با برگزار کنندگان این نمایشگاه در تورنتو سعید چوبک (سرای مامداد)، عزت مصلی نژاد (نشر زاگرس) و حسن زرهی(شهروند) در پیوند با چگونگی برگزاری این نمایشگاه در تورنتو این سه سئوال مطرح را کرده ایم:
۱- امسال سومین سال برگزاری نمایشگاه کتاب تهران- بدون سانسور در تورنتو است، چرا تورنتو یک سال از بقیه کشورها عقب است؟
۲- از میزان استقبال و چگونگی برگزاری این نمایشگاه در دو سال گذشته راضی بودید؟
۳-نمایشگاه امسال شامل چه برنامه هایی است، و احتمالا چه تمهیداتی برای بهتر برگزار شدن آن دیده اید؟
در زیر پاسخ های آنان به این سه سئوال را می خوانید:
سعید چوبک(سرای بامداد)
پاسخ سئوال اول: در سال اول برگزاری این نمایشگاه، از آنجا که هنوز
در مرحله جنینی و نوپایی خود بود عرصه بسیار کمی
از ناشران و دست اندرکاران را در بر می گرفت که عمدتا ساکن کشورهای اروپایی بودند،
یعنی همان جایی که فکر و اندیشه ی این نوع نمایشگاهها ازآنجا می آمد. ولی از سال
دوم جنبه همگانی تر به خود گرفت که تورنتو به طور فعال و موثر شرکت کرده است، و امسال هم سومین نمایشگاه کتاب تهران- بدون سانسور را در
تورنتو با شور و هیجان و با برنامه های تازه تری برگزار خواهیم کرد.
پاسخ سوال دوم: واقعیت این است که عرصه کتاب و کتابخوانی آن چنان وسیع و گسترده است که محدود کردن آن به آرزوهای ما ، فیل در فنجان کردن است، ولی در حد همت و فرصت خویش در برگزاری بهترش مثقالی دریغ نشده که مصداق مشک آن است که خود ببوید. تشویق همگان و اشتیاق برای برگزاری سال های بعد نشان از درجه ی مقبولیتی است که تجربه شد.
سپهر کتاب و کتابخوابی اگر چه از هیاهو و رونق بازار عامه به دور است ولی کیست که در اعتبار و حرمت کتاب و عرضه اش شک و تردید کند؟
ما در دوسال گذشته بسیار و بارها برای ادامه ی آن تشویق شده ایم. چرا که کلان شهر تورنتو میزبان فرهیختگان و ادب دوستان فراوانی است که در سکوت کتاب خوانها تلاش های ما را ارج می گذارند.
پاسخ سئوال سوم: در نمایشگاه امسال سعی کرده ایم از حضور هنرمندان شهرمان که دل در گرو فرهنگ و ادب فارسی دارند بهترین کمک ها را بگیریم تا در جهت تلطیف فضای حاکم بر نمایشگاه سایه دلنشین هنر خود را بر سر نمایشگاه بیاندازند. نقالی، شعر خوانی و گفت و گوهای کوتاه از کتابهای تازه و گپ و گفت های صمیمانه و فیلم های کوتاه، از دیگر قسمت های این نمایشگاه خواهد بود. به زبان دیگر تلاش خواهد شد که جوی باشکوه از کنار هم قرارگرفتن رنگارنگی اندیشه ها فراهم شود.
توجه و استقبال مدیریت بنیاد کوروش در بهتر برگزاری این نمایشگاه و به عهده گرفتن بخش پذیرایی از جانب این بنیاد دل ما را گرم تر می کند.
امسال خلاف سالهای قبل حامیان باارزشی حمایت خود را اعلام داشته اند که در همین جا از آنان قدردانی می شود و در زمان مقتضی از آنان قدردانی خواهیم کرد.
تو را من چشم در راهم !
عزت مصلی نژاد (نشر زاگرس)
پاسخ سئوال اول دلیلش ضعف ارتباط گیری بود، هم از سوی ما و هم از سوی برگزار کنندگان اروپایی. عدم ارتباط به موقع ما را یک سال عقب انداخت و نتیجه اش این است که ما در تورنتو داریم سومین سال را برگزار می کنیم.
پاسخ سوال دوم: در مجموع راضی بودیم، اما می توانست بهتر باشد. ما نیاز داریم جامعه را به کتاب و کتابخوانی برگردانیم. یک مشکل ساختاری هست که مردم از کتابخوانی گریزانند. در عصری که زندگی می کنیم متاسفانه تلفن های دستی و عادت دادن مردم به خواندن متن های کوتاه و تصویری آدم ها را از ژرف اندیشی باز داشته، در حالی که اندیشه ورزی مستلزم این است که شما بروید مطالب را با تمام ابعاد و زوایایش بخوانید و در موردش بیندیشید. یک لغت عربی داریم به نام تأمل کلمه ای که معنای مشاهده کردن- مکث کردن و اندیشیدن را در بطن خود دارد. تأمل در عصر ما دارد از بین می رود. بسیاری از کتابفروشی ها در کشورهای مختلف تبدیل به ویدئوفروشی شده اند. خرد گریزی یک پدیده جهانی ست و وقتی به ایران می رسد تبدیل به خردستیزی می شود به این معنی که یک فکر حاضر و آماده برای تو هست و دیگر تو نیازی به اندیشیدن نداری. مثلا امام جعفر صادق برای تو اندیشیده و دیگر لازم نیست تو در چیزی بیندیشی و یا شک کنی. ما اندیشه ی حاضر و آماده برای شما داریم. کتاب آفرینش نوشته شده و تو لازم است فقط اطاعت کنی!
خب ما با این نوع تفکر مخالفیم و معتقدیم انسان آزاد است. وقتی آزادی فکر و اندیشه و انتقال آن وجود داشته باشد، جلوی تعصب و خشک اندیشی گرفته می شود و انسان دچار سنگوارگی فکری نمی شود. این سنگوارگی هم در شکل سنتی و هم در شکل غیرستنی اش وجود دارد و هر دو به موازات هم و خیلی سریع دارند پیش می روند. در شکل مدرنش همانی ست که قبلا اشاره کردم استفاده غلط از تلفن های دستی و مطالب تصویری و در سطح شنا کردن، و در شکل سنتی تحمیل اطاعت از اندیشه هایی که سالها پیش در زمانی ممکن بود ضرورت تاریخی می داشتند، اما الان دیگر ضرورتشان از بین رفته است. در واقع ما با کتاب بدون سانسور و اندیشه آزاد باید جلوی این مسئله را بگیریم.
پاسخ سئوال سوم: کاری که می کنم به تمام دوستانم از طریق رسانه های همگانی و یا ای میل لیست و تلفن اطلاع می دهم و تمام کتاب هایی را که نشر زاگرس منتشر کرده می آوریم و امیدوارم که دوستان هم بیایند. خلاصه انتظار دارم که علاقمندان هم فعالانه شرکت کنند، تا بتوانیم نمایشگاه کتاب بدون سانسور خیلی خوبی داشته باشیم.
حسن زرهی (شهروند)
پاسخ سئوال اول: شوربختانه دوستمان سعید چوبک (سرای بامداد) در سال نخست با تمام کوششی که به خرج داد، هماهنگی های لازم برای برگزاری نمایشگاه هم زمان میسر نشد، در نتیجه ما شهروندان تورنتو از حضور در سال نخست نمایشگاه محروم ماندیم. اما از سال دوم باز به همت سرای بامداد و با حضور شهروند و نشر زاگرس هم نمایشگاه خوب و موفق برگزار شد، و هم استقبال هموطنان کتاب دوست خوب بود.
پاسخ سوال دوم: در دو سال گذشته به استناد فیلم ها و گزارشهایی که هست و در فضای مجازی همچنان دیده می شود، استقبال نویسندگان و هنرمندان و کتاب خوانان و کتاب خواهان از نمایشگاه خوب بوده است. گفت و گو با شرکت کنندگان در نمایشگاه های گذشته نشان می دهد که بازدید کنندگان از نمایشگاه رضایت داشته اند. امیدواریم امسال نیز شهر فرهنگی تورنتو نشان دهد که در عرصه ی فرهنگ و فکر به سانسور که قاتل اندیشه و آفرینش است، اعتراض دارد.
پاسخ سئوال سوم: محل امسال هم همان محل سال پیش(بنیاد کورش) است و حمایت کنندگان هم بسیار بیشتر از دو سال گذشته هستند. امسال خوشبختانه با حضور دو تن از فرهنگ ورزان و هنردوستان سحر میرشفیعی و امیر کسروی در کنارمان نوید برگزاری نمایشگاهی موفق تر را به اطلاع همگان می رسانیم و از این دو عزیز به خاطر کوشش هایشان در این پیوند سپاسگزاریم.
برنامه های نمایشگاه امسال هم از منظر تنوع، هم از لحاظ حضور هنرمندان با دو سال گذشته قابل قیاس نیست. امیدواریم از منظر مراجعه مردمی هم امسال بهتر از سال های پیش باشد. برای بار نخست یک برنامه ی موسیقی ویژه با حضور هنرمندان محبوب شهر تدارک دیده شده که امیدواریم تجربه ی خوبی بشود.
از سوی دیگر حمایت کنندگان نمایشگاه امسال نوید حضور پر رنگی از نمایشگاه در قیاس با سالهای دیگر را می دهند. همین جا از هموطنان نازنین کتاب خوان و کتاب دوست دعوت می کنیم که با حضورشان در نمایشگاه از کتاب و کتاب خوانی استقبال کنند و به سانسور رژیم جمهوری اسلامی نه بگویند.
