مروری بر تعالیم آئین بهائی

چنانچه می دانیم بعد از جنگ جهانی دوّم سازمان ملل متّحد اعلامیۀ معروف “حقوق بشر” را در سال ۱۹۴۸ صادر نمود که عملاً تمام دولتهای جهان آن را امضا کرده و به تصویب پارلمانهای کشور خود رساندند.  یکصد سال قبل از این اعلامیۀ سازمان ملل، حضرت بهاءالله، موسّس آئین بهائی، تاکید و تعلیم برحفظ حقوق بشر نمود که امروزه می بینیم اکثر مفاد اعلامیۀ حقوق بشرِ سازمان ملل در آثار ایشان ذکر گردیده بود که در اینجا به نمونۀ کوتاهی از آن اشاره می کنیم: …”مساوات بین بشر است و اخوت تام، عدل چنین اقتضا می نماید که حقوق نوع انسانی جمیعاً محفوظ و مَصون ماند و حقوق عمومی یکسان باشد و این از لوازم ذاتیه هیئت اجتماعیه است.”

این تعالیم در زمانی به بشریت اعلام گردید که حتّی کسی حق انتخاب دین نداشت و اگر از دین متداول به دینی دیگر می پیوست مُرتَد و مستحق عذاب، حتّی قتل می گشت. حضرت بهاءالله مساوات حقوق انسانی را در وقتی اعلام داشت که بشر دارای حقوق یکسان نبود. ایشان عدل عمومی و مساوات حقوق و رعایت حقوق جمیع نوع بشر از هر جنس و نژاد و قوم و دینی را اعلان فرمود.  حقوق زن با مرد تفاوت داشت، حقوق بردگان با آزادگان در تعلیم و تربیت و حقوق اجتماعی یکسان نبود و در اداره مملکت و تمشیت امورِ جمهور بین مؤمن و غیر مؤمن تفاوتی ناپیوستنی موجود بود. متاسّفانه  بشرِ آن زمان به این پیام مهّم پی نبرد و دچار جنگها و مصیبتها و خسارتهای مالی و جانی فراوان گردید.  این تعلیم طبعاً مطابق مقتضیات زمان بi عنوان یک هدف برای عالم انسانی تعیین شد. تاریخ نشان داده است که هرآنچه بر مبنای نیازِ روز بشری باشد، ناچار به مرحله اجرا درآمده و خواهد آمد. و دیدیم که  بعد از یکصد سال بشر ناچارأ به تدوین سندی چون اعلامیه حقوق بشر و منشورهای مکمّل آن مبادرت ورزید. اما ما بهائیان معتقدیم که هرچقدرهم مفاد و مواد اعلامیه حقوق بشر قوی باشد ولی اگر حقوق سیاسی و اقتصادی از نفوذ و ارزشهای اخلاقی بی بهره باشد اجرای آن ممکن است به نتیجه مطلوب نرسد.

جامعۀ جهانی بهائی در بیانیه خود در سازمان ملل چنین عنوان می کند که جهانیان حقوق اوّلیۀ انسانی خویش را در گذشته به تدریج تحت شرایط متفاوت اجتماعی به دست آورده اند. مثلاً حقّ شهروندی در زمانی به دست آمد که مفهوم ملّت دیگر عبارت از سلسلۀ افراد و فرمانروایان نبود، بلکه مردم بودند که ملّتها را تشکیل داده و قوانین مدوّن و مکتوب خویش را جانشین عادات و سنّت های متداول دیرین کرده اند و به این نحو امنیت جانی و مالی مردم محفوظ گردید و دولت ها با اجراء آن قوانین بین گروه های متخاصم آرامشی پدید آوردند و افراد مردم که قرنها بسته به آب و خاکی معیّن و محکوم به داشتن شغلی موروثی و ثابت بودند آزادی یافتند تا خود به انتخاب حقِّ سکونت و شغل و حرفۀ خویش پردازند. بر همین منوال بیانیۀ مذکور اشاره به این می کند که مقتضیات امروز بشر مستلزم آن است که نظمی نوین براساس حقوق متساوی برای جمیع افراد بشر حاکم بر امور گردد و دولتها خود تحت همان حقوق مسئول اجراء آن باشند. پرداختن به این بیانیه که در اولین جلسۀ کمیسیون حقوق بشر از طرف جامعۀ جهانی بهائی در سازمان ملل متحد مطرح شد از حوصلۀ این مقال بیرون است. همین قدر می توان گفت که حقوق انسانی را در موارد متعدّد بحث می کند. حقوقی که شامل افراد خانواده، قوم و نژاد کار و ثروت، تعلیم و تربیت، ایمان و نظام اجتماعی درخور توجه است.

پس از اینکه حقوق بشر سازمان ملل متّحد صادر شد دولت های جهان خود را مکلّف به قبول آن دیدند و عملاً همه آن را امضاء نمودند و بعداً به تصویب پارلمان های خود رساندند و این نشان می دهد که امروز عالم انسانی جز آنکه جهانی فکر کند و جهانی عمل نماید چاره ای دیگر برای ادامۀ حیات خویش ندارد. افسوس که بعضی دولتها در کشورهای جهان در عمل خویش را پایبند بیانیۀ حقوق بشر که خود امضاء و تصویب کرده اند، نمی بینند و نظم های پوسیدۀ قدیم را هنوز بر مقتضیات جدید چیره ساخته اند. ولی بنابر آنچه حضرت بهاءالله بشارت داده و بهائیان بدان معتقدند این است که همین عدم تناسبی که بین عمل دولتها و واقعیاتِ عصرِ ما به وجود آمده سبب تشنجات شدید در جهان خواهد شد به نحوی که بنیۀ عالم انسانی را فرسوده ساخته دیر و یا زود جهانیان را مجبور خواهد ساخت که از یکه تازی و سیاست بازی هایی که به اعصار پیشین تعلق داشته دست بشویند و نتوانند به هیچ بهانه ای از قبیل منافع ملّی یا احکام دینی و سنّتی که با مفاد اعلامیه جهانی حقوق بشر منافات داشته باشد از اجرای آن خودداری ورزند و یقین است که خواه یا ناخواه،  دیرو یا زود در جریان جهانی شدن عالمِ انسانی خواهند افتاد.

اکنون دولتمردانِ وطن عزیز ما، ایران، نیز در پی این اصل هستند که به دنیا بپیوندند و البته شرط اوّل رعایت حقوق بشر و آزادی فکر و عقیدۀ شهروندان ایرانی است….   به امید آنروز

خوانندگان عزیز، در صورتیکه مایل به دریافت نسخه ای از مقاله فوق از طریق ایمیل هستید و یا راجع به  تعالیم بهائی سؤالی دارید لطفا با ما تماس بگیرید:     پیامگیر :  7400-882-905   ،  ایمیل:  anyquestionsplease@gmail.com

وب سایت برای برخی از کتابهای فارسی بهائی  :      www.reference.bahai.org/fa