شهروند ۱۱۴۹
 روزنامهGlobe and Mail

روزنامه ی معتبر گلوب اند میل کانادا در شماره ی هشتم اکتبر۲۰۰۷ خود شرحی پیرامون انتخابات اخیر و ماهیت حکومت پاکستان منتشر کرده است که ترجمه ی بخشهایی از آن را در زیر می خوانید.


ژنرال پرویز مشرف وعده داده است در صورتی که ثابت شود در انتخابات ریاست جمهوری پیروزی به دست آورده، یونیفورم ژنرالی را کنار خواهد گذاشت و اگر پاکستانی ها در اوایل سال آینده برای انتخاب صدراعظم جدید رای بدهند، در آن صورت، پاکستان دارای رییس جمهور و صدراعظم منتخب خواهد بود. البته، حکومت انتخابی غیرنظامی در پاکستان مانند سایر کشورهای جهان نخواهد بود. ارتش، پس از شصت سال در کشوری که پایه های آن روی بدخویی و تمرد استوار گردیده، قدرتش را به خاطر چیز مضحکی مانند انتخابات از کف نخواهد داد.

کنترل ارتش در پاکستان، بسیار قوی و فراگیر بوده و چنین باقی هم خواهد ماند.

… ژنرالها در این کشور، تا حال چهار مرتبه حکومت های انتخابی را برانداخته اند و این براندازیها در سالهای ۱۹۵۸- ۱۹۶۹-۱۹۷۷ و ۱۹۹۹ صورت گرفته اند. آنان (ژنرالها) در سال ۱۹۹۰ موجب فسخ و برطرفی سه حکومت انتخابی گردیدند. از شصت سال دوران آزادی پاکستان، ژنرال ها سی سال آن را در صدر قدرت بوده اند. یگانه صدراعظمی که با ارتش در تقابل واقع شد، ذوالفقارعلی بوتو بود که به دار آویخته شد و بی نظیر بوتو مجبور شد در تبعید به سر برد.

… حتا اگر حکومت انتخابی هم بر سر قدرت باشد، بازهم ارتش کنترل امور دفاعی، امنیتی، سیاست خارجی و رویه های اتمی را در اختیار خود خواهد داشت. هر صدراعظم انتخابی، حتا خانم بوتوی مغرور، ناگزیر شد تن به نوعی معامله با قوای مسلح بدهد. این تعجبی ندارد که بعضی از پاکستانی ها میگویند ممالک دیگر ارتش دارند، ولی در پاکستان، ارتش مملکت دارد.

… پاکستان یک کشور پلیسی نیست. ارتش، قدرت ساده و معمولی دارد. ژنرال مشرف مانند پینوشه دیکتاتور شیلی نیست. او غالبا در لباس تاجران ظاهر میشود و توان آن را دارد تا غیر جدی جلوه کند والا، قدرت ارتش غرورآفرین است. در دو ایالت از جمله چهار ایالت پاکستان، ژنرالها اختیار دار کل اند. همچنان، افسران بخشهای معارف، امور پست و تلگراف و اداره ی امور مساکن را به عهده دارند.

… ارتش در پاکستان، امپراتور مسایل بازرگانی هم است و قرار تخمین، نظامی ها به ارزش بیست میلیارد دلار را در بخشهای صادرات به شمول امور مسافرتی، حمل و نقل، انکشاف ملکیت ها و احداث شاهراه ها در اختیار دارند.

… مرتضی سولنجی ژورنالیست پاکستانی در واشنگتن میگوید که آنها (ژنرالها) در همه جا حضور دارند. آنها گویا کارشناسان صنایع و زراعت و خرید و فروش املاک و بانک داری هم هستند. خلاصه از جمع آوری زباله های منازل شما گرفته تا کورن فلکسی که می خورید و تکسهایی که می پردازید و بازی فوتبالی که می بینید و دانشگاهی که تحصیل می کنید، منسوبین ارتشداران، حضور و نفوذ دارند.


… در مدت بیشتر از یک دهه ی گذشته، مردان ارتش، معاونین روسای چندین دانشگاه بوده و حتا بعضی از پارکهای عامه در حیطه ی ملکیت آنها است که از هر کس ورودیه می ستانند.

عایشه صدیقی مولف کتاب “کمپانی ارتش” که به مسایل اقتصاد ارتش در پاکستان می پردازد، در جایی میگوید که قرار تخمین، هفت فیصد(درصد) سرمایه های خصوصی و یک سوم بخش صنایع تولیدی را ارتش در اختیار دارد. موصوفه می افزاید که دارایی هر ژنرال در دوران حاکمیت پرویز مشرف بالغ بر یک اعشاریه هفت میلیون دلار امریکایی میشود. پاکستان، هفتمین کشور جهان از نظر کمیت قوای نظامی بوده و تعداد ششصد هزار نفر به صورت فعال در ارتش این کشور مصروف خدمت اند. مصارف سالیانه ی این ارتش، سه اعشاریه دو فیصد مجموع عواید ملی را احتوا میکند، در حالی که برای امور معارف، دو اعشاریه یک فیصد و برای صحت عامه تنها صفر اعشاریه شش فیصد در سال اختصاص داده میشود.

… پاکستان، علاوه از آنکه در دوران جنگ سرد و در مقابله ی غرب علیه توسعه طلبی های شوروی سابق بهره برداری های زیاد کرد، اکنون در برابر جنگ با تروریسم نیز استفاده ی بسیار می برد. چنانکه از سال ۲۰۰۱ تا حال به ارزش ده میلیارد دلار از ایالات متحده به دست آورده است.

… سلطه ی ارتش در دوران حاکمیت پرویز مشرف کامل تر شد. وی در سال ۲۰۰۴ کنترل ارتش بر سیاست های دولت را در چوکات شورای امنیت ملی فرمول بندی کرد که یک ساختار رهبری نظامی ها و غیر نظامی ها به وجود آمد. مشرف قدرت آن را دارد که در امور استراتژیک اتخاذ تصمیم کند. این صلاحیت، شامل چگونگی تقسیم منابع طبیعی نیز میشود. او همچنان به تعداد یکهزار و دو صد نفر(۱۲۰۰نفر) افسر نظامی را در بخش رهبری امور عامه، کالج ها و نمایندگی های دیگر جا بجا کرده است. این ها که گفته شد شامل قدرت و نفوذ استخبارات نظامی پاکستان نمیشود، استخباراتی که خانم بی نظیر بوتو آن را روزی دولت در درون دولت خوانده بود.

… ارتش پاکستان نسبت به سال ۱۹۴۷که تازه از پیکر هندوستان جدا شده بود، نیرومندتر گردیده، زیرا متعاقب حصول آزادی، خودش را با امپراتوری هند که به مراتب از پاکستان قوی تر و نیرومند تر بود، مقابل یافت.

ارتش پاکستان با افسران تمرین دیده و رهبری مشترک دو بخش پشتونها و پنجابی ها بمثابه ی مدافع ملی قابل تحسین بود. ارتش مذکور همچنان به صفت پل میان بخشهای نژادی پاکستان تلقی میگردید. این موقعیت نظامی پس از مرگ علی جناح و ترور لیاقت علی خان سیر صعودی پیمود. در حالی که دموکراسی هند تحت رهبری جواهر لعل نهرو پیشرفتهایی به دست آورد، دموکراسی پاکستان اما در تاکستانش به خشکی گرایید. حتا امروز هم ارتش تحت رهبری نامحبوبانه ی ژنرال مشرف، از یک موضع هرچند نامتوازن، از تمتع برخوردار است.

… هرچند نتایج انتخابات اخیر یک موفقیت هشتاد درصدی به نفع ژنرال مشرف را نشان میداد، اما تعداد زیادی از مردم پاکستان هنوز آن را قابل قبول نمیدانند.