شهروند- آرش عزیزی: برای ششمین «نشست قارهی آمریکا» که آخر هفتهی گذشته در کارتاخنای کلمبیا برگزار شد تصویری کلاسیکتر از این نمیشد تصور کرد: نمایندگان دو کشور قاره که «غربی» به حساب میآیند، یعنی باراک اوبامای آمریکا و استفن هارپرِ کانادا، یک طرف و تمامی بقیه، چپ و راست، شمال و جنوب، یک طرف.
موضع سفت و سخت هارپر و اوباما علیه شرکت کوبا در نشست هفتم که قرار است سه سال دیگر در پاناما برگزار شود (علیرغم مخالفت تک تک بیش از ۳۰ کشور دیگر) باعث شد نشست حتی موفق به انتشار بیانیهی نهایی نشود و حرفهای پرطمطراق اوباما راجع به آغاز «فصلی جدید» در روابط کشورش با آمریکای لاتین و همچنین تلاشهای هارپر برای بهبود وضعیت تجاری کشورش در منطقه عاقبت خوشی پیدا نکنند.
در حالی که تمامی سایر شرکتکنندگان از جمله دولت میزبان، کلمبیا، خواهان شرکت کوبا بودند، آمریکا و کانادا حاضر به قبول کردن این خواسته نشدند و گفتند کوبا فقط وقتی که «دموکراتیک» شود اجازهی شرکت خواهد یافت.
خوزه مانوئل سانتوس، رئیسجمهور کلمبیا، خود از راستگراترین رهبران قاره به حساب میآید و طبیعتا روابط خوبی با کوبای «سوسیالیست» ندارد اما او تاکید کرد بیرون گذاشتن کوبا از اجلاسهای بعدی «غیرقابل قبول» خواهد بود.
رافائل کورهآ، رئیسجمهور چپگرای اکوادور، به علت عدم حضور کوبا حاضر به شرکت در اجلاس کارتاخنا نشده بود. سایر رهبران چپگرای قاره که متشکل در سازمان «آلبا» هستند نیز تهدید کردند در صورت ادامهی طرد کوبا آنها نیز این اجلاس سه سالیانه را تحریم خواهند کرد. دانیل اورتگا، رئیسجمهور چپگرای نیکاراگوئه، نیز به علت اعتراض به حذف کوبا به اجلاس نیامده بود گرچه برخلاف اکوادور ظاهرا بعضی مقامات کشورش در اجلاس شرکت کردند. از میان سایر کشورهای عضو «سازمان دولتهای قارهی آمریکا» به جز ونزوئلا و هائیتی که وزرای امور خارجه خود را فرستادند بقیه با روسای دولتها حاضر شده بودند.
هارپر اعلام کرد یک کشور یا حتی «گروهی از کشورها» نمیتوانند سیاستش را عوض کنند و دولتش خواهان این است که تنها دموکراسیها در نشست حضور داشته باشند. او با این حال اضافه کرد که با سیستم تحریم کامل اقتصادی کوبا توسط آمریکا مخالف است و آوردن دموکراسی به کوبا را از راه کانادا و نه آمریکا ممکن میداند.
هارپر در بودجهی جدید خود وعده داده که روند بازبینیهای محیطزیستی برای شرکتها را راحتتر میکند. او در روز شنبه سعی کرد با اشاره به این تغییر سرمایهگذارانی که علاقمند به منابع طبیعی کانادا هستند جذب کند. هدف او در ضمن حمایت از شرکتهای کانادایی بود که دنبال فرصتهای اقتصادی جدید در قاره هستند اما نخستوزیر محافظهکار در جلسات دوجانبهی معدودی شرکت کرد.
در روز یکشنبه هارپر با اشاره به «ابتکار کانادا برای امنیت در آمریکای مرکزی» توجه را به مسائل امنیتی برگرداند. طرح مذکور به کشورهای منطقه برای تعلیم پلیس و امنیت مرزی کمک میکند تا توفیق بیشتری در مبارزه با جرم و جنایت و مهاجرت غیرقانونی داشته باشند. کانادا در طول سالها میلیونها دلار خرج چنین تعلیمات نظامی کرده است.
مسالهی خشونت و مشکلات مواد مخدر در مکزیک و سایر کشورهای آمریکای مرکزی در نشست مطرح شدند. رهبران به جز توافقی عمومی برای آغاز مذاکرات رسمی در راهاندازی جنگی علیه کارتلها و سایر سازمانهای جنایی به عمل خاصی دست نزدند. اوباما تاکید کرد که دولتش با قانونی کردن هرگونه مواد مخدر، که سایرین مثل برزیل میگویند نقش مهمی در کنترل مصرف و مقابله با کارتلها خواهد داشت، مخالف است.
در طول نشست، جلساتی در مورد مردمان بومی، جوانان و کارگران نیز برگزار شد اما اگر هم مقامات کانادا در آنها شرکت کرده باشند در این مورد چیز خاصی به مطبوعات نگفتند. دایان ابلونچی، مسئول امور خارجه در کابینه (که پس از وزیر بالاترین مقام این وزارتخانه است) ظاهرا در این جلسات حاضر بود اما هیچ اشارهای به نتایج آنها نکرد.
هارپر پس از نشست کارتاخنا عازم شیلی شد. او در این سفر با رئیسجمهور راستگرای این کشور، سباستین پینیرا، دیدار کرد. این دو روز دوشنبه طرحی برای مدرنسازی قرارداد تجارت آزاد بین دو کشور اعلام کردند. پینیرا در ضمن رسما اعلام کرد از خواست کانادا برای پیوستن به مذاکرات تجاری سازمان «همکاری ماورای پاسیفیک» (Trans-Pacific Partnership) دفاع میکند.