. ایشان آمده بود تا از حقوق زنان بگوید!
ـ در تمام این چهار روز نمایشگاه کتابی به مدیریت دکتر ویکتوریا طهماسبی در طبقه هجدهم هتل پارک هایت برپا بود که بسیار مورد استقبال قرار گرفت.
عکس ها: لیلا مجتهدی، سعید فرح آبادی
