شهروند – آرش عزیزی: همه منتظر آمدنش هستند اما فعلا سر و کلهاش آفتابی نشده.
ویتو ریزوتو را میگوییم. از مشهورترین سران مافیای سیسیلی در کانادا که به فرار همیشگیاش از قانون معروف است. چند سال پیش اما این رئیس اصلی خانوادهی جنایی ریزوتو بالاخره در آمریکا گیر افتاد. او به خاطر نقشش در قتل سه نفر در نیویورک در سال ۱۹۸۱ پنج سال در کلرادو زندانی شد. اما حبس ریزوتو هفتهی گذشته تمام شد.
او هنوز از زندان بیرون نیامده بود که عازم فرودگاه بینالمللی دنور شد و به گزارش رادیو-کانادا، شبِ جمعه در فرودگاه پیرسون تورنتو پیاده شد. رسانهها گفتند معلوم نیست قرار بوده چقدر در تورنتو بماند.
اما فعلا خانهی بزرگ و زیبای او در مونترال که پنج شش سالی است صاحبش را ندیده هنوز شاهد بازگشت «دون تفلون» (معروف به این اسم چرا که به این راحتیها به قانون «نمیچسبد» و دست پلیس نمیافتد) نبوده است. همه انتظار دارند اگر دلش برای خانهی باصفایش تنگ نشده حداقل برای سر زدن به خانواده و دوستان و شرکایش بیاید.
ریزوتو در حالی وارد کانادا شده است که از یک سو میداند گروه جناییاش دیگر وزن گذشته را ندارد و از سوی دیگر رسانهها اخیرا توجه ویژهای به رشد گروههای مافیایی در انتاریو و کبک کردهاند. کمیسیونی مشغول تحقیقات در مورد فساد در کبک است و پلیس فدرال به نفوذ وسیع گروه مافیایی «اندرانگتا» در انتاریو هشدار داده است. حتی پلیس انتاریو نیز توجه ویژهای به این نیروی جدید کرده است.
ویتو ریزوتو را میتوان بدون شک مهمترین رئیس مافیای سیسیلی در کانادا دانست. او فعالیتهای خود را از طریق خانوادهاش پیش میبرد که هستهی اصلی گروه مخوف «کوسا نوسترا» با مرکزیت مونترال را تشکیل میدهند. فعالیت آنها بیشتر در جنوب کبک و انتاریو است. اف.بی.آیِ آمریکا این خانواده را با خانوادهی جنایی بونانو (از بزرگترین مافیاهای نیویورک) مرتبط میکند اما پلیس کانادا آنها را مجزا میداند.
در سالهای گذشته اما شاهد ضربه خوردن بسیار خانوادهی ریزوتو بودهایم.
پسر ویتو، نیک جونیور، و پدرش، نیکولو سنیور، هر دو به دست گروههای رقیب به قتل رسیدهاند. همین اتفاق در مورد سایر اعضا هم افتاده است. خیلی از کارشناسان میگویند ویتو به فکر انتقال عملیات خود به تورنتو است گرچه خیلیهای دیگر هم میگویند او برای بازسازی امپراتوری جناییاش به مونترال بر میگردد.
فعلا که گزارشگران، از جمله خبرنگاران شبکهی تی وی ایِ کبک که ۲۴ ساعت بیرون خانهی او کشیش میدهند، اثری از وجود او در مونترال ندیدهاند.
اگر ویتو بخواهد دست به فعالیتی بزند حتما گزارَش به خانهاش میافتد. این خانه هر خانهای نیست و در هر محلهای بنا نشده. کوچهی کوچکی که شامل این خانه و تنها سه خانهی دیگر میشود به «خیابان مافیا» معروف است و قلب فعالیتهای کوسا نوسترا را تشکیل میدهد.
یکی از خانهها متعلق به پدر ویتو، نیکولو سنیور، است که در نوامبر ۲۰۱۰ به دست گلولهی تکتیراندازی که در جنگل پشت خانه پنهان شده بود از پای درآمد. دیگری متعلق به پائولو رندا، شوهر خواهر ریزوتو و مشاور مالی خانواده. رندا در مه ۲۰۱۰ در فاصلهی چند دقیقهای خانهاش ربوده شد و جسدش هرگز پیدا نشد.
اما در ماه دسامبر سال گذشته مردی که ظن میرفت پشت حملات به طایفهی ریزوتو باشد، سالواتوره مونتانیا، پیدا شد، البته مُرده. جسدِ گلولهباران شدهاش را در رودخانهای در مونترال پیدا کردند.
دیگر ساکن این خیابان نگونبخت جوزپه (جو) لو پرستی بود که از اقوام سببی ریزوتو به شمار میآید. لو پرستی را از دوستان ساختمانسازهای مونترال میدانند. اسم او در تحقیقات پلیس راجع به فساد مالی در کسب و کار بوکس و کیکباکسینگِ کبک هم آمده است.
نواری از او مربوط به روز ۱۷ مه ۱۹۸۲ پیدا شده بود که با یکی از ماموران جان گوتیِ فقید، رئیس خانوادهی جنایی معروف گامبینو در نیویورک، صحبت میکرد. لو پرستی در این نوار به روشنی از آمدن محمولهای از مواد مخدر خبر میداد. او میگفت: «گفت ۱۰۰ درصد قطعیه که محمولهمون میآد. یک هفته و نیم دیگه میرسه اینجا.»
با وجود این مدرک واضح، لو پرستی در محاکمه تبرئه شد. رسانهها در آن هنگام گفتند خانوادهی جنایی قدرتمند او در انتخاب هیئت منصفه دستکاری کرده است.
لو پرستی اما شاید اگر به زندان رفته بود خوششانستر میبود. در ۲۹ آوریل ۱۹۹۲ او با ماشین پورشهی قرمز رنگش به رستورانی در خیابان دکاریِ مونترال رفت. ماشینش آن شب هنوز همانجا بود که جسدش را پیچیده در پلاستیک پای خطوط آهن در شمال شرق مونترال پیدا کردند. تمام کارتها و کاغذهایش را برداشته بودند اما هنوز ۴۰۰۰ دلار پیشش بود.
با این حساب باید دید ویتو ریزوتو چه راهی را پیش میگیرد؟ انتقام و ادامهی فعالیتها در مونترال؟ و یا انتقال فعالیتهایش به بزرگترین شهر کشور، تورنتو؟