آرش عزیزی ـ خبر باورنکردنی بود. قبلا از مانورها و تحرکات جمهوری اسلامی در کانادا شنیده بودیم، اما این‌که جمهوری اسلامی بتواند با روش های معمول ارعاب خود جلوی نمایش فیلمی را در پایتخت کانادا بگیرد، به نظر بیشتر شبیه شوخی ماه آوریل یا همان دروغ سیزده خودمان است.
اما این دقیقاً همان اتفاقی است که هفته ی گذشته صورت گرفت و البته سریعاً با آن مقابله شد.
ماجرا به فیلمی به نام “ایرانیوم” برمی‌گردد که تلاش های دولت ایران برای دستیابی به سلاح های هسته ای را تصویر می‌کند. باشگاه کوچکی به نام “انجمن سینمایی آزاداندیشان” در اتاوا تصمیم داشت این فیلم مستند را در کتابخانه ی ملی کانادا در پایتخت کشور به نمایش در آورد. سفارت رژیم در اتاوا ابتدا به این کتابخانه اعتراض کرد و خواهان توقف آن شد. کتابخانه ابتدا وقعی به این اعتراض نگذاشت و پخش فیلم قرار بود مطابق برنامه پیش رود، اما سپس اتفاقاتی صورت گرفت که کتابخانه را بر آن داشت تا جلسه ی نمایش فیلم را لغو کند.
ابتدا تهدیدهای تلفنی صورت گرفت و سپس کیفی مشکوک در کتابخانه پیدا شد و بعد سر و کله ی دو نامه ی مشکوک پیدا شد که به سرعت به پلیس تحویل داده شدند. کتابخانه که از واکنش احتمالی هراسان بود، نمایش فیلم را لغو کرد. به گفته فرد لیتوین، رئیس انجمن فیلم مذکور، کتابخانه پیشنهاد داده که با تقبلِ هزینه های مربوط، نمایش فیلم را به موزه ی طبیعتِ کانادا منتقل کند. لیتوین نپذیرفت و فورا با وزارت میراث تماس گرفت. وزارت میراث نیز به سرعت به کتابخانه دستور داد که تاریخی جدید برای نمایش فیلم تعیین کنند.
البته هنوز معلوم نیست که آیا تهدیدهای تلفنی و بسته های مشکوک ربطی به سفارت ایران داشته اند یا خیر اما نفسِ این‌که کتابخانه ملی کانادا صرفا به خاطر احساس ارعاب از سوی سفارت جمهوری اسلامی، بخواهد نمایش فیلمی علیه دولت ایران را لغو کند برای بسیاری از ایرانیانِ مقیم کانادا شوک آور است. یکی از شهروندان اتاوا، که به شرط عدم افشای اسمش با شهروند گفتگو کرد، می‌گوید:”آیا رژیم جمهوری اسلامی واقعاً فکر می کند می تواند در سراسر دنیا جلوی فعالیت اپوزیسیون و افشای رژیم را بگیرد؟ چنین چشم اندازی واقعا نگران‌کننده است. خوشحالم که این فیلم، گرچه خودم احتمالاً با مضمون جنگ‌طلبانه ی آن موافق نیستم، نمایش داده می شود.”
در حال حاضر قرار شده این فیلم در روز ۶ فوریه در همان ساختمان کتابخانه و بایگانیِ کانادا به نمایش گذاشته شود.
جیمز مور، وزیر مهاجرت دولت کانادا، در این مورد سریعا وارد عمل شد و اعلام کرد “نمی‌گذاریم (سفارت ایران) به دولت کانادا دیکته کند که در کانادا چه فیلمی نمایش داده شود و چه نه.”
مور در پاسخ به این سئوال که آیا دانیل کارون، رئیس کتابخانه ملی، اخراج میشود یا نه گفت:”او فیلم را نشان خواهد داد.”
سفارت ایران به پرسش رسانه های متعدد برای اظهار نظر در این مورد پاسخی نداده است.
چنان‌که بعضی کارشناسان اشاره کرده اند، تلاش های سفارت برای جلوگیری از نمایش این فیلم در واقع به علیه خود بدل شد چرا که پخش این خبر در سراسر رسانه های کانادایی باعث شد تعداد بیشتری از رژیم اسلامی ابراز انزجار کنند و علاقمند به اطلاع از وضعیت مردم در ایران شوند. مثلا این واقعیت که بسیاری از سینماگران در ایران در زندان هستند و با برخوردهای سنگین رژیم روبرو بوده اند بسیار بیشتر از گذشته پخش شد.
“ایرانیوم“ چیست؟
موضوعی که در میان این جنجال کمتر به آن توجهی می شود ماهیت واقعی “ایرانیوم” است. این مستندی جنگ طلبانه است که به برنامه هسته ای ایران و آن‌چه “خطر فوری ایران” می نامد می پردازد. شهره آغداشلو در فیلم نقش راوی را به عهده دارد. هزینه‌ی ساخت این فیلم را صندوق کلاریون در نیویورک تهیه کرده، سازمان غیرانتفاعی که به تبلیغ برنامه ی جنگ طلبانه و نومحافظه کارانه معروف است. بنیانگذار این سازمان کسی نیست جز رافائل شور، خاخام و تهیه‌کننده فیلمِ کانادایی ـ اسرائیلی.
بسیاری از جنگ طلب ترین چهره های دولت جرج دبلیو بوش و کارشناسان نومحافظه کار آمریکا و یا طرفداران پر و پا قرص لابی اسرائیل در این فیلم آمده اند از جمله شلی برکلی، نماینده ی یهودی تبار دموکرات مجلس از نوادا؛ جیمی وولزلی جونیور، رئیس سابق سازمان سیا؛ کن تیمرمان، روزنامه نگار آمریکایی و بنیان گذار “بنیاد دموکراسی در عراق”؛ کلر لوپز، از ارشدترین ماموران مخفی سازمان سیا (که قرار بود در اتاوا سخنرانی کند)؛ جان بولتون، سفیر سابق آمریکا در سازمان ملل؛ دور گولد، سفیر سابق اسرائیل در سازمان ملل؛ برنارد لوئیس، استاد شرق شناسِ دانشگاه پرینستون و البته مایکل لدین، کارشناس سیاست خارجی که به طرح هایش برای حمله به ایران معروف بود.
با این حال و هر نظری راجع به خودِ فیلم داشته باشیم، باید از حرکت قاطع دولت کانادا حمایت کرد تا چنان‌که وزیر میراث گفت، سفارت رژیم نتواند در قلبِ کانادا جلوی آزادی بیان را بگیرد.
