شهروند ۱۱۸۵

مدت ها بود که می خواستم در مورد این مسئله که به نظر من یکی از اساسی ترین مسائل بشر امروزی است چیزی بنویسم. مسئله ای که خاست گاه ما را در کام خود فرو می برد.
ما در کوران وقایع سرگردانیم. جریانات متفاوت به سرعت اتفاق می افتند و تغییرات با شتاب فزاینده ای رخ می دهند و ما باید به سرعت خود را با این تغییرات تطبیق دهیم. کار ساده ای نیست. چطور می شود در جریان این تندآب گم نشد و همچنان هوشیاری خود را حفظ کرد. آب ما را می برد.
شاید مهمترین دگرگونی ای که با آن دست به گریبانیم گرم شدن کره زمین باشد. ممکن است بسیاری با من هم عقیده نباشند و طوفانهای زندگی شخصی شان را مهمتر از باد و باران و رعد و برقهای اخیر به حساب بیاورند. اما برای هزاران هزار فردی که در اقصی نقاط جهان عزیزان و یا خانه شان را به دلیل طوفان، سیل، آتش سوزی جنگل ها و بالا آمدن آب دریا از دست داده اند موضوع جدی است و بسیار محتمل است که هر کدام از ما و یا عزیزانمان جزو صدها میلیون انسانی باشیم که زندگی شان در آینده به علت گرم شدن هوای زمین دستخوش حوادث جدی قرار گیرد.
نشریه علمی Scientific American در شماره مخصوص افزایش دمای زمین نوشته است که دیگر جای بحث و گفت و گو نیست. افزایش دما واقعی و در حال وقوع و شتاب گیری است. ده سال از چهارده سال اخیر رکورد گرما شکسته شده است. شواهد یکی دو تا نیست. در سال گذشته بسیاری از زمین های قاره آفریقا به زیر آب رفتند. در سال ۲۰۰۳ حدود سی و پنج هزار نفر در قاره اروپا به دلیل گرمای شدید جان باختند. شهرهای ساحلی در خطر بیشتری قرار دارند. ژاپن در سال گذشته بیشترین طوفان ها را در تاریخ خود تجربه کرده است. برزیل برای اولین بار دچار طوفان دریایی Horicane شده است. طوفان دریایی کاترینا را همه به خاطر داریم که تمام شهر را از بین برد. صدها هزار نفر را بی خانمان کرد. پیش بینی می شود که طوفانهای دریایی سهمگین تر با درجه چهار و پنج سطح زمین را درنوردند.
ما در این گوشه دنیا مصون نیستیم. یخ بندان و بی برقی چند ماهه مونتریال را همه به خاطر داریم. در استان انتاریو کمتر گردباد وجود داشته است. اما در یکی دو سال اخیر گردبادهای مخربی در همین استان ما دیده شده است. سرعت تغییرات بیش از پیش بینی دانشمندان است. این خوی انسانی نیست که به آینده و سرنوشت فرزندانمان بی اعتنا باشیم. باید کاری کرد. متهم کردن دولت مردان و صاحبان صنایع و یا جامعه به طور اعم دردی را دوا نمی کند. مسئولیت به گردن فرد فرد ماست. هر کدام از ما به سهم خود در افزایش دمای زمین مقصریم. در واقع مردم کشورهای صنعتی مانند کانادا بخصوص شهرنشینان بیشترین مصرف انرژی را دارند و در تخریب محیط زیست فعال ترند. و بنابر این وظیفه سنگین تری بر دوش ما ساکنان شهرهای بزرگ است.
خوشبختانه، ما می توانیم با تغییر عادات زندگی روزمره خود شتاب این تخریب را کاهش دهیم. بسیاری از این تغییرات زندگی سالم تری را نیز برای ما به ارمغان می آورد و از نظر مالی هم به صرفه تر است. در این مقاله با هم برخی از عادات مربوط به آمد و شد را بررسی می کنیم. در مقالات بعدی سایر بخشهای زندگی روزمره را بازنگری خواهیم کرد.

الف ـ اتلاف وقت و انرژی در ترافیک ضرورتا لازمه زندگی کردن نیست. خیلی مسافت ها را می توان پیاده طی کرد. پیاده روی ضامن سلامتی نیز هست. من در تمام سال گذشته حتی در سرمای ۲۰ درجه هر روز به مدت ۴۰ دقیقه مسافت بین منزل و محل کارم را پیاده طی کردم. این کار در زندگی من بسیار موثر بوده است و میزان استرس من را به حداقل رسانده است. باور کنید راه رفتن عملی است. فقط باید قدم اول را برداشت. در هنگام پیاده روی هوای سرد روح آدم را تازه می کند. برف دیگر مزاحم رفت و آمد نیست. پرنده ها حتی در زمستان می خوانند. شکوفه ها را در اول بهار می شود دید. در آب و هوای تورنتو گلهای زیبایی می رویند. حق نیست که خود را از تماس با این زیباییها محروم کنیم.

ب ـ آیا امکان این را دارید که فاصله منزل تا محل کار خود را کوتاه تر کنید؟ از این طریق می توانید ساعات مفید زندگی خود را بسیار بیشتر کنید.

پ ـ بچه ها را عادت دهید که پیاده به مدرسه بروند. بسیاری از نقاط شهر امن است. اگر لازم می دانید به همراه آنها تا مدرسه پیاده بروید. برای سلامتی شما هم بهتر است. بچه ها هم با آواز پرندگان آشنا می شوند و هم با طبیعت خوی بیشتری می گیرند.

ت ـ حداقل در شش ماه از سال دوچرخه وسیله خوبی برای ایاب و ذهاب است. دوچرخه سواری ورزش خوبی هم هست. ممکن است سالها دوچرخه سواری نکرده باشید. نگران نباشید به سرعت مهارت از دست رفته را باز می یابید.

ث ـ استفاده از وسایل نقلیه عمومی بسیار ارزانتر است. نه تنها در استهلاک ماشین صرفه جویی می کنید، بلکه با اعصاب راحت تری هم به سرکار می روید. حتی در اتوبوس می توانید خواندنی هایتان را تمام کنید و یا برنامه روزانه را طرح ریزی و مرور کنید.

ج ـ جالب است که ماشین را بیرون می آوریم و با هزار زحمت دنبال پارکینگ کنار سالن های ورزشی می گردیم تا پارک کنیم و برویم روی Trade Mill راه برویم!

چ ـ اگر می توانیم بهتر است مسیر را با همسر و یا همسایه یمان شریک شویم. به این ترتیب هزینه رفت و آمد نصف می شود. در مسیر راه یک هم صحبت خوب هم خواهیم داشت. می توانید به سایت های carpoolworld, e-rideshare, dividetheride یا سایر وب سایت های نظیر این ها مراجعه کنید و افرادی را که با شما هم مسیر هستند و با آنها همخوانی دارید پیدا کنید.
ح ـ سعی کنید در مسیرتان کارهای دیگر را هم از قبیل خرید به انجام برسانید، تا لازم نباشد برای هر کار یک بار دیگر رانندگی کنید.
خ ـ در بیشتر ماشین های بزرگ SUV فقط یک راننده نشسته است و بس. منظره زیبایی نیست. در سالهای اخیر ماشین های کم مصرف Hybrid به بازار آمده اند. کارخانه تویوتا ماشین Prius را عرضه کرده است که بسیار شکیل هم هست. مصرف بنزین این ماشین یک چهارم ماشین SUV است. تقریبا همه ما به بانک ها بدهکاریم. اگر پولمان را دود نکنیم و به آسمان نفرستیم، می توانیم قسمت بیشتری از بدهی های خود را بازپرداخت کنیم.

د ـ راه دیگر صرفه جویی تنظیم کار اتومبیل های موجود است. با تغییر عادات بد رانندگی نه تنها پول پس انداز می کنیم ، بلکه آلودگی هوا را هم کم می کنیم، کمتر آسم می گیریم، کمتر باران اسیدی ایجاد می کنیم و مسئولیت کمتری در افزایش دمای زمین به عهده میگیریم.

جدول زیر میزان صرفه جویی های ممکن را نشان می دهد:
۱ـ تنظیم فشار باد چرخ ها تا ۲/۸ درصد صرفه جویی در مصرف بنزین
۲ـ Tune Up اتومبیل تا ۴ درصد صرفه جویی در مصرف بنزین
۳ـ Alignment چرخ ها تا ۱۰ درصد صرفه جویی در مصرف بنزین
۴ـ تعویض فیلتر هوا تا ۱۰ درصد صرفه جویی در مصرف بنزین
۵ـ تعویض به موقع روغن موتور
۶ـ در سرعت بالای ۸۰ کیلومتر هر ۸ کیلومتر اضافه سرعت، ۷ درصد مصرف بنزین را افزایش می دهد.
۷ـ حداقل ۱۷ درصد اتومبیل ها یا در باک بنزین ندارند و یا آنکه در باک کاملا بسته نمی شود. این مشکل از یک طرف باعث تبخیر بنزین شده و آلودگی هوا ایجاد می کند و از طرف دیگر مصرف بنزین را بالا می برد.
۸ـ با آرامش در پشت فرمان قرار گرفتن و آرام تر گاز دادن و ترمز کردن، می توانید تا ۲۰ درصد مصرف بنزین را کاهش دهید.
۹ـ پدال ترمز را رها کنید. نگهداری ترمز در هنگام رانندگی مصرف سوخت را تا ۳۵ درصد افزایش می دهد.
۱۰ـ وزن اضافه ـ حمل کردن ۵۰ کیلو وزن اضافه ـ ۳/۱درصد مصرف بنزین را بالا می برد.
۱۱ـ روشن گذاشتن ماشین ـ لازم به توضیح نیست که این یک اصراف بی مورد است.
۱۲ـ بدن ما می تواند درجه حرارت بین ۲۸ـ۱۵ درجه را به خوبی تحمل نماید. لازم نیست همیشه دستگاه های حرارتی ماشین را روشن بگذاریم.
این مقاله تا اینجا به اندازه کافی پند و اندرز داشت که حوصله همه را سر ببرد. به همین خاطر مطلب را همین جا درز می گیرم و باقی پیشنهادات را برای جلوگیری از افزایش دمای کره زمین به مقالات بعدی واگذار می کنم. امیدوارم از همین امروز با رعایت نکات بالا زندگی بهتری را برای خود، فرزندانمان و نسل های بعدی پایه ریزی کنیم. فقط همین جمله را اضافه کنم که برخی دانشمندان معتقدند که ما فقط ده سال تا نقطه بی برگشت فاصله داریم. باید کاری کرد.