شهروند ۱۱۷۷ ـ ۱۵ می ۲۰۰۸
 تورنتواستار/ Dana Flavelle

اقتصاددانهایی که پیش بینی می کنند بهای نفت تا سال ۲۰۱۲ سر به فلک خواهد کشید پیش بینی جدید و وحشت انگیزی می کنند و آن هم این است که در سال آینده در کانادا تورم ناگهانی شدید و نرخ بهره های بالاتری خواهیم داشت.
Jeff Rubin برجسته ترین اقتصاددان بازارهای جهانی در بانک CIBC با مثال آوردن بهای فزاینده مواد غذایی و انرژی اظهار داشت که کانادایی ها باید خود را برای نرخهای بهره بالاتر آماده کنند. او در گزارش ماهانه خود در مورد چشم انداز استراتژیک اقتصاد کانادا نوشته است که فشار بی امان قیمت انرژی و مواد غذایی شتابی اساسی در رشد تورم طی ۱۲ ماه آینده ایجاد خواهد کرد. در حالی که بانک مرکزی کانادا هنوز ممکن است نرخ بهره روندساز و کلیدی خود را امسال یک بار دیگر هم کاهش دهد به نظر رابین انتظار می رود که در سال آینده این نرخ یک درصد افزایش یابد و به رقم ۷۵/۳ درصد برسد که چنین افزایشی هزینه وام برای خرید اتومبیل، وسائل منزل و غیره را بالا خواهد برد. در حال حاضر نرخ مورد نظر بانک مرکزی (Overnight Lending Rate) ۳ درصد است ولی به طور گسترده انتظار می رود که این نرخ در نشست آینده مدیران بانک که در ماه ژوئن آینده برگزار خواهد شد ۲۵ درصد کاهش یابد. پیش بینی اخیر رابین چهار روز بعد از آن صورت می گیرد که بانک مرکزی آمریکا خاطرنشان ساخته است که در مورد کاهش بعدی نرخ بهره درنگ و تامل خواهد کرد. نرخ بهره کلیدی آمریکا اکنون ۲ درصد است.
رابین که هفته گذشته پیش بینی کرده بود بهای هر بشکه نفت در سال ۲۰۱۲ به سطح ۲۲۵ دلار آمریکا خواهد رسید اظهار داشت که نرخهای بالاتر انرژی برای سرمایه گذاران بورس سهام کانادا خوب و مفید خواهد بود. وی افزود که شاخص ترکیبی بورس سهام تورنتو تا پایان سال آینده به رقم ۱۶۲۰۰ خواهد رسید که نشان دهنده ی ۱/۱۴ درصد افزایش سالانه است و برای چهارمین سال متوالی از رشد بازار بورس ایالات متحده بالاتر و بهتر خواهد بود. بخشهای انرژی، مصالح و مواد شیمیایی مربوط به کشاورزی بازدهی خوبی خواهند داشت، ولی خدمات رفاهی، محصولات عمده مصرفی، خرده فروشی های مواد غذایی و تولیدات راندمان ضعیفی خواهند داشت، زیرا افزایش بهای غلات سود ناخالص آنها را تحت فشار قرار داده و محدود خواهد کرد و بازدهی بالاتر اوراق قرضه سبب جذابیت کمتر خدمات و وسائل رفاهی خواهد شد. گزارش رابین در زمانی انتشار می یابد که بهای یک بشکه نفت برای نخستین بار به رقم ۱۲۰ دلار رسیده است. در کوتاه مدت و هنگامی که بانکها گزارش عملکرد چهارماهه ی اخیر خود را منتشر می کنند، سرمایه گذاران شاهد ناپایداری وضعیت بازار هستند. چندین بانک کانادایی که در معرض آبروریزی و شکست برخی وامهای مسکن در آمریکا (Subprime mortgages) قرار گرفته اند لطمه و آسیب دیده اند. رابین گفت که بانک مرکزی آمریکا در آرام سازی و کاهش ترس سرمایه گذاران کارش را به خوبی انجام داده است. به هر حال حتی بدترین تورم در آمریکا احتمالا به مفهوم دفعات کمتر کاهش نرخ بهره در آنجا خواهد بود. او انتظار دارد که بانک مرکزی آمریکا کاهش نرخ بهره را به جای ۲۵/۱ درصدی که قبلا پیش بینی شده بود در سطح ۵/۱ درصد متوقف خواهد کرد. در حال حاضر نرخ تورم در آمریکا سالانه معادل ۴ درصد است در حالی که این نرخ در کانادا تنها ۴/۱ درصد می باشد. در پاییز گذشته افزایش سریع ارزش دلار کانادا در مقابل دلار آمریکا سبب مهار کردن بهای واردات شده و به تعدیل تورم کمک کرد، ولی به اعتقاد بانک مرکزی نشانه هایی وجود دارد که تاثیر متعادل کننده ارزش دلار ممکن است در حال به پایان رسیدن باشد.
برابر گزارش سیاست پولی که بانک مرکزی کانادا منتشر کرده از نیمه سال گذشته به دلیل یکسان شدن (تقریبی) ارزش دلار کانادا با دلار آمریکا و پایین رفتن بهای وسایل نقلیه موتوری، نرخ تورم اساسی (Core inflation) شدیداً کاسته شده است. John Murray معاون مدیرکل بانک مرکزی اظهار داشت که در سالهای اخیر به دلیل بهبود سیاست پولی و افزایش مبادلات بازرگانی تاثیر نرخ دلار در بهای کالاهای مصرفی کاسته شده است. مفهوم آن تاثیر این است که هر وقت ارزش دلار کانادا بالا می رود واردات ارزانتر می شود و هنگامی که ارزش دلار پایین می آید واردات گرانتر تمام خواهد شد. یکی از مقامات بانک اظهار کرد که بانک مرکزی اکنون بسیار سریعتر از گذشته با استفاده از نرخ پایه ای خود و افزایش یا کاهش سطح هزینه ها، در برابر تورم واکنش نشان می دهد. لازم به توضیح است که بانک مرکزی کانادا نرخهای بهره را طوری تنظیم می کند که نرخ تورم این کشور را در سطح ۲ درصد نگاه دارد.

golpayegani@sympatico.ca