روز سه شنبه اعلام شد میترا استاد همسر دوم محمد علی نجفی شهردار سابق تهران و وزیر پیشین آموزش و پرورش در دولت هاشمی، با گلوله به قتل رسید. چند ساعت بعد اعلام شد آقای نجفی خود قاتل بوده و خود را به مقام های پلیس تسلیم کرده است.

او روز چهارشنبه ۸ خرداد ماه در دادسرای جنایی تهران گفت که همسرش صدای او را «برای نهادهای امنیتی می‌فرستاد» و نهادهای امنیتی هم مکالمات او را «برای همسرش ارسال می‌کردند.» شهردار سابق تهران گفته است که همین مسئله «باعث درگیری» بین وی و همسر دومش بود: «بر سر همین موضوع با ایشان به شدت درگیری داشتیم. بارها تاکید کردم که از یکدیگر جدا شویم ولی حاضر به جدایی نبودند.»

دختر محمدعلی نجفی هم در گفت‌وگویی با روزنامه همشهری، با اشاره به این‌که پدرش نامه‌ای چند صفحه‌ای برای او نوشته و در آن میترا استاد را معرفی کرده، گفت همسر دوم پدرش «با وزارت اطلاعات و سپاه پاسداران در ارتباط بوده است.»

محمدعلی نجفی، از سیاستمداران شاخص جمهوری اسلامی ایران است. او در دولت‌های میرحسین موسوی و اکبر هاشمی رفسنجانی، وزیر علوم و آموزش و پرورش و در دولت اول محمد خاتمی، رئیس سازمان برنامه و بودجه بود.

در سال ۸۴ برخی از اصلاح‌طلبان از او به عنوان نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری نام می‌بردند. اما در نهایت، اکبر هاشمی رفسنجانی و مهدی کروبی اصرار به حضور در انتخابات داشتند و نجفی نامزد نشد.

او در سال ۸۵ به عنوان سر فهرست اصلاح‌طلبان برای انتخابات شوراها معرفی و همراه با معصومه ابتکار، احمد مسجد جامعی و هادی ساعی از این فهرست به شورای شهر راه یافت.

نجفی در دولت اول حسن روحانی به عنوان وزیر آموزش و پرورش معرفی شد اما با اختلاف یک رأی نتوانست به کابینه راه پیدا کند. وی سپس به عنوان رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری منصوب شد اما این سمت چند ماه بیشتر طول نکشید و نجفی استعفا داد.

انتخاب نجفی به عنوان شهردار تهران در شهریور ۹۶ می‌توانست برگ برنده اصلاح‌ طلبان باشد اما این سمت نیز مانند سمت قبلی وی چندان نپایید. درباره استعفای نجفی دلایل مختلفی اعلام شد. علی مطهری، نایب رئیس مجلس، برخورد نامناسب دادستانی در ماجرای برج میلاد و احضار شبانه او را دلیل این استعفا اعلام کرد.

برخی از اصلاح‌طلبان مانند محمد نعیمی‌پور اما فشار سازمان اطلاعات سپاه پاسداران را دلیل این استعفا اعلام کردند. مدتی بعد عکس‌های نجفی با میترا استاد همسر دومش منتشر شد و در گمانه‌زنی‌های مطرح در فضای مجازی «پرونده‌سازی‌های» مرتبط با این ازدواج دلایل استعفای آقای نجفی اعلام شد.

میترا استاد در آخرین مصاحبه خود در واکنش به انتقادها از این ازدواج به رسانه‌ها گفته بود: «عاشق شدیم و ازدواج کردیم؛ هر فردی می‌تواند عاشق شود و ازدواج کند، بنده عقدنامه دارم و حتی اگر صیغه هم بودم مشکلی نداشت.»

محمدعلی نجفی هر چند اولین فرد بلندپایه در جمهوری اسلامی است که به دلیل «اختلافات خانوادگی» به قتل متهم شده است اما اولین فردی نیست که به این دلیل از عرصه سیاست در جمهوری اسلامی حذف می‌شود.

میترا استاد که بود؟

او فرزند کاکا برار (ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺗﻨﺒﻮﺭﻧﻮﺍﺯ ﯾﺎﺭﺳﺎﻥ) متولد ۱۳۶۲ در اسلام آباد غرب (کرمانشاه) است. تحصیلات او کارشناسی حسابداری است و قبل از آقای نجفی یک بار دیگر ازدواج کرده است. او از ازدواج قبلی پسر ۱۳ ساله‌ای به نام مهیار دارد.

میترا استاد در انتخابات شورای شهر دوره پنج اسلامشهر نامزد شد اما رای نیاورد. او دست‌کم دوبار تجربه بازیگری نیز داشته است، یک بار فیلم واران در صدا و سیمای کرمانشاه و بار دیگر فیلم “دختر شاه پریون”، محصول ۱۳۸۹ به کارگردانی کامران قدکچیان. گفته می‌شود که میترا استاد در سال ۱۳۹۶ در جشنواره تولیدات مرکز استان‌ها مورد تقدیر قرار گرفته بود.

آقای نجفی بعد از اعتراف به قتل میترا استاد درباره آشنایی‌اش با او گفت: “در اردیبهشت ٩۶ به دفتر من آمد. در آنجا هنوز شهردار نبودم. او می‌خواست کاندیداى شوراى شهر در اسلامشهر شود، تقاضایش این بود که او را به دوستانى که در اسلامشهر دارم معرفى کنم که کمکشان کنند و از آنجا آشنایى ما شروع شد.” پس از کشته شدن میترا استاد روایت‌های متفاوتی از چگونگی رابطه او با آقای نجفی نقل شد.

مادر میترا استاد با درخواست قصاص و بیان این که از خون دخترش نمی‌گذرد به خبرنگار روزنامه ایران گفت: “پسرش همیشه به ما می‌گفت که میترا با نجفی اختلاف دارند. دخترم حتی ساعت چهار و نیم بامداد سه‌شنبه هفت خرداد و درست ساعاتی قبل از اینکه به قتل برسد به برادرش پیام داد که تا الان با نجفی درگیر بوده است. او را دلداری دادیم و گفتیم که به خاطر مهیار حرفی نزند. مهیار امتحان ریاضی داشت و این درگیری‌ها در روحیه او تأثیر می‌گذاشت.”

خانواده میترا استاد همچنین مدعی شدند که شوهرش او را کتک می‌زده است. محمدعلی نجفی اما ضمن قبول درگیری با میترا استاد در دادسرا گفت: “او بیش‌تر من را کتک می‌زد و حتی چند بار با کارد من را مجروح کرد.”

از سوی دیگر اما سرور تابشیان، همسر اول محمد علی نجفی می‌گوید که آقای نجفی پس از ازدواج دوم دیگر “مرد سابق” نبود. او به خبرگزاری رکنا گفت : “۴۲سال با هم زندگی کرد‌یم و هیچ مردی به مودبی او ندیدم. همیشه به من احترام می‌گذاشت حتی برای سوار شدن به آسانسور ابتدا می‌ایستاد تا من داخل بروم و بعد می‌آمد. شوهرم ناگهان عوض شد؛ او از وقتی با میترا استاد ازدواج کرد دیگر مرد سابق نبود و اجازه نداشت به من و دخترش سر بزند.”

نجفی و تابشیان قبل از انقلاب سال ۱۳۵۷ باهم ازدواج کردند. نجفی مدرسه‌ای که در ساخت آن سهیم بود را “سرور” نامید. به نوشته تابناک این مدرسه با هزینه ‌ای نزدیک به یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان و به همت محمد علی نجفی ساخته شد.

تابشیان همچنین گفته است که نجفی، بدون جدا شدن از او با میترا استاد ازدواج کرده است و مدعی شد میترا استاد بارها او و شوهرش را به “اسیدپاشی” تهدید کرده و به همین دلیل نجفی “ترسیده” و رابطه ‌اش را با همسر اولش قطع کرده است.

او گفت: “(آقای نجفی) زیرفشار بود حتی یک‌بار گفت، شاید برای رهایی از رفتار‌های میترا مجبور به طلاق بشویم، اما دلش به این کار راضی نبود… میترا بار‌ها شوهرم را تهدید کرده ‌بود به ما اسید بپاشد و ضربه بزند و شوهرم برای این‌که ما در امان باشیم و حساسیتی نباشد، رابطه‌مان را قطع کرده بود.”

از سوی دیگر “انصاف نیوز” مدعی شد که میترا استاد قرار بوده روز سه‌شنبه با این سایت مصاحبه کند و گفته می‌خواهد “کمی از آبروی رفته ‌اش را بازگرداند”. اما به نوشته این سایت خانم استاد دوشنبه شب قرار مصاحبه را لغو کرده و به خبرنگار این سایت پیامک داده : “ما می‌ریم مسافرت انشاالله بهتون خبر می‌دم برای قرار حضوری.”

این در حالی است که آقای نجفی امروز (چهارشنبه) در دادسرا گفت که یک نهاد امنیتی خاص تماس‌های او را شنود می‌کرده و در اختیار میترا استاد می‌گذاشته است. او گفت: “خودم در واتس‌اپ صحبت‌هایی که برای ایشان فرستاده می‌شد شنیدم”.

محمدعلی نجفی همچنین گفت که خانم استاد از شب قبل از حادثه قصد عصبانی کردن او و درگیری داشته است و به او و پدر و مادرش فحاشی می‌کرد.

آقای نجفی در دادسرا مدعی شد در دوره زندگی با میترا استاد برای خروج از منزل محدودیت داشته، هدف تهدید بوده و در دوران زندگی حدودا یک‌ ساله‌اش به جز لحظات کوتاهی همیشه با او درگیر بوده: “این اواخر گفتم من حاضرم هر چه دارم بدهم تا مهریه‌ات را پرداخت کنم اما مى‌گفت مى‌خواهم کارى کنم که از زندگى بیزار شوى.”

پیش از نجفی، جلال‌الدین فارسی، نامزد اولیه حزب جمهوری اسلامی در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۵۸، به اتهام قتل محمدرضا رضاخانی دستگیر، و در نهایت تبرئه شد. خانواده رضاخانی و برخی از تحلیل‌گران اما جایگاه سیاسی فارسی را دلیل تبرئه وی دانستند.

موضوعات خانوادگی و روابط با زنان پس از انقلاب بهمن ۵۷ نیز به حذف چندین چهره شاخص از سیاست منجر شده است. از جمله عطاء‌الله مهاجرانی که در گمانه ‌زنی‌ های مختلف از جمله نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۸۴ بود که به دلیل شکایت مهسا یوسفی، همسر دومش و احضار مهاجرانی توسط سعید مرتضوی، دادستان تهران، و حاشیه‌های پس از آن عملا از عرصه سیاست داخلی ایران حذف شد.

برخی از سایت‌ها نیز استعفای علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، را مرتبط با این موضوعات دانسته بودند. این شایعه درباره عبدالمجید معادیخواه، وزیر ارشاد در دولت میرحسین موسوی، نیز مطرح بوده است.

عالی‌ترین مقامی که در سال‌های ابتدایی انقلاب اتهام‌هایی از این دست درباره این او مطرح شده، حسین موسوی تبریزی، دادستان انقلاب، است. هر چند درباره اتهام او سند قابل استناد و دقیقی وجود ندارد اما علی رازینی که همراه با مصطفی پورمحمدی مسئول رسیدگی به این پرونده بوده، اول دی‌ماه ۹۳ در مصاحبه با خبرگزاری فارس جزئیاتی از این پرونده را بیان و دادستان وقت کشور را به «مسائل اخلاقی» از جمله «ازدواج» با زنان زندانی، متهم کرد.

به گفته رازینی، آیت‌الله خمینی ابتدا خواستار معدوم شدن این پرونده شد، اما با اصرار او در نهایت پذیرفت که این پرونده تحویل علی خامنه ‌ای شود و خامنه ‌ای نیز پرونده را به محمدی گیلانی تحویل داده است.

مطرح‌کردن اتهام روابط جنسی درباره چهره‌های سیاسی به روابط با زنان محدود نشده است. مثلا فتح‌الله امید نجف آبادی که در پرونده مهدی هاشمی، برادر داماد آیت‌الله حسینعلی منتظری، بازداشت شده بود، بر اساس نقل قول‌ها به «لواط » متهم شد.

هر چند بعضی از اتهام‌های مطرح شده درباره مقامات و چهره‌های سیاسی ممکن است درست باشد اما آمیخته‌شدن این موضوع با رقابت‌های سیاسی و تلاش برای حذف رقبا، قضاوت افکار عمومی درباره آنها را سخت کرده است.

تاکنون سابقه نداشته است فردی که در چند دهه گذشته سمت وزارت داشته و نامزد بالقوه انتخابات ریاست‌جمهوری بوده است به دلیل پرونده قتل خانوادگی بازداشت شود.

منابع: رادیو فردا- صدای امریکا- بی بی سی