مروری بر تعالیم بهایی
یکی دیگر از اصول ۱۲گانه ی دیانت بهایی “وحدت عالم انسانی” است. اگر چه در همه ادیان قبل به مسئله وحدت انسانها اشاره شده و اصول کلی آن مورد قبول همه ادیان بوده و هست ولی در دیانت بهایی به این موضوع اهمیت ویژهای داده شده و جایگاه والایی برای آن قائل شده است. وحدت در وجود خداوند یا یکتاپرستی و سپس وحدت در شالوده همه ادیان و در لایهای بالاتر و والاتر وحدت نوع بشر لایه های این اصل مهم بشمار میروند.
دنیای امروز دوران جنگهای جهانی و کشمکشهای بیحاصل و خانمانسوز قرون نوزدهم و بیستم را پشت سر گذاشته و تشنه صلح و وحدت است. امروزه دهکده جهانی یک واژه جاافتادهای در اذهان است که گویای یکپارچگی جهان و درهم تنیده شدن منافع همه ساکنان این کره خاکی است. به خاطر همین است که عاقلان هر قوم سعی میکنند مبادا اختلافات کشورها و فرهنگها و مذاهب باعث بروز جنگ و بدبختی بزرگتری نشود که در آن صورت دودش به چشم همه خواهد رفت.
آئین بهایی معتقد است که دین نباید خودش وسیله و ابزار اختلاف ملل باشد. به خاطر همین اساس همه ادیان را یکی میداند و خودی و ناخودی در آن جایی ندارد. نه تنها سفید و سیاه و زن با مرد با هم برابرند بلکه بهایی و غیر بهایی نیز دارای ارزش یکسان و واحدی هستند. یک بهایی واقعی خود را برتر از دیگر مخلوقات الهی نمیداند بلکه زمانی که دست بر دعا برمیدارد از معبود احد و واحد برای همه ابناء بشر و ماخلق الله دعا میکند.
وحدت عالم انسانی باعث میشود انسانها فراتر از تعلقات قومی و مذهبی و نژادی دیگر همنوعان را از خود بدانند و در غم و شادی و سعادت و سختی آنها خود را سهیم بدانند.
حضرت عبدالبهاء میفرمایند:
“چرا بگویم این موسوی است و او عیسوی است، این محمدی است، او بودایی است. اینها دخلی به ما ندارد. خداوند همه را خلق کرده و تکلیف ماست که به کل مهربان باشیم. محبت عالم انسانی اشراقی از محبت الله و جلوهای از فیض موهبت الله است.”
حضرت بهاءالله میفرمایند:
“اگر دین سبب نزاع و جدال شود بیدینی بهتر است زیرا دین به منزله علاج است. اگر علاج سبب مرض گردد ترک علاج بهتر است.”
یک بهایی پایبند به آموزه های حضرت بهاءالله هیچ گاه نوع بشر را به گروههای رستگار و غیر رستگار، پاک و ناپاک، پیشرفته و عقب مانده بر اساس عقاید و رفتارشان گروهبندی نمیکند. تمامی مشکلات عدم مقبولیت دیگران را نمیتوان فقط از نقطه نظر اصول خشک دیانتی بررسی کرد. دیانتی که بر اساس نکوهش دیگر ادیان رشد و نمو مینماید، دیانتی آسیبپذیر است و موجب گرفتاریهای روزافزون بشر میشود.
مشکلات پیچیده جهان امروز و پایمال شدن حقوق انسانها در هر گوشه و کنار به قدری آشکار است که نیازی به ارائه شواهد و آمار ندارد. دولتها در حل مشکلات عاجز و ناتوان و راه حلهای ارائه شده توسط ایشان غالباً موجب تشدید جنگ و اختلاف و بحران شده است.
علت ادامه چنین وضع نابسامانی غفلت از حقیقتی است که دیانت بهایی بر آن تأکید میورزد.
بیت العدل اعظم، مرکز جهانی بهایی در بیانیه “وعده صلح جهانی” این حقیقت را چنین توضیح فرموده اند:
اولین سؤالی که جوابش را باید پیدا کرد این است که چگونه جهان کنونی را با این مخاصمات عمیقش میتوان به جهانی دیگر تبدیل کرد که همکاری و همآهنگی بر آن مستولی باشد؟ نظم جهانی را فقط بر اساس محکم اعتقاد به وحدت عالم انسانی میتوان استوار ساخت و این یک حقیقت روحانی است که به تأیید علوم بشری نیز رسیده است. علوم مردم شناسی، روانشناسی و کالبد شناسی انسان را فقط یک نوع میدانند. نوع انسان یکی است هر چند که در جنبههای ثانوی تفاوتهای بیشماری داشته باشد، اِذعان به این حقیقت مستلزم ترک تمام انواع تعصبات است.
تعصب قومی، طبقاتی، نژادی و مذهبی، وطنی و جنسی، تعصب ناشی از تقدم در تمدن مادی و تعصب در اعتقاد به برتری و افضلیت به هر سبب که باشد، باید تمام متروک و فراموش شود. قبول وحدت عالم انسانی اولین شرط ضروری و اساسی تغییر سازمان جهان و اداره آن به صورت یک کشور است که به منزله وطن نوع انسان است.
قبول عمومی این اصل معنوی برای هر کوششی در راه تأسیس صلح جهانی ضرورت دارد. از این جهت اصل وحدت عالم انسانی را باید در سطح جهانی اعلان نمود و در مدارس تعلیم داد و در هر کشوری پیوسته از آن حمایت کرد.
قبول اصل وحدت عالم انسانی کلید و پیش شرط حل مشکلات جهان امروز ماست. این حقیقتی است که چون نیاز زمان است، فرهیختگان دینی و غیر دینی جهان نیز بر آن توافق نظر دارند. امروز افراد و ملل و جوامع دینی و غیر دینی به این حقیقت اذعان دارند که برای اصلاح مشکلات جهان باید به حقوق همه انسانها صرف نظر از عقاید شخصی دینی یا غیر دینی ایشان، و صرفاً به این دلیل که “انسان”اند احترام گذاشت و آن را رعایت کرد.
امروز همه آزاد اندیشان چاره مشکلات را در این میبینند که باید به انسانیت انسان توجه کرد تا بتوان “کثرت”های موجود در عقاید دینی و اجتماعی و فرهنگی و اخلاقی و ملی و سیاسی و جنسی و نژادی را حول محور انسانیت “وحدت” بخشید.
خوانندگان عزیز، در صورتیکه مایل به دریافت نسخه ای از مقاله فوق از طریق ایمیل هستید و یا راجع به تعالیم بهائی سؤالی دارید لطفا با ما تماس بگیرید: پیامگیر : ۷۴۰۰-۸۸۲-۹۰۵ ، ایمیل: anyquestionsplease@gmail.com
وب سایت برای برخی از کتابهای فارسی بهائی : www.reference.bahai.org/fa
