خانم نانسی پارتیکا که یک مربی بازنشسته کالج روانشناسی Frisco Colorado است می گوید: ماری جوانای پزشکی و درمانی زندگی من را نجات داده است. خانم پارتیکا ۲۰ سال قبل یک تصادف اتوموبیل بسیار سخت داشته و از ناحیه گردن سخت صدمه دیده است و در تمام این ۲۰ سال از درد سخت ناحیه گردنی نخاع و مهره های گردنی در رنج و عذاب بوده است. او همه درمان های فیزیکی را امتحان کرده است. به علاوه از تزریق استروئیدها، طب سوزنی، ورزش تمرکز و مدیتیشن هم استفاده کرده اما هیچ نتیجه ای نگرفته است. پنج عمل جراحی طاقت فرسا را تحمل کرده و مقدار زیادی هم قرص مسکن خورده است!
او می گوید “خوردن “اکسی کونتین” و”آلیو” هم تأثیری نداشته است. داروهای مخدر اشتها را کم می کند، به اندازه کافی غذا نمی خورید و همیشه یبوست دارید و احساس می کنید که روز به روز بدتر و بدتر می شوید.”
پارتیکا می گوید بالاخره داروی شفابخش خود را پیدا کرده و آن دارو ماری جوانای درمانی پزشکی است و استفاده از آن در کلرادو مجاز و قانونی است. شکلی از آن را که پارتیکا انتخاب کرد نوع خوراکی بود که ترکیبی با یک ماده شیمیایی فعال به نسبت هشت و یک است. به این ترتیب هشت قسمت “کانابی دیول” (CBD)و یک قسمت “تتراهید رو کانا بینول”(THC). خانم پارتیکا همچنین از یک اسپری موضعی با ترکیب یک قسمت CBD و یک قسمت THC هم استفاده می کرد.
او می گوید با مصرف این شکل ماری جوانا یک زندگی دوباره پیدا کرده ام و احساس سلامتی می کنم به طوری که می خواهم هر ورزشی را انجام دهم. نمی گویم که صد در صد از درد خلاص شده ام و اصلا هیچ دردی نمانده، اما از مصرف داروهای مخدر راحت شده ام. احساس می کنم تقریبا وضع نرمالی پیدا کرده ام.
پیدا کردن مواردی مثل حکایت پارتیکا مشکل نیست. مردم دنبال چیزی هستند که برای تسکین درد، دیگر از مواد مخدر (اپیوئیدها) استفاده نکنند و به همین دلیل برای رفع دردهای مزمن خودشان چشمی دارند به طراحان مواد سنتی که یکی از آنها ماری جوانای پزشکی است که مصرف آن در ۳۳ ایالت امریکا قانونی است. تحقیقات نشان می دهد که درد بزرگترین، بلکه تنها علت، استفاده ی امریکایی ها از ماری جوانای پزشکی است. گو این که قوانین مصرف آن در جاهای مختلف متغییر است و ۳۳ ایالت استفاده از آن را مجاز می دانند.
اعتیار انتخاب ماری جوانا برای رفع درد در سال ۲۰۱۷ بالا گرفت و تصویب شد و آن زمانی بود که “آکادمی ملی علوم و مهندسی و پزشکی” گزارش مشروحی داد که شواهد و مدارک قابل توجه و مهمی وجود دارد که ماری جوانا، درمان دردهای مزمن است البته فقط برای بالغین.
Sean Mackey رئیس بخش “طب درد” در دانشگاه استنفورد می گوید: اطلاعات در این زمینه بسیار متناقض است و تحقیقات در این مورد کامل و دلخواه نیستند. فقط تعدادی تحقیق کوچک به صورت رندوم و غیر انتخابی انجام شده است. آزمایشات بالینی نشان می دهد که برخی نتیجه ها و اثراتی برای دردهای واقعی گزارش شده، ولی مطالعات بزرگتر بسیار مبهم و متضاد هستند و حتی نتیجه منفی هم به دست آمده است.
سال گذشته(۲۰۱۸) یک تحقیق جامع نتیجه اش در مجله “درد” چاپ شد و نشان داد که قوی ترین تأیید برای ماری جوانا در مورد MS و صدمه به عصب بوده است. “گبریل کمپل” یک عضو گروه تحقیق در دانشگاه “نیو ساوت ولز” در استرالیا که در تألیف شرکت داشته در این زمینه می گوید: در مورد دردهای معمول و عمومی مثل درد پشت، گردن و آرتریت تحقیقات بسیار کوچکی صورت گرفته است. برای آرتریت مطالعه خیلی محدود و کوچکی انجام شده و کیفیت این تحقیق خوب نبوده است. کمپل می گوید، فقط ۱۵ مطالعه از ۱۰۴ نمونه برای بررسی استفاده کردند و روش اصولی و درستی نداشتند و فقط ۲۱ بررسی صد نفر یا بیشتر شرکت کننده داشتند. مشکل بررسی، گرفتن مجوز برای در اختیار داشتن ماری جوانا بود. محققان قبل از شروع بررسی باید اجازه خاص برای به دست آوردن ماری جوانای مورد نیاز برای تحقیق خود را کسب کنند. چالش دیگر این است که ماری جوانا اشکال گوناگونی دارد مانند قابل تدخین و کشیدن، شکل عصاره گیاه شاهدانه که می تواند موضعی مصرف شود، گونه خوراکی، گونه صمغ مانند، جویدنی به صورت آدامس و چیزهایی دیگر نظیر این ها. محصولاتی که مردم استفاده کرده اند واقعا آن چیزی نیستند که آنها می گویند روغن CBD ممکن است کیفیت و کمیتی کمتر یا بیشتر از آن چه که آگهی کرده اند داشته باشد و ممکن است THC بدون برچسب باشد. در سال ۲۰۱۷ مطالعه ای روی ۸۴ محصول کانابیدیول که به صورت Online خریداری شده بودند انجام شد که معلوم شد ۶۹ درصد آن چیزی که گفته بودند و باید باشند نبودند. بهترین تحقیقی که روی ماری جوانا انجام شده و تحت عنوان ماری جوانا و درد بوده از یک فرآورده دارویی به نام Sativex or Nabiximols استفاده شده که عصاره گیاه شاهدانه است و در ۲۵کشور به عنوان تسکین دهنده درد مرتبط با MS و انقباض عضلات تأییده شده است.
در امریکا تنها ماری جوانای تأیید شده یک داروی صنعتی است که برای درمان حالت تهوع در بیماران سرطانی استفاده می شود. یک داروی جدید گرفته شده از گیاه با نام Epidiolex نیز مخصوص درمان نوع نادر صرع در امریکا تجویز می شود و هیچ شکی از آن برای تسکین و رفع درد نیست. کارشناسان سلامت و پزشکی نیز مانند ستون نویسان نشریات پزشکی نتیجه گیری می کنند که بیماران باید صبر کنند تا اطلاعات بهتری به دست آید و محصولات بهتری تولید شود. اما درد یک مشکل مبرم و فوری است که میلیون ها نفر با آن در رنج و عذاب هستند و دنبال راه و چاره ای برای آن هستند و بسیاری از آنها مانند خانم پارتیکا با درمان های استاندارد نتیجه نگرفته اند.
“کوین هیل” رئیس روانشناسی اعتیاد در مرکز پزشکی Beth Israel Deaconess در بوستون می گوید: وقتی که شما بیماری دارید که ۱۴ دارو را امتحان کرده و نتیجه نگرفته و گزارشاتی هر چند ضعیف از اثر ماری جوانا دارید، صحیح است که آن را روی بیمار مناسب امتحان کنید. او می گوید من با اروپایی ها و کانادایی ها موافقم که ماری جوانا را درمان درجه ۳ در تسکین درد می دانند. این پیشنهاد جالبی است در ایالاتی که ماری جوانا قانونی و مشمول مالیات است چرا درآمد حاصله به طور مستقیم جذب نشود و یک قسمت از درآمد این صنعت پر رونق صرف تحقیقات کامل و علمی وسیع در این زمینه نشود. فعلا در این زمینه می توان به همین تحقیقات کوچک و ابتدایی و تجربه مردم تکیه کرد تا در آینده با تحقیقات وسیع و استاندارد و تحت کنترل کیفی QC بالا نظر نهایی و قطعی در اختیار مردم قرار داده شود.
در خاتمه یادآور می شود رکن اصلی این مقاله نظریات خانم کلودیا والیس ستون نویس مجلات علمی و برنده جایزه علمی است.
*دکتر خسرو نیستانی (متخصص آزمایشگاهی بالینی)
