خانم کلودیا والیس روزنامه نگار متبحر در مسائل پزشکی که برنده جایزه علمی نیز می باشد و کارش را با نشریات نیویورک تایمز، فورچون و نیوزپابلیک شروع کرده و ناظر مقالات علمی نشریه تایم و سرپرست علمی مجله ساینتیفیک امریکن هم بوده است، در مورد اطلاعات جامعه پزشکی می گوید هر چه در این زمینه حتی در دانشگاه ها و مجامع آکادمیک می دانیم مربوط به جنس مذکر است و تا قبل از سال ۱۹۹۰ بیشتر تحقیقات بیماری های قلبی روی مردان، روی موش ها و سایر حیوانات آزمایشگاهی نر (خوکچه هندی، خرگوش و هامستر) روی میمون های نر و روی سلول های جنس مذکر انجام شده است، بنابراین توجه نمی کردیم که بیماری های قلبی و عروقی در زن و مرد فرق فراوان با هم دارند.
قبل از هر بحثی توجه کنیم که برشمردن اختلافات علمی موجود در مورد بدن زن و مرد به هیچ وجه تبعیض جنسیتی نیست و دانستن و توجه به آنها صد در صد به نفع بشریت است و این اختلافات بدیهی خلقتی، کار خلقت بشر است و اگر تبعیض بود قطعا خالق روا نمی داشت.
اگر اختلافی هم بین دو جنس وجود دارد در آن عدالت کامل برقرار است و به نحوی در مجموع به هیچ جنسی اجحاف نشده و به جنس دیگری امتیازی داده نشده است. اگر زنان در معرض سرطان پستان هستند، مردان در معرض خطر سرطان پروستات هستند. باید بدانیم که اطلاع داشتن از اختلافات موجود بین بیماری های قلبی و عروقی زن و مرد قطعا به نفع زن است و دنیای پزشکی هرگز آن را نادیده نمی گیرد و چه خوب است که با تحقیقات بعد از سال ۱۹۹۰ به این اختلافات پی برده اند.
اخیرا برخی محققان در مورد بیماری های قلب و عروق زن ها نیز بررسی کرده اند و نگاه نزدیکتر و دقیق تری روی این بیماری ها و زنان انداخته اند. سال ها متخصصان قلب و عروق متحیر بودند که رمز این مسئله در چیست که نیمی از زنانی که نشانه های کلاسیک انسداد مویرگها را دارند و درد قفسه سینه، نارسایی تنفسی، و تست های قلبی غیرسالم و غیر نرمال هم دارند، اما انسداد عروق قلبی ندارند!
چرا که این مورد اختلاف بزرگی بین زنان و مردان است، زیرا که عوارض برشمرده همیشه در مردان با انسداد مویرگها روی قلب همراه است. پزشکان این حالت زنان در زمینه بیماری های قلبی را “سندروم قلبی ایکس” می نامند و علت آن را نمی دانستند و این عدم اطلاع باعث می شد که در مورد زنانی که بیماری قلبی و عروقی داشتند، چند بار آنژیوگرافی را تکرار کنند، چرا که فکر می کردند دستگاه ها یا تکنسین ها اشتباهاتی داشته اند که انسداد عروق مشاهده نمی شود، در صورتی که هیچ خطایی رخ نداده بود و زن ها به طور طبیعی معمولا انسداد عروق قلبی ندارند.
امروزه تمامی پزشکان قانع شده اند که نیمی از زن ها با وجود باز بودن رگ های قلبی، کم خونی بافت قلب و فقر جریان خون قلبی دارند و این مسئله جالبی است. این اطلاعات به دست آمده باعث شده روی این عارضه اسم خاصی بگذارند. نام”کم خونی بافت قلب بدون انسداد رگها” که به اختصار INOCAگفته می شود که حروف اول همان نام کامل آن در زبان انگلیسی است.
دکتر”نوئل بیری مرز” بیش از بیست سال روی سندروم کم خونی قلب زنانWISEکار کرده است. وایز حروف اول “سندروم کم خونی قلبی” در زبان انگلیسی است. با وجود این که این بیماری در هر دو جنس زن و مرد شایع است INOCA شامل ۲۵ تا ۳۰درصد بیماری کم خونی بافت قلب در زنان و ده درصد بیشتر از مردان می شود و این نظر دکتر “بیری مرز” رئیس مرکز بیماری های قلبی باربراسترایسند در انیستیتوی قلب سوارس سینایی است.
اطلاعات به دست آمده از “وایز” نشان می دهد که پس از ابتلا و تشخیص این عارضه، سالانه روی هم رفته ۵/۲درصد از سکته قلبی غیر کشنده، سکته مغزی و بستری شدن در بیمارستان در رنجند و چهار برابر مردان ممکن است در بیمارستان بستری شوند و ۱۸۰ روز تحت درمان سکته قلبی یا درد شدید قفسه سینه باشند.
رمز و راز اولیه INOSA این بود که قلب چگونه می تواند از کمبود خون در رنج باشد بدون این که رگها بسته باشند! جواب این است که شاخه های فرعی بسیار ریزتر خون را می رسانند و مویرگ های بسیار نازک تر اکسیژن و مواد غذایی را به بافت عضله قلب می رسانند و به علت ظرافت این مویرگ ها دیواره شان برای تشکیل پلاک جا ندارد و خوشبختانه مناسب تشکیل پلاک نیست در نتیجه بسته نمی شوند ولی می توانند گرفتار ضعف کارکرد شوند و برای گشاد شدن در حد نیاز دچار مشکل شوند. به عنوان مثال زمانی که شخصی راه می رود یا از پله ها بالا می رود و یا با یک شوک احساسی و هیجانی مواجه می شود، جوابگو نیستند. حدود نصف تا دو سوم INOSA ممکن است چنین ضعف و کم کاری را نشان دهند که فقط با اسکن های اختصاصی ویژه قابل بررسی و سنجش است و از طریق کاتتر هم می توان به آن پی برد. این که چرا زن ها این طور به این مسئله حساسند روشن نیست. دکتر پوجاک مها از مرکز قلب زنان در دانشگاه “اموری” برخی از این علت ها را چنین برمی شمرد: کشیدن سیگار- دیابت- فشارخون بالا و کلسترول بالا.
اما یک تاریخچه از مشکلات دوران بارداری مثل بالا رفتن فشار خون- دیابت- افسردگی و بیماری های خودایمنی بین زنان می توانند علت عارضه و مشترک باشند. درمان بهینه در حال پیشرفت و در گرو زمان است. مطالعات کوچکی نشان می دهد که از بسیاری داروها برای درمان بهینه در مردان استفاده شده است: مانند استاتین ها و مهار کننده های ACE که می توانند به موارد INOCA کمک کنند.
اولین تحقیق و بررسی واقعی که روی زن ها در این مورد انجام شده از رژیم متمرکز خاصی بوده است که در اوایل سال ۲۰۱۸ روی ۴۴۲۲ نفر انجام شده است و نتایج قطعی آن تا سال ۲۰۲۲ معلوم خواهد شد و امید می رود که درمان استانداردی نتیجه این تحقیق باشد. فعلا تا آن زمان درمانی اثربخش نه بهینه مورد نیاز است.
زنانی که نارسایی مویرگهای ریز دارند اغلب گرفتاریشان به نارسایی قلبی منجر می شود. البته نه آن نارسایی که امروزه می شناسیم، بلکه یک نارسایی قلبی خاص زنان.
در مردان مشکل معمول این است که بطن ها فشار کافی موثر ایجاد نمی کنند. این حالت “نارسایی قلبی با کاهش کسر خروجی” نامیده می شود که به اختصار به آن HfrEF می گویند که hef-ref (هف رف) تلفظ می شود. در زنان مشکل بیشتر این است که بطن ها به اندازه کافی آرام و ریلکس نمی شوند که به آن “نارسایی قلبی با حفظ کسر خروجی” می گویند و به اختصار به آن HFpEF گویند که hef-pef (هف-پف) تلفظ می شود. پس به طور خلاصه فرق عوارض قلبی عروقی بین زن و مرد این است که در مردان انسداد رگ عوارض را ایجاد می کند، ولی در زن ها بدون انسداد رگها بیماری قلبی ایجاد می شود. اختلاف دیگر در بطن های قلب است که در مردها هف- رف و در زنان هف پف است. به عبارت دیگر در مردها فشار بطن ها کم است و کافی نیست و در زن ها برگشت بطن ها به آرامش و بدون فشار کامل صورت نمی گیرد.
اشاره به نوع بیماری قلبی زنها و فرق آن با مردها از سال ۱۹۹۰ آغاز شده است که انستیتوی قلبی بیماری های قلبی برای بررسی نارسایی قلبی در زن ها برنامه ریزی کرد و اختلافاتی که ذکر شد شناخته شد.
شناختن این اختلافات بسیار با ارزش است زیرا معلوم شده که جواب آنژیوگرافی غلط نیست و لازم نیست آنژیوگرافی را بیهوده تکرار کرد. دوم این که در عوارض قلبی خانم ها معمولا نیازی به بای پس و بالون نیست، که این دست آوردها بسیار با ارزش هستند و مانع صرف هزینه های اضافی می شوند و خانم ها از راه های دیگر درمان می شوند.
