دستگاه گوارشی را “مغز دوم” نامیده اند، زیرا این ارگان شامل تعداد بی شماری از سلولهای عصبی است. بنابر این طبیعی به نظر می رسد که بافتهای مختلف این دستگاه به راحتی تحت تاثیر احساسات و افکار ما قرار گیرد. شایان ذکر است، همانطور که غذای مسموم باعث اختلال در دستگاه گوارش می شود، افکار و احساسات مسموم و منفی نیز باعث ایجاد انواع بیماریهای جهاز هاضمه می شود. ترس، اضطراب، دلهره، نگرانی یا بی خوابی از مهمترین علل اختلالات گوارشی به حساب می آیند.
شهروند ۱۱۷۹-۲۹ می ۲۰۰۸
“چیزهایی هست که نمی دانم،
می دانم، سبزه ای را بکنم خواهد مرد
می روم بالا تا اوج، من پر از بال و پرم
راه می بینم در ظلمت، من پر از فانوسم
من پر از نورم و شن و پر از دار و درخت.”
سهراب سپهری
دستگاه گوارشی را “مغز دوم” نامیده اند، زیرا این ارگان شامل تعداد بی شماری از سلولهای عصبی است. بنابر این طبیعی به نظر می رسد که بافتهای مختلف این دستگاه به راحتی تحت تاثیر احساسات و افکار ما قرار گیرد. شایان ذکر است، همانطور که غذای مسموم باعث اختلال در دستگاه گوارش می شود، افکار و احساسات مسموم و منفی نیز باعث ایجاد انواع بیماریهای جهاز هاضمه می شود. ترس، اضطراب، دلهره، نگرانی یا بی خوابی از مهمترین علل اختلالات گوارشی به حساب می آیند. فلسفه همیوپاتی، با در نظر گرفتن همه جوانب جسمی و روحی و روانی به ریشه کن کردن علت می پردازد. بنابر این داروی همیوپاتی که کل فرد را در برمی گیرد منتهی به بهبود علائم فیزیکی نیز خواهد شد.
Dysphajia ـ اختلالات عمل بلع
هنگامی که غذا در مری، لوله ای که دهان را به معده وصل می کند، گیر کند به Dysphajia معروف است. با اینکه بیشتر اوقات غذاهای جامد مثل گوشت، مرغ و نان در مری گیر می کند ولی گاهی غذاهای نرم مثل ماکارونی نیز ممکن است باعث ناراحتی شود.
بیماری ۳۸ ساله تنها زمانی می توانست غذای خود را ببلعد که نفس عمیقی کشیده، سعی در آرام کردن خود کند. وگرنه مجبور به بالا آوردن غذا بود. آزمایشهای پزشکی و عکسبرداری با اشعه ایکس هیچ اختلالی در ساختمان جهاز هاضمه نشان ندادند و هیچ توضیحی برای انقباض ماهیچه های دیواره مری به دست نیامد.
در مراجعه به پزشک همیوپات، معلوم شد که این بیمار سابقه اضطراب (Anxiety)و ترس شدید (Panic Attack) داشته است. شدت و تناوب این عارضه برای این بیمار زمانی بیشتر بود که در زندگی تحت فشار و استرس قرار می گرفت. مثلا قبل از مصاحبه برای استخدام، هنگام سخنرانی در اماکن عمومی و قبل از امتحانات در دوران مدرسه اش. پس از تجزیه تحلیل کامل آشکار شد که ریشه بیماری این خانم عدم اعتماد به نفس و نگرانی شدید از قضاوت مردم است و داروی همیوپاتی که برای او در نظر گرفته شد Argeatum Nitricum نام دارد. این دارو در رفع ترسهای ناشی از مردود شدن یا مقبول واقع نشدن به خوبی عمل می کند. باید توجه داشت که بیمار دیگری که احتیاج به این دارو پیدا کند ممکن است علائم فیزیکی دیگری از خود نشان دهد. ترس و اضطراب در افراد مختلف به طرق مختلف آشکار می شود. اگر در یکی به صورت اختلالات عمل بلع باشد (Dysphajia) در دیگری به صورت سردرد، معده درد، کمردرد و غیره بارز می شود که بستگی به وراثت، تغذیه و شرایط زندگی و عادات آنها دارد. ضعف این بیمار در لوله ی گوارش او بوده است بنابر این اضطراب او از این طریق اظهار وجود کرده است. پس علائم بیماری چراغ راه پزشک همیوپات است تا او را به تجویز داروی مناسب راهنمایی کند. این بیمار پس از ۴ ماه مراقبت به آرامش و اعتماد به نفس دست یافت و دیگر مشکلی در عمل بلع به وجود نیامد.
Stomach Ulcer ـ زخم معده
از رایج ترین علائم آن درد در ناحیه زیر دنده ها، سوءهاضمه، سرگیجه، تهوع و بی اشتهایی است. پزشکی رایج علت این بیماری را باکتری به نام H.pglori میداند، اما باید پرسید چرا این باکتری فقط در بعضی از افراد باعث زخم معده می شود و در بعضی دیگر بی اثر است.
همیوپاتی معتقد است که استرس های روحی و روانی می تواند دستگاه ایمنی بدن را ضعیف کند، لذا باکتریها فرصت می یابند تا به بدن اینگونه اشخاص حمله کنند. بیماری که از زخم معده رنج می برد به پزشک همیوپات مراجعه کرد. پس از بررسی دقیق معلوم شد که این فرد مدت زیادی است که درگیر خشم و غضب و حسادت است. شوهر او جرات نداشت با هیچ زن دیگری، حتی صحبت کند و این بیمار تحمل دیدن اشخاص بهتر از خود را نداشت. او حتی اقرار کرد که تمایلاتی برای کشتن کسی که از او زیباتر بود را در خود می دیده است. پس از دو ماه درمان توسط دارویی به نام Hyoscyamns دل درد و زخم معده او رفع شد. حس حسادت او به طور قابل ملاحظه ای تخفیف یافت و احساساتش در اختیارش قرار گرفت و دیگر به شوهرش سوء ظن پیدا نکرد.
Irritable Bowel Syndrome- IBS ـ روده تحریک پذیر
این ناراحتی مجموعه ای است از علائم مختلفی نظیر دردهای مزمن، نفخ و یبوست همراه با اسهال. برخلاف بیماری کلیت روده در این ناراحتی اثری از عفونت و یا التهاب وجود ندارد. بعضی از بیماران می توانند این عارضه را با تغذیه مناسب کنترل کنند، اما باید توجه داشت که عوامل روحی و روانی مانند اضطراب و نگرانی و افسردگی این عارضه را تحریک می کنند. مثلا بیمار ۴۳ ساله ای که با IBS به پزشک همیوپات مراجعه کرد از جمله افرادی بود که خیلی زود از کوره در می رفت و عصبانی می شد. دچار اضطراب شدید بود و سابقه افسردگی داشت. افکار خودکشی به سراغش میآمد. تند مزاجی می کرد و از روابط عاطفی اش مایوس بود. پس از دقت و بررسی بر کل این بیمار و با در نظر گرفتن همه جانبه این فرد داروی همیوپاتی Aurum Metalicum تجویز شد. پس از سه هفته حال او ۵۰ درصد بهبود یافت و آرامش بیشتری گزارش داد و از عصبانیت او کاسته شده بود. سر کار هنگامی که افراد از او ایراد می گرفتند دیگر تندمزاجی نمی کرد که این برای خودش هم خیلی عجیب بود، چرا که با آرامش می توانست ایرادها را نادیده بگیرد. او اقرار کرد که این دارو همانند طلا اثر کرده است. جالب اینکه این رمدی در واقع از فلز طلا به روش همیوپاتی تهیه شده است.
Crohn’s Disease ـ کرون روده
بیماری که به روش همیوپاتی بهبود یافت اکنون سه سال است که هیچ علامتی از بیماری کرون نداشته است. برای بیمار مزبور China Officianalis تجویز شد. ابتدا بیماری او با دل درد شدید شروع شده بود که بعد از آن اسهال خونی امان او را بریده و از کار و زندگی انداخته بود. بالاخره پزشکی رایج جراحی قسمتی از روده را پیشنهاد داد که به دنبال آن می بایست تا آخر عمرش داروی استروئید مصرف نماید. او می دانست که از عوارض جانبی استروئید در درازمدت پوکی استخوان است، بنابر این به دنبال راه چاره دیگری به پزشک همیوپات مراجعه کرد. پس از ۶ ماه با این روش به قدری حالش بهتر شد که در ده سال گذشته سابقه نداشت. او سرشار از انرژی، اشتیاق و نشاط گردید. لازم به تذکر است که در این مورد، تغذیه سالم به تنهایی هیچگاه نتوانسته بود به او تسکین دهد، اما پس از مراقبت از طریق همیوپاتی و برقراری تعادل روحی و روانی توانست به مشکلات گوارشی خود، پس از ده سال خاتمه دهد.
به طور کلی، همیوپاتی می تواند به بیمارانی که از این ناراحتی رنج می برند کمک کند تا بتوانند بین حالات عاطفی و اختلالات جسمی خود تعادل برقرار نمایند تا برای زمان طولانی تری از سلامتی خود لذت ببرند. در این میان اگر فشارهای روحی و کاری دوباره تعادل بدن را برهم زند با تکرار داروهای همیوپاتی می توانند این ناملایمات را دوباره تنظیم نمایند و به سلامتی بازگردند.
Ulcerative Colitis ـ کلیت روده
برخلاف بیماری کرون روده که میتواند تمام لوله گوارش را درگیر کند، در کلیت روده معمولا فقط داخلی ترین لایه روده بزرگ و انتهای آن مستعد این بیماری است. التهاب و زخم هایی که در این لایه ایجاد می شود باعث نفخ، درد، اسهال و یا هموروئید شده ضعف و کم خونی نیز به دنبال خواهد آورد.
خانم ۲۹ ساله ای که با این بیماری به پزشک همیوپات مراجعه کرده سه سال بود که از کلیت روده رنج می برد. او از همسرش طلاق گرفته و دارای دو فرزند بود. داروی شیمیایی Prednisone برایش تجویز شده بود که پس از چند ماه مصرف به خاطر عوارض جانبی (ضعف اعصاب و تنش) مجبور به قطع آن شده بود. او در این مدت ۱۳ کیلوگرم وزن از دست داده بود. دقت در تغذیه و حذف ادویه جات و فلفل تاثیر چندانی در وضع او ایجاد نکرده بود. او سعی می کرد کمتر غذا بخورد تا کمتر به دستشویی برود. پس از دقت و نظارت همه جانبه توسط متخصص همیوپاتی معلوم شد که این مریض شدیدا احساس تنهایی می کند. حس می کند که در این دنیا کسی قادر نیست او را درک کند و مورد حمایت قرار دهد. علائم بیماری او زمانی شدت یافت که مادرش با سرطان از دنیا رفت و خود را بیش از پیش تنها و بی کس یافت. دارویی که برای این بیمار تجویز شد Mercurius Solublis نام دارد. پس از ۶ هفته او احساس بهتری داشت. انرژی و نشاط بییشتر در خود می دید و با دیگران مهربان تر شده بود. مهمتر اینکه درد و التهاب روده اش ۵۰ درصد تخفیف پیدا کرده بود. با تکرار این دارو، پس از ۸ هفته به بهبودی کامل دست یافت.
اختلالات گوارشی دیگر
بیماریهایی که در بالا به آنها اشاره شد فقط چند نمونه از بیماریهایی است که همیوپاتی می تواند درمان کند. مشکلاتی نظیر ترش کردن معده، یبوست، حالت تهوع، دل درد و استفراغ های بی دلیل و کاندیدای مزمن که پزشکان برای آنها توضیحی ندارند و مربوط به حالات روانی می دانند، همه توسط همیوپاتی قابل درمان هستند، زیرا در این فلسفه نه تنها به تمامیت بیمار توجه می شود، بلکه فردیت او نیز مورد بررسی قرار می گیرد، زیرا علائم بیماری از فردی به فرد دیگر متفاوت است و عکس العمل افراد مختلف در برابر عوامل بیماری زا با یکدیگر فرق دارد.
* سهیلا تولایی، متخصص همیوپاتی و عضو انجمن همیوپاتی کانادا است.
