محمود درویش  ـ شاعر ملی فلسطین  ـ که بسیاری از فلسطینیان شعرهای او را صدای مشقت‌های خود می‌دانستند، روز شنبه، ۹ آگوست ۲۰۰۸ پس از یک عمل جراحی قلب در تگزاس آمریکا در سن ۶۷ سالگی درگذشت.



شماره ۱۱۹۰ ـ ۱۴ آگوست ۲۰۰۸


 

محمود درویش، شاعر رنج های فلسطین درگذشت


 

 

ایسنا: محمود درویش  ـ شاعر ملی فلسطین  ـ که بسیاری از فلسطینیان شعرهای او را صدای مشقت‌های خود می‌دانستند، روز شنبه، ۹ آگوست ۲۰۰۸ پس از یک عمل جراحی قلب در تگزاس آمریکا در سن ۶۷ سالگی درگذشت.

به دنبال اعلام خبر درگذشت محمود درویش، محمود عباس ـ رییس تشکیلات خودگردان فلسطین ـ برای احترام به این شاعر، سه روز عزای عمومی در فلسطین اعلام کرد.

او در پیامی عنوان کرد: «درگذشت شاعر بزرگ ما، محمود درویش، یک عاشق فلسطین، پیشگام پروژه‌ی فرهنگی فلسطین معاصر و یک رهبر ملی بزرگ، ما را در زندگی‌ ملی، فرهنگی و سیاسی با مشکل مواجه خواهد ساخت.»

ماه گذشته، محمود درویش که تا آن‌زمان دو بار تحت عمل جراحی قلب قرار گرفته بود، از وخامت وضعیت جسمانی خود خبر داد، تا این‌که روز چهارشنبه در هوستون آمریکا تحت عمل جراحی قلب قرار گرفت؛ اما به علت عارضه‌های شدید پس از عمل، از دنیا رفت.

به گزارش رویترز، مرگ انسانی که زندگی و شعرهایش را وقف نبرد برای تولد دوباره‌ی‌ فلسطین کرد، اکنون بسیار بیش‌تر از زمانی احساس می‌شود که اولین مجموعه‌ ی‌ شعر او در سال ۱۹۶۰ توانست محبوبیت بسیاری در نزد مردم پیدا کند.

در پی اعلام خبر درگذشت محمود درویش در تگزاس آمریکا، بسیاری از مردم با چشمانی اشک‌بار در خیابان‌های تاریک رام ‌الله فلسطین جمع شدند. این شاعر محبوب پس از بازگشت از یک تبعید طولانی در دهه‌ی ۹۰، در این شهر کرانه‌ی‌ باختری زندگی می‌کرد.

تلویزیون فلسطین روز گذشته با قطع ناگهانی برنامه‌های خود، خبر درگذشت درویش را اعلام کرد و با نمایش فیلمی از او، برخی از شعرهایش را خواند. مقامات فلسطینی اعلام کردند که پیکر محمود درویش برای خاک‌ سپاری به رام ‌الله بازگردانده خواهد شد.

محمود درویش در بسیاری از شعرهای خود غم و رنج فلسطینیان و مشقت‌های آنان را در رویارویی با اشغال‌گری‌های رژیم صهیونیستی به ‌تصویر کشیده، که مورد تمجید مردم نسل‌های مختلف قرار گرفته است.

او که بیش از ۳۰ کتاب شعر به چاپ رسانده، مضامین شعرهایش را اغلب تبعید، آوارگی و عشق به سرزمین فلسطین قرار داده بود.

ماه گذشته، محمود درویش در یک مراسم شعرخوانی در رام ‌الله حضور یافت و چندین هزار فلسطینی را گرد هم آورد و میلیون‌ها نفر نیز از طریق پخش تلویزیونی، مراسم را تماشا کردند. وی در بخشی از این مراسم با اشاره به این‌که سروده‌ های جدیدش حاوی احساس امیدواری عمیقی آمیخته‌ با طعنه و کنایه ‌ها هستند، گفت: «این طعنه و کنایه‌ ها به من کمک می‌کنند تا با خشونت واقعیتی که با آن زندگی می‌کنیم، کنار بیایم، درد این زخم‌ها را فرو می‌نشانند و مردم را می‌خندانند.»

درویش که در دوران حیات خود بارها به خاطر شعرهایش انتقادآمیزش به زندان انداخته شده بود، در سال ۱۹۷۱ به اتحاد جماهیر شوروی سابق رفت و در مکان‌های متعددی چون: قاهره، بیروت، تونس و پاریس زندگی کرد.

محمود درویش در طول سال‌ها فعالیت ادبی خود جوایز متعددی را به‌دست آورده بود که از آن جمله می‌توان به جایزه‌ی لوتوس از اتحادیه‌ی نویسندگان آفریقا و آسیا در سال ۱۹۶۹، جایزه‌ی صلح لنین از اتحاد جماهیر شوروی سابق در سال ۱۹۸۳، نشان عالی ادبیات و هنر فرانسه در سال ۱۹۹۳ و جایزه‌ی جشنواره‌ی جهانی شعر استروگا در سال ۲۰۰۷ اشاره کرد. آثار او به ۲۰ زبان دنیا ترجمه شده‌اند.

آخرین مجموعه‌ی شعر این شاعر محبوب، «احساس پروانه‌ها» بود که در سال ۲۰۰۸ منتشر شد. تأثیرگذاری او میان فلسطینیان بسیار زیاد بود و در سال ۱۹۸۸، بیانیه‌ی استقلال فلسطین را نوشت، که توسط یاسر عرفات – رهبر وقت فلسطین – خوانده شد.

سروده‌های این شاعر، احساسات برخی از مقامات رژیم‌ صهیونیستی را نیز برانگیخته بود؛ به ‌طوری‌که در سال ۲۰۰۰، وزیر آموزش وقت رژیم اسرائیل پیشنهاد کرد که برخی از شعرهای محمود درویش در برنامه‌ی درسی دبیرستان‌های اسراییل گنجانده شود، که با مخالفت نخست‌وزیر رژیم اسرائیل مواجه شد.

«محمود درویش»  ۱۳ مارچ ۱۹۴۱، در دهکده‌ای از فلسطین به نام «بروه» متولد شد. اسرائیلی‌ها این دهکده را به آتش کشیدند و محمود درویش شش ساله بود که مجبور شد به همراه خانواده ‌اش به لبنان پناهنده شود.

سرانجام پس از مقاومت‌های بسیار دهکده «بروه» از دست اسرائیلی‌ها خارج شد و هنگامی که اهالی وارد دهکده شدند همه چیز از بین رفته بود.

محمود درویش در گفت‌وگویی می‌گوید: «به یاد دارم که شش ساله بودم. در دهکده ‌ای آرام و زیبا زندگی می‌کردیم. خوب به یاد دارم. در یکی از شب‌های تابستان که معمولا عادت اهل ده این است که روی پشت بام بخوابند، مادرم ناگهان مرا از خواب بیدار کرد و دیدم که داریم با صدها تن از مردم دهکده در میان بیشه ها فرار می‌کنیم. گلوله ‌های سربی از روی سر ما می‌گذشت…»

بعدها در مبارزات مردم فلسطین شرکت کرد و این زمانی بود که ۱۴ سال بیشتر نداشت. در شهر حیفا به زندان افتاد و از آن پس مرتب گرفتار پلیس بود. باید مرتب خود را به صورت هفتگی معرفی می‌کرد.

در سال ۱۹۷۰ برای ادامه تحصیل به مسکو سفر کرد و پس از مدتی به قاهره رفت.

نخستین مجموعه شعرش را در سال ۱۹۷۰ با عنوان «گنجشک‌های بی‌بال»منتشر کرد. با مجموعه دومش «برگ‌های زیتون» جای خود را در شعر فلسطین و جهان عرب باز کرد.

محمود درویش چند سال عضو کمیته اجرایی سازمان آزادی بخش فلسطین بود. درویش همچنین رئیس اتحادیه نویسندگان فلسطینی است و بنیان‌گذار یکی از مهمترین فصل‌نامه‌های ادبی و مدرن جهان عرب به نام «الکرمل» است. درویش همراه با «ژاک دریدا»، «پی‌یر بوردیو»، پارلمان بین ‌المللی نویسندگان را تاسیس کردند.

محمدرضا شفیعی کدکنی درباره محمود درویش می‌نویسد: اگر یک تن را برای نمونه بخواهیم انتخاب کنیم که شعرش با نام فلسطین همواره تداعی می‌شود، محمود درویش است.

او تاکنون بیست و دو مجموعه شعر منتشر کرده است: برگ‌های زیتون (۱۹۶۴)؛ عاشقی از فلسطین(۱۹۶۶)؛ آخرشب (۱۹۶۷)؛ دلدار من از خواب خود برمی‌خیزد (۱۹۷۰)؛ گنجشک‌ها در الجلیل می‌میرند (۱۹۷۰)؛دوستت می‌دارم، یا دوستت نمی‌دارم(۱۹۷۲)؛ اقدام شماره۷ (۱۹۷۴)؛ آنک تصویر او و اینک انتحار عاشق (۱۹۷۵)؛ جشن‌ها (۱۹۷۶)؛ ستایش سایه بلند (۱۹۸۳)؛ محاصره‌ای برای مدایح دریا (۱۹۸۴)؛ آن ترانه است، آن ترانه است (۱۹۸۶)؛ سرخ گلی کمتر (۱۹۸۶)؛ تراژدی نرگس، کمدی نقره (۱۹۸۹)؛ آنچه را می‌خواهم می‌بینم (۱۹۹۰)؛ یازده ستاره (۱۹۹۲)؛ چرا اسب را تنها گذاشتی؟ (۱۹۹۶)؛ سریر زن غریبه (۱۹۹۵)؛ دیوارنگاره (۲۰۰۰)؛ حالتی از شهربندان (۲۰۰۲)؛ بر کرده خود پوزش مخواه(۲۰۰)؛ چون شکوفه بادام یا دورتر (۲۰۰۵).

چند کتاب در نثر نیز از او منتشر شده است که از درخشان‌ترین آنها یادداشت‌های روزانه اندوه عادی (۱۹۷۶) و حافظه‌ای برای فراموشی (۱۹۸۷) است.

 


 

بازگشت تسلیمه نسرین به هند


 

بی بی سی: تسلیمه نسرین، نویسنده بحث برانگیز بنگلادشی برای تجدید ویزای خود که روز سه شنبه این هفته به پایان می رسد به هند بازگشته است.

او از یک پایتخت اروپایی به دهلی پرواز کرد و به گفته مقام های هندی به یک مکان نامشخص منتقل شده است.

تسلیمه نسرین نوامبر سال پیش به دنبال اعتراض های مسلمانان، مجبور به ترک شهر کلکته شد. او پیش از نقل مکان به سوئد، چهار ماه در دهلی زندگی کرد.

او در سال ۱۹۹۴ هنگامی که چندین بار تهدید به مرگ شد، بنگلادش را ترک کرد.

خانم نسرین به چند خبرنگار از طریق نامه الکترونیکی (ای میل) گفت که تمایل دارد برای جمع آوری وسایل شخصی خود و کتاب هایش به کلکته بازگردد.

او گفت: "برای تجدید ویزایم به دهلی آمده ام اما دل من با کلکته است."

دولت محلی بنگال غربی اما تمایلی به بازگشت خانم نسرین به کلکته ندارد.

یک مقام ارشد پلیس در کلکته گفت: "ما باید اوضاع را بررسی کنیم، چون بازگشت او می تواند باعث بروز خشونت شود."

تسلیمه نسرین به دنبال چند سال اقامت در سوئد به کلکته رفت. این شهر هندی نزدیک به بنگلادش است و مردم آن به زبان مادری خانم نسرین یعنی بنگالی صحبت می کنند.

خانم نسرین در سال ۱۹۹۴ به دنبال نگارش رمان "شرم" که درباره شورش های مسلمانان هند بود از این کشور گریخت. این کتاب کفرآمیز خوانده شد و او مجبور شد برای سال ها در اروپا و آمریکا اقامت کند.

تسلیمه نسرین قصد داشت در کلکته هند زندگی کند اما به علت اعتراض های مسلمانان تندرو مجبور به ترک این شهر شد. این افراد تسلیمه نسرین را متهم می کردند که اسلام را به تمسخر می گیرد.

او بارها گفته که می خواهد در کلکته یا هر شهری در هند که به زبان بنگالی در آن صحبت می شود، زندگی کند.

تسلیمه نسرین خودش را بیشتر قربانی سیاست می داند تا قربانی تهدیدهای بنیادگرایان مسلمان. خانم نسرین دولت هند را متهم می کند که با خیانت به آرمان های سکولار کشور، او را وادار به ترک این کشور کرده است.

او گفته است که ترک هند برای دایم، به منزله مرگ برای اوست.

خانم نسرین می گوید که اگرچه دوستان خارجی او کمک زیادی کرده اند اما او دلتنگ خانه است و نمی تواند آینده خود را در زندگی در غرب تصور کند.

تسلیمه نسرین در سال ۱۹۹۴ به دنبال تهدید یک گروه افراطی اسلامی به کشتن او به خاطر انتشار اظهاراتی در یک روزنامه هندی در مورد لزوم تغییر در قرآن، و دادن حقوق بیشتر به زنان مجبور به ترک بنگلادش شد.

خانم نسرین اظهارات منسوب به خود را تکذیب کرد اما کماکان با تهدیدهای گروه های افراطی روبرو است.

یک کتاب تسلیمه نسرین به علت محتویات آن توسط دولت بنگلادش ممنوع اعلام شده است.

او مدافع حقوق زنان و اقلیت ها به شمار می رود و در سال ۱۹۹۴ برنده جایزه آزادی بیان ساخاروف شد.


 

حمایت روسیه و گرجستان از طرح صلح سارکوزی


 

بی بی سی: روسیه از طرحی که با میانجی گری رییس جمهوری فرانسه و با هدف پایان جنگ با گرجستان ارائه شده حمایت کرده است.

سارکوزی که کشورش در حال حاضر ریاست اتحادیه اروپا را برعهده دارد در تفلیس دولت گرجستان را نیز متقاعد به پذیرش این طرح کرده است.

براساس این طرح هردوطرف خواهند پذیرفت که دست از خشونت بردارند و تمام نیروهای نظامی به مواضعی بازخواهند گشت که پیش از آغاز درگیری ها در هفته گذشته در آن مستقر بوده اند.

پیشتر روسیه اعلام کرد که فعالیت نظامی اش در منطقه کامل شده و شاهدان عینی از عقب نشینی نیروهای این کشور حکایت کردند.

با این همه علیرغم به کارگیری روش های دیپلماتیک و عقب نشینی ظاهری، جدال شدید لفظی میان دوطرف کماکان ادامه دارد و تحلیل گران می گویند هنوز تا صلح راه درازی مانده است.

درگیری ها پنج شنبه گذشته زمانی آغاز شد که گرجستان اوستیای جنوبی را بمباران کرد.

بسیاری از مردم این منطقه که به شکل صوری بخشی از گرجستان است دارای گذرنامه های روسی هستند.

اوستیای جنوبی در سال ۲۰۰۶ به طور یکجانبه بعد از برگزاری همه پرسی اعلام استقلال کرده، اما کشورهای منطقه از جمله روسیه این استقلال را به رسمیت نمی شناسند.

با بمباران اوستیای جنوبی، روسیه نیروهای نظامی خود را به این منطقه و ابخاز فرستاد و در عین حال شهرهایی را از گرجستان که از این دو منطقه دور بودند بمباران کرد.

براساس تخمین ها حدود ۱۰۰ هزار نفر براثر این درگیری ها مجبور به ترک خانه های خود شده اند.

چندین کشور از جمله آمریکا که از متحدان اصلی گرجستان است از اقدامات روسیه انتقاد کرده اند.

رییس جمهوری فرانسه که در حال حاضر نقش رییس اتحادیه اروپا را نیز ایفا می کند بیشتر روز سه شنبه را در مسکو گرم گفتگو با دیمیتری مدودیف همتای روس خود بود.

دوطرف در یک کنفرانس خبری مشترک اعلام کردند که برسر یک طرح صلح شش ماده ای به توافق رسیده اند.

این طرح در عین حال شامل لزوم آغاز مذاکرات بین المللی در خصوص وضعیت آینده اوستیای جنوبی وآبخاز نیز می شود.

با این همه در همین کنفرانس خبری مدودیف نیروهای گرجی را "دیوانه" خواند و میخائیل ساکاشویلی رییس جمهوری این کشور را متهم به دروغ گویی در خصوص توافق آتش بس پیشین کرد.

تنها چند ساعت پیش از این کنفرانس، ده ها هزار نفر از مردم گرجستان در میدان اصلی شهر تفلیس گردهم آمدند و رییس جمهوری گرجستان در جمع آنها گفت "روسیه به نابودی بیرحمانه و ظالمانه شهروندان گرجستان" ادامه می دهد.

در عین حال مسائل دیگری نیز هست که می تواند هرگونه مصالحه را با مشکل مواجه کند.

شورشیان جدایی طلب به جنگ علیه نیروهای گرجستان در منطقه کودوری جورج در آبخاز ادامه می دهند. این منطقه تنها منطقه آبخاز است که هنوز تحت سلطه نظامی گرجستان قرار دارد.

گرجستان علیه اقدامات روسیه به چند فقره شکایت در نهادهای بین المللی دست زده و از جمله این کشور را به پاکسازی قومی متهم کرده و شکایت آن را به دادگاه بین المللی جرائم ارائه کرده است.

ساکاشویلی در عین حال گفت گرجستان گروه " کشورهای مستقل مشترک المنافع" را که اغلب جمهوری های سابق شوروی در آن عضو هستند ترک خواهد کرد.

سارکوزی اواخر روز سه شنبه برای گفتگو با ساکاشویلی وارد تفلیس شد.


 

پیشنهاد اسرائیل برای مبادله زمین با فلسطینیان


 

بنا بر گزارش های رسیده از اسرائیل، اهود اولمرت نخست وزیر اسرائیل پیشنهاد صلحی با فلسطینیان را ارائه داده است که براساس آن ۹۳ درصد کرانه باختری در دست فلسطینیان باقی خواهد ماند و اسرائیل ۷ درصد دیگر را ضمیمه خاک خود خواهد کرد.

به گزارش بی بی سی، مجتمع های بزرگ یهودی نشین بخشی از این ۷ درصد خواهد بود و مرز مشترک، در مسیر همان دیوار امنیتی خواهد بود که اسرائیل در حال حاضر سرگرم احداث آن است.

اسرائیل در ازای زمین هایی که ضمیمه خاک خود کرده معادل ۵ درصد از زمینهای صحرای نقب، در خاک اسرائیل را در اختیار فلسطینیان قرار خواهد داد.

اولمرت در مصاحبه با روزنامه اسرائیلی هاآرتص، این پیشنهاد را مطرح کرده است.

این روزنامه می نویسد که در طرح پیشنهادی به مسئله پناهندگان و ترتیبات امنیتی نیز پرداخته شده است ولی به موضوع مورد اختلاف بیت المقدس شرقی و شهرک های یهودی نشین اطراف آن پرداخته نشده است.

صائب عریقات، از مقامات ارشد فلسطینیان گفت که آنان رسما یک چنین پیشنهادی را دریافت نکرده اند و افزود که تنها در نیمی از این پیشنهادها حقایق منظور شده است.

سخنگوی محمود عباس رئیس حکومت خودگردان فلسطینیان نیز گفت این پیشنهاد تازگی ندارد و در اوایل سال جاری نیز اسرائیل این طرح را ارائه داده بود.

حدود نیم میلیون اسرائیلی در میان دو و نیم میلیون فلسطینی در آبادی های یهودی نشین در ساحل غربی و بیت المقدس شرقی زندگی می کنند.

فلسطینیان و اسرائیلی ها از ماه نوامبر سرگرم مذاکرات صلحی هستند که به ابتکار آمریکا صورت می گیرد.

آمریکا ضرب الاجلی را برای رسیدن به توافق تعیین کرده که تاریخ آن قبل از پایان مدت ریاست جمهوری جورج بوش در ژانویه سال آینده است.


 

کاهش تقاضا نرخ نفت را پایین آورد


 

با انتشار آمار دولتی در آمریکا و اعلام کاهش ۸۰۰ هزار بشکه در روز از تقاضا برای این کالا، قیمت نفت کاهش یافته است.

به گزارش بی بی سی، اطلاعات دولتی در آمریکا حاکی از این است که در نیمه نخست سال ۲۰۰۸ میزان تقاضا برای نفت در این کشور بیشترین کاهش را در ۲۶ سال گذشته داشته است.

قیمت نفت که در ماه جولای به میزان بی سابقه ۱۴۷ دلار در هر بشکه رسیده بود در حال حاضر و همزمان با رکود اقتصادی در آمریکا کاهش یافته است و به ۱۱۳ دلار در هر بشکه رسیده است.

اداره اطلاعات انرژی که بخشی از وزارت انرژی آمریکاست اعلام کرده میزان تقاضا برای نفت در این کشور در نیمه اول سال جاری در مقایسه با همین زمان در سال گذشته ۸۰۰ هزار بشکه در روز کاهش یافته است.

این اداره پیش بینی کرده میزان تقاضا برای نفت در سال آینده به پایین ترین حد خود در ۵ سال گذشته خواهد رسید چرا که "چشم انداز اقتصادی ضعیف و ادامه افزایش قیمت نفت خام" کماکان در جای خود باقیست.

تازه ترین آمار نشان می دهد در حالیکه تقاضا برای نفت در آمریکا کم شده، در همین زمان در کشورهای غیرصنعتی تقاضا برای این کالا حدود یک میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه در روز افزایش یافته است.


 

کاهش تعداد زندانیان سیاسی در کوبا


 

بی بی سی: تعداد زندانیان سیاسی در کوبا طبق گزارش سازمان های حقوق بشری این کشور طی شش ماه گذشته کاهش یافته است.

کاهش زندانیان سیاسی در کوبا در ادامه روند اصلاحات رائول کاسترو از زمان به قدرت رسیدن صورت می گیرد. رائول کاسترو حدود دو سال پیش رهبری این کشور کمونیستی را از برادرش فیدل کاسترو تحویل گرفت.

حدود ۲۱۹ زندانی سیاسی در حال حاضر در زندان های کوبا وجود دارند که پانزده نفر کمتر از رقم زندانیان سیاسی در ماه ژانویه امسال است.

طبق اعلام کمیسیون حقوق بشر و آشتی ملی کوبا این نمایانگر تغییر بنیادین در رفتار دولت با مخالفان نیست.

این سازمان حقوق بشری از نظر دولت کوبا غیر قانونی است اما با آن مدارا می شود. این سازمان در گزارش خود به تغییر روش های دولت در این زمینه اشاره کرده و مساله بازداشت های خودسرانه را مطرح کرده است.

پلیس مخالفان را معمولا پیش از جلسات و گردهمایی ها بازداشت می کند اما در اغلب مواقع با گذشت تنها ۲۴ ساعت آنها را بدون وارد کردن اتهامی آزاد می کند.

الیزاردو سانچز، رئیس این کمیسیون حقوق بشری می گوید که در کوتاه مدت، احتمال بهبود وضعیت حقوق بشر در کوبا بعید به نظر می رسد.

رائول کاسترو از زمان به قدرت رسیدن، کنوانسیون حقوق بشر سازمان ملل را امضا کرده است. او همچنین محدودیت های استفاده از تلفن های همراه (موبایل) و کامپیوتر را لغو کرده و دست به برخی اصلاحات اقتصادی زده است.