همزمان با تقویت احتمال پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، زاخی هانِگبی، وزیر اسرائیلی، چنین نظر داد که بازگشت آقای بایدن طبق وعدهای که داده است به برجام، به معنی جنگ اسرائیل و ایران خواهد بود.
به نوشته روزنامه اسرائیلی جروزالم پست، او در مصاحبه با شبکه ۱۳ تلویزیون اسرائیل گفت: «(جو) بایدن از مدتها قبل صریحا گفته که به برجام بازمیگردد. اگر او این سیاست را عملی کند، عاقبت آن، تقابل خشونتبار اسرائیل و ایران خواهد بود.»
آقای هانگبی وزیر شهرکهای یهودینشین در دولت اسرائیل و بیش از چهار دهه عضو ارشد حزب حاکم لیکود و یکی از دولتمردان نزدیک به بنیامین نتانیاهو محسوب میشود.
وی افزود: «بنیامین نتانیاهو و اکثر اسرائیلیها توافق برجام را که دولت (باراک) اوباما در سال ۲۰۱۵ با ایران امضا کرد، یک خطا میدانند و این کمترین چیزی است که میتوان در توصیف آن گفت.»
زاخی هانگبی اظهار داشت که دونالد ترامپ اهداف متفاوتی را از یک مذاکره احتمالی با ایران تعیین کرده بود تا «یک توافق متفاوت» به دست آید و سیاست فشار حداکثری را علیه ایران در پیش گرفته بود.
اسرائیل از باراک اوباما و معاون وقت او، جو بایدن، ابتدا به خاطر مذاکرات هسته ای و سپس به دلیل دستیابی به برجام با ایران به شدت خشمگین بود و در دوران هشت ساله دولت آنها، پیاپی از «گزینه نظامی» علیه ایران سخن میگفت.
آقای نتانیاهو اندکی پیش از برجام، با هدف صریح بسیج اعضای کنگره آمریکا علیه سیاست وقت باراک اوباما و جو بایدن در ارتباط با ایران، به کنگره رفت و سخنرانی کرد. به ادعای جروزالم پست، جمهوریخواهان کنگره بنیامین نتانیاهو را «رهبر روحانی» خود میدیدند.
بنیامین نتانیاهو ادعا کرده است که به دستور او، موساد اسناد هسته ای آرشیو شده ایران را به اسرائیل آورد تا دونالد ترامپ را متقاعد کند که نیت ایران، تولید بمب اتم بوده و با این کار، آمریکا را به خروج از برجام متقاعد کرد.
نخست وزیر اسرائیل از سیاست فشار حداکثری آمریکا در چهار سال اخیر در قبال ایران، شامل قرار دادن کلیت سپاه پاسداران در فهرست تروریستی، تحریم صنعت نفت و سایر صنایع ایران به عنوان «تحریمهای فلجکننده» و کشتن قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه، به گرمی استقبال و تقدیر کرده است.
اما به نوشته وبسایت اسرائیلی واینت در روز پنجشنبه، ۱۵ آبان، پیروزی جو بایدن به معنی پایان دوران «چک سفید» آمریکا برای اسرائیل و احتمال تجدید تقابلهایی مانند رویدادهای زمان باراک اوباما با بنیامین نتانیاهو، از جمله در مورد ایران است.
همچنین به نوشته جروزالم پست، خاورمیانه در دوران «پرزیدنت» بایدن با رهبری متفاوت روبهرو خواهد بود.
در همین حال مجموعهای از اظهارنظرهای مقامات کنونی و پیشین اسرائیل و تحلیلهای انتشار یافته در رسانههای این کشور در روزهای اخیر حاکی از آماده شدن بنیامین نتانیاهو برای کار با دولت جو بایدن، با هدف جلوگیری از بازگشت او به برجام است.
به گفته زوی هاوزر، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اسرائیل، بازگشت آمریکا به برجام به شکل پیشین آن به معنی «پیروزی ایران» خواهد بود.
ولی وی گفته است که اگر قطعی شود که دولت بعدی آمریکا در دست جو بایدن است، «بازگشت آمریکا به برجام به شکل پیشین آن نخواهد بود»، زیرا هر کسی که «رفتار تنشزای جمهوری اسلامی در خاورمیانه» را میبیند، نه آمریکاییها و نه اسرائیلیها، «نمیگذارند که جمهوری اسلامی ایران برنده شده و به بمب هستهای برسد.»
آقای هاوزر روز پنجشنبه به رادیوی ارتش اسرائیل گفت، بر اساس «منافع جهان آزاد، اجماع گسترده وجود دارد که برجام دارای نقائص زیادی بود… همگان درک میکنند که برجام به شکل قبلی آن، نمیتواند مانع از دستیابی ایران به بمب هستهای شود.»
وی این را نیز گفت که از سال ۲۰۱۶ که جو بایدن در مقام معاونت باراک اوباما دولت آمریکا را ترک کرد، «اوضاع خاورمیانه تفاوت زیادی کرده؛ ایران خطرناکتر شده؛ سلاحها و فنآوری بسیار دقیقتر و مرگبارتر دارد…و این، مشکل همه جهان است نه تنها اسرائیل».
در همین حال محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، این هفته با تکرار موضع پیگیرانهای که تهران از زمان خروج آمریکا از برجام درپیش گرفته، تاکید کرد که ایران دیگر هرگز در مورد برجام مذاکره نخواهد کرد و هر گونه مذاکره با آمریکا، تنها در صورت بازگشت آن کشور به برجام و به عنوان یکی از شش امضاکننده آن خواهد بود.
آیتالله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، روز ۱۳ آبان گفت که سیاست حکومت او «در مورد آمریکا حساب شده و مشخص است و با رفت وآمد اشخاص (در رهبری آمریکا) تغییر نمیکند».
در این میان، رسانه های اسرائیل با استناد به اظهارات دولتمردان این کشور خبر دادهاند که احتمال عدم ابقای دونالد ترامپ، بر سیاست اسرائیل اثرات فوری خواهد داشت و به چهارمین انتخابات در کمتر از دو سال منجر میشود.
سیاستمداران اسرائیل گفتهاند که بنیامین نتانیاهو فکر میکند که برای ایستادگی در برابر دولت بعدی آمریکا، هم در ارتباط با ایران و هم مسائل مرتبط با یهودینشینها و فلسطینیان، به دولتی راستگرا نیاز دارد.
به گفته سران لیکود، در صورت اعلام پیروزی جو بایدن، بنیامین نتانیاهو نیز پایان ائتلاف دولت کنونی خود را اعلام میکند تا با بیرون راندن احزاب میانه از این ائتلاف، دولت تازهای تنها شامل احزاب راست و مذهبی تشکیل دهد.