انصافا این روزها محافظهکاران حق دارند رو به آقای ایگناتیف و حزب لیبرال بگویند:"حالا دیدی ما که هستیم". یکی از مهمترین انتقادات آقای ایگناتیف به استفن هارپر
شهروند ۱۲۵۹ ـ ۱۰ دسامبر ۲۰۰۹
انصافا این روزها محافظهکاران حق دارند رو به آقای ایگناتیف و حزب لیبرال بگویند:"حالا دیدی ما که هستیم". یکی از مهمترین انتقادات آقای ایگناتیف به استفن هارپر، نخست وزیر کانادا، که به نظر بسیار موجه میرسید، عدم توفیق دولت او در برقراری رابطه مناسب با بسیاری کشورهای جهان و از جمله چین و هند بود، اما حالا سفر آقای هارپر به هند و چین در ماه گذشته نشان میدهد وضع او در این زمینه آنقدرها هم که به نظر میرسید بد نیست. آقای هارپر در سفر خود به چین کاری بیش از عکس گرفتن کنار دیوار چین انجام داد.
سفر چهار روزه هارپر به چین پس از چهار سال تعلل بسیار موفقیتآمیز به نظر میرسد و میتوان گفت رویهمرفته دستاوردهای بسیار قابل توجهی داشته است.
دولت چین از همان ابتدای روز چهارشنبه که هارپر به این کشور رسید از نخست وزیرِ کانادا انتقاد کرده بود که چرا نزدیک به چهار سال برای بازدید از این کشور تعلل کرده است، اما در پایان وقتی روز شنبه شد و هارپر از شانگهای عازم هنگ کنگ و سپس کره جنوبی بود، کانادا به دستاوردهای مهمی در زمینهی تجارت و مسائلی دیگر رسیده بود.
دستاوردهای کانادا در سفر به چین
یکی از مهمترین دستاوردهای سفر هارپر این است که کانادا به فهرست "مقاصد مجاز" در پکن وارد شد و این به آژانسهای مسافرتی چین اجازه میدهد کانادا را به عنوان مقصد گردشگری تبلیغ کنند. این حرکت میتواند ۱۰۰ میلیون دلار به صنعت نه چندان موفق گردشگری کانادا تزریق کند.
مهمتر اما آنکه چینیها قبول کردهاند ممنوعیت ورود گوشت خوک کانادا به این کشور را لغو کنند، کنسولگری جدیدی در مونترال به پا کنند و در سال آینده ۱۸۰ میلیون دلار کانولای کانادایی بخرند. موضوع مهم دیگری که در این سفر مطرح شد و البته به پایان نرسید مسالهی محافظت از سرمایهگذاری خارجی است که هارپر میخواست تضمین آن را برای کشورش به دست آورد.
تجارت یا حقوق بشر؟
یکی از موضوعاتی که در مورد رابطه کشورهای غربی با چین همیشه مطرح میشود ایجاد توازن بین دو موضوع است: گرفتن امتیازات تجاری و فشار بر چین برای حقوق بشر. هفتهی گذشته دیدیم که اوباما، رئیسجمهور آمریکا، به علت دوری از هرگونه صحبت در مورد حقوق بشر چگونه مورد انتقاد منتقدان در خانه قرار گرفت.
در گذشته از دولت هارپر هم انتقاد میشد که تنها حرکتهای نسنجیده در مورد انتقاد از حقوق بشر انجام داده و اقدامی برای گرفتن امتیازات تجاری نکرده است. رابطهی گرم هارپر با رهبر تبعیدی تبتیهای استقلالطلبِ چین، دالای لاما، موضوع اصلی خشم رهبران جمهوری خلق چین بوده است. در این سفر اما انتقاد هارپر از چین در مورد حقوق بشر به طور عمده صورت نگرفت. این نه فقط به دلیل بهبود روابط که به دلیل موقعیت سخت نخستوزیر محافظهکار در این امر بود. چرا که درست در زمان سفر او ماجرای دست داشتن دولتش در شکنجهی زندانیان افغان پیش آمد که اتفاقا سفیر کنونی کانادا در چین، دیوید مالرونی، نقش مهمی در آن داشته است.
دیدارهای آینده
ون جیابائو، نخستوزیر چین، در دیدار با هارپر از این که پنج سال است نخست وزیری از کانادا به چین نیامده انتقاد کرد. او بعدها در مصاحبه با رسانههای چین تقصیر سردی روابط در چند سال گذشته را به گردن دولت محافظهکار انداخت و گفت:"ما دوست نداشتیم ببینیم کانادا در چند سال گذشته ما را از خود دور کرده است. امیدوارم بتوانیم مسئلهی اعتماد دوطرفه را حل کنیم".
کارشناسان اما میگویند دیدار موفق هارپر به این معنی است که اگر او همچنان در دولت بماند باید منتظر تکرار بازدیدهای او از چین و رابطه بهتر دو کشور باشیم. جالب اینجاست که هارپر در حالی این بازدید موفق را به کارنامهی خود اضافه میکند که چنانکه گفتیم باراک اوباما در سفر هفتهی قبل خود به این کشور توفیق چندانی نداشت و با توجه به سیاستهای حمایتگرایانهی آمریکا کار زیادی هم برای بهبود روابط تجاری دو کشور نمیشد کرد.
ادامه سفرِ آسیا
هارپر پس از بازدید از سرزمین اصلی چین وارد هنگ کنگ شد. او در این شهر با کسب و کاردارهای محلی بازدید میکند و در ضمن سری به گورستان جنگی سان وان میزند که ۲۸۳ سرباز کانادایی که در جنگ جهانی دوم در دفاع از این جنگ جان سپردند در آن به خاک سپرده شدهاند.
هارپر روز دوشنبه از منطقهی خلع سلاح شدهی بین دو کره دیدار کرد و سپس به کرهی جنوبی رفت. او در مجلس قانونگذاری این کشور سخنرانی کرد تا اولین نخست وزیر کانادا در تاریخ باشد که این کار را انجام داده است.