کامیار علایی: پای یک مشکل سیستماتیک بیرونی درمیان است

رادیو امریکا- گزارش‌ها از شبکه‌های مجازی و رسانه‌های محلی حاکی است شماری از ساکنان روستای چنار محمودی در شهرستان لردگان استان چهارمحال و بختیاری در مقابل فرمانداری این شهرستان تجمع کرده و نسبت به مبتلا شدن تعداد زیادی از ساکنان این روستا به ویروس اچ‌آی‌وی اعتراض کردند.

تصاویری که روز چهارشنبه ۱۰ مهر ماه در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده، مردم و به ویژه مادرهایی را نشان می‌دهد که نسبت به مبتلا شدن کودکان خود به اچ‌آی‌وی معترض بوده و فریاد و شیون سر داده‌اند.

دکتر کامیار علائی از مدیران انستیتوی بین‌المللی سلامتی و آموزش در آمریکا در گفت‌وگو با بخش فارسی صدای آمریکا در مورد اتفاقی که در این روستا روی داده است، گفت که اهالی روستا دو ماه پیش حین بررسی تست قند خون متوجه این مسئله شدند و خودشان دوباره به جاهای دیگر رفته و بررسی کردند و فهمیدند صحت دارد که باعث نگرانی اهالی روستا شده است؛ چون پیش از این هیچ اطلاعی از این موضوع نداشتند و قضیه شوک‌آوری بوده است. همچنین در این روستا به لحاظ فرهنگی، مسائل مرتبط با این بیماری و اچ‌آی‌وی ایدز، به ویژه وقتی پای کودکان که بسیار معصوم هستند در میان باشد، حساسیت‌زا است.

دکتر علائی در مورد خطرها و احتمال‌های مرتبط با این موضوع گفت که این مسئله در کشورهای دیگر هم مشاهده شده که از ما خواسته بودند بررسی کنیم. دو سال پیش در پاکستان همین اتفاق افتاد و بعد از بررسی فهمیده شد در مرکز درمانی از سرنگ‌های آلوده استفاده کردند که باعث شد تعداد زیادی مبتلا شدند. وی افزود که سال پیش هم در تاجیکستان ۶۵۰ کودک مبتلا شدند که بررسی‌ها نشان داد در یک دوره زمانی خاص و از سه بیمارستان، این ویروس منتقل شده که دلیلش هم خطای نیروهای پزشکی و درمانی بوده است.

کامیار و آرش علائی مدیران انستیتوی بین‌المللی سلامتی و آموزش در آمریکا هستند که این تحقیق و بررسی را انجام دادند.

کامیار علائی افزود که در ایران شیوع این بیماری یک در هزار است یعنی در میان ۸۲ میلیون شهروند، حدود ۱۰۰ هزار تن به ویروس اچ‌آی‌وی مبتلا هستند. این درصد هم به طور متوسط است ولی در شهرهای بزرگ مثل تهران که رفتار پرخطر بیشتر است، این درصد بالاتر است ولی در شهرهای کوچک و به ویژه روستاها، این درصد خیلی کمتر است.

آقای علائی گفت از این رو، در یک روستای کوچک که میزان همه‌گیری باید کم باشد، بروز تعدادی موارد در یک مقطع زمانی می‌تواند نشانه همه‌گیری باشد. طبق بررسی ما، جمعیت این روستا یک هزار و ۴۹۸ نفر است و اگر بر فرض حداقلی، ۲۶ نفر هم مبتلا شده باشند حداقل دو درصد گرفتار اچ‌آی‌وی شده‌اند.

کامیار علائی افزود که با توجه به شیوه یک در هزار اچ‌آی‌وی در ایران، این درصد از گسترش در یک روستا، میزان ۲۰ برابر متوسط در ایران است که بیش از طریق گسترش روش‌های معمولی، نشانی از یک مشکل سیستماتیک بیرونی محسوب می‌شود

کامیار علائی در مورد احتمال شیوع در این روستا گفت که یکی برمی‌گردد به سیستم درمانی که آیا در زمان واکیسناسیون یا بررسی تست قند خون از سرنگ‌های مشترک یا یک بار مصرف استفاده کرده‌اند و این که آیا مسئله دیگری در میان بوده است. به هر حال باید بررسی و مشخص و شفاف سازی شود. ضمن این که ممکن است این قضیه در نقطه دیگری هم اتفاق افتاده باشد ولی اگر بررسی و شفاف‌سازی کامل صورت نگیرد، امکان وقوع آن در نقاط دیگر هم وجود دارد.

این پزشک و محقق حوزه اچ‌آی‌وی ایدز افزود که این مسئله اول در حوزه حقوق و حقوق بشر است چون افراد حق سلامت و حق حیات دارند. در کنار آن باید در نظر داشت که این مسئله جنایی است چون کسی که ممکن است مرتکب خطای پزشکی شده باشد، یک شخص را در معرض خطر مرگ گذاشته است. برای همین دادستان به عنوان مدعی‌العموم باید وارد شده و هم به لحاظ حقوقی و هم به لحاظ شرعی به عنوان حق‌الناس باید بررسی کند. تمام این بررسی‌ها باید از سوی سازمان‌های مستقل انجام شود و نه فقط از طرف وزارت بهداشت و بررسی هر مرحله را برای مردم شفاف‌سازی کنند که بدانند چه روی داده تا بتوانند جلوی بروز دوباره آن در جایی دیگر را بگیرند. چون در یک روستای کوچک کودکان خردسال که به ناگهان به ویروس اچی‌آی‌وی ایدز مبتلا نمی‌شوند و حتما یک منشاء خارجی داشته است.

وبسایت خبری فرارو در گزارشی به نقل از احمدرضا بهرامی رئیس کل دادگستری استان چهارمحال و بختیاری نوشته است که «دستگاه قضائی پیگیری می‌کند.»