کلمه Burnout برای اولین بار در سال ۱۹۶۹ وارد اصطلاحات پزشکی شد و طبق عقیده سازمان بهداشت جهانی نشان دهنده یک خستگی شدید – از دست دادن کنترل- و نداشتن نتیجه خوب در کارهای شغلی روزانه است.
در سال های ۱۹۷۰ این بیماری در کسانی که در کمک به دیگران کار می کردند مثل پرستاران- پزشکان- مددکاران اجتماعی و معلمان دیده می شد، ولی امروزه همه ی شاغلین به آن مبتلا می شوند، حتی کارگرهای ساده.
Burnout یا دیپرشن- Burnout مخصوصا مربوط به شغل است ولی در دیپرشن شغل عامل بیماری نیست ولی می تواند از عوامل تشدیدکننده به شمار برود. افرادی که دچار Burnout هستند همیشه دچار استرس مزمن هستند. ولی ۵۰درصد بیماران دیپرشنی دچار استرس مزمن هستند. البته اختلاف فیزیولوژیکی هم وجود دارد. مثلا افرادی که دیپرس هستند کورتیزول زیاد دارند و آنهایی که دچار Burnout هستند، کورتیزول کم دارند.
از شروع سال های ۱۹۹۰ مشکلات سلامتی روانی در کار خیلی شدید شده مثل Burnout -دیپرشن – استرس های پس از صدمات (post-traumatique)- نگرانی ها- به طوری که طبق آمار حدود ۴۰درصد و در بعضی از مشاغل حدود ۶۰درصد افرادی که قادر به کار نیستند را تشکیل می دهند، در حالی که آمار سال ۱۹۹۰ هیجده درصد بیماران نمی توانستند کار کنند و امروزه این بیماری اولین عامل غیبت های طولانی از شغل است.
آثار استرس های مزمن در سلامتی روانی کارگران و کارمندان بیشتر در کشورهای صنعتی دیده می شود و قسمت بزرگی از آن بر اثر تغییرات سریع در دنیای کار است. مثل جهانی شدن بازار- رقابت با سایر کمپانی ها- پیشرفت و توسعه تکنولوژی- ناامنی شغلی و غیره….
آمار دقیقی از کسانی که دچار Burnout شده اند وجود ندارد. طبق آخرین مطالعه آمار کانادا کمی بیشتر از یک چهارم کارکنان کبکی دچار استرس روزانه در سطح بالا هستند و در بعضی از مشاغل به ۵۰درصد می رسد.
در اروپا هم وضع نگران کننده است. ۵۰درصد غیبت از کار بر اثر استرس مزمن است. بدون این که تعداد افرادی که جسما در محل کار هستند اما روحا غایب اند، در این آمار به حساب آمده باشد.
علل
از نظر بیولوزیکی هنوز دقیقا علل تولید Burnout یا خستگی شدید کاری مشخص نیست همه کسانی که یک دوره خستگی شدید دارند دچار استرس مزمن هستند. اکثر کسانی که از این بیماری رنج می برند یک فشار کاری زیاد دارند که یکی از عوامل زیر هم به آن اضافه شده:
-عدم خودمختاری، همه کارهایی را که باید انجام دهد به او دیکته می شود و خودش هیچ تصمیم گیری ندارد
-عدم تعادل بین کار انجام شده و دریافت حقوق یا شناسایی ارزش کار توسط همکاران یا رئیس مربوطه- احترام در محل کار و غیره
-عدم پشتیبانی همکاران و رئیس مربوطه
-عدم ارتباط کافی بین همکاران و رئیس مربوطه
به غیر از این عوامل خصوصیات هر شخص می تواند به علل بیماری کمک کند. هنوز به خوبی نمی دانیم چرا یک نفر بیشتر استرس دارد تا دیگری، یا یکی دقت بسیار زیادی روی کارش دارد و دیگری کمتر.
کسانی که دقت زیادی دارند و می خواهند کارشان بهترین باشد، بیشتر در معرض خطرند.
همچنین نداشتن اطمینان به خود و سایر مشکلات زندگی مثل مسئولیت شدید خانوادگی و یا تنهایی که فشار روی روابط کار و زندگی خصوصی وارد می کند، از عوامل مهم هستند.
بعضی شرایط که باعث می شوند یک واقعه استرس زا شود
– وضعیت جدید
– واقعه پیش بینی نشده
– حادثه غیرقابل کنترل
– وضعیت تهدید کننده و بی ثبات کننده در محل کار. مثلا رئیس شما اطمینان به کار شما ندارد، یا قربانی یک آزار روحی و روانی شده باشید
با تشدید مشکلات روانی در نزد کارمندان و کارگران بیشتر متخصصان عقیده دارند که این مسئولیت استرس در محیط کار فقط بر روی شخص بیمار نیست، بلکه بر روی کلیه کارکنان آن موسسه است و مطالعات جدید نشان می دهد بهتر شدن محیط کار و سازماندهی کارها به نفع همه است. هم موسسه و هم کارکنان موسسه.
چه عوارضی ممکن است تولید شوند
عوارض تولید شده بر اثر Burnout فقط برای کار نیست بلکه در تمام زندگی شخص اثر می گذارد. شخص ممکن است دچار دیپرشن بشود. بعضی افراد دچار نگرانی دائمی می شوند، یا از مشکلات تغذیه ای رنج می برند، یا دچار اعتیاد می شوند و نهایتا ممکن است دست به خودکشی بزنند.
بعضی از افراد ممکن است دچار مرگ ناگهانی بر اثر فشارهای عصبی در محیط کار، بر اثر ایست قلبی، بشوند. این مسئله برای اولین بار در اواخر سال های ۱۹۶۰ در ژاپن اتفاق افتاد و به همین دلیل از ترم ژاپنی Karoshi برای آن استفاده می شود.
استرس مزمن هم می تواند باعث تولید ناهنجاری های فیزیولوژیک بشود مثل چاقی- بیماری های قلبی عروقی- و دیابت نوع دو که در بین افرادی که تحت فشارهای روانی هستند زیاد دیده می شوند.
دانشمندان متوجه شده اند که میزان و مقدار کورتیزول- آنسولین- پروتئین C فعال شده- کلسترول و تری گلیسرید- فشار خون- نسبت قد به دور باسن بر اثر استرس مزمن به هم خورده و همین طور تولید و ترشح هورمون ها که کمتر یا بیشتر از حد معمول و طبیعی است.
روابط مستقیمی بین میزان غیرطبیعی کورتیزول (کمتر یا بیشتر از حد طبیعی) باعث ایجاد ناهنجاری های فیزیولوژیکی می شود که به مرور زمان ایجاد مشکلات سلامتی می کند و روی مغز اثر گذاشته و باعث خستگی شدید و دیپرشن – اشکالات در تمرکز و اختلالات حافظه می شود.
روابطی هم بین میزان بالای کورتیزول و فشار خون بالا و بیماری های قلبی عروقی و دیابت وجود دارد و بالا رفتن میزان کورتیزول می تواند روش جمع شدن چربی در بدن را عوض کرده، باعث چاقی شدید بشود.
ادامه دارد
