حادثه اسف بار و غم انگیز دو هفته گذشته که منجر به کشته شدن ۲۰ دانش آموز دبستانی در مدرسه ای در کنتیکات آمریکا شد باعث تالم خاطر جهانیان گردید و این سئوال را برای همه مطرح کرد که چه ارگان و نهادی از نظر قانون مسئولیت حفظ جان این کودکان را به عهده داشته و در ثانی بعد از رخ دادن چنین فاجعه ای جبران غرامات جانی و مالی آن به عهده کیست؟ دولت؟ شرکت بیمه ای که مسئولیت های مدرسه را بیمه کرده؟ یا کارخانجات اسلحه سازی؟ موسسات فیلم سازی؟ و در آخر بیمه نامه خطا و غفلت دکتر روانکاو آن جوان ۲۱ ساله که باعث این فاجعه شده بود؟
به هر حال از نظر قانون اگر نتوان مسبب اصلی را پیدا کرد ولی مسئولیت مدرسه که کاملا مشهود بوده و در تعریف فعالیت های این نهاد آموزشی آمده است که مسئولیت حفظ جان و سلامتی کودکان از زمانی که وارد مدرسه می شوند به عهده این نهاد آموزشی است و برای همین منظور هم هست که همه مدارس دارای بیمه نامه تمام خطر مسئولیت هستند و آنهایی که می خواهند خاطر خود را از هر نظر آسوده کنند بیمه نامه مسئولیت حرفه ای و تروریسم و عملیات تبهکارانه را هم به موارد یاد شده اضافه می کنند تا در صورت وقوع هر حادثه ای حداقل بتوان از بار مالی این فجایع عجیب و باور نکردنی کاست.
شبه جرم یا تورت در مورد مدارس از نظر قانون به قرار ذیل تعریف می شود:
۱- آیا مدرسه در قبال حفظ جان و سلامتی کودکان از نظر قانون مسئول است؟
۲- آیا استانداردهای از پیش تعیین شده ای برای تعریف فوق بیان شده است؟ اگر جواب مثبت است آیا مدرسه مربوطه در اجرای دستورالعملهای یاد شده کوتاهی کرده یا علیرغم اجرای صحیح موارد باز متاسفانه فاجعه رخ داده و به دلیل غیر کنترل بودن مورد، کاری از جانب مسئولان مدرسه نمی توانسته انجام شود.
۳ـ اگر خطا و غفلتی در عملیات پیشگیری یا جلوگیری از تحقق خطر رخ داده چه مقدار مربوط به مدرسه بوده و اگر این مطلب تحقق نمی یافت آیا باز هم آثار زیانبار حادثه به همان میزان بوده است یا خیر؟
۴- آیا قربانیان در تشدید حادثه نقشی داشتند یا اصلا تاثیری در تحقق و ادامه عملیات نداشتند؟
۵ ـ آیا حادثه مربوط به یک سری عملیات سریالی بوده یا اینکه خاص و منحصر به مدرسه یا محل مورد بحث بوده که تحقق و بعدا خاتمه یافته است.
همانطور که شما خوانندگان محترم با نگارنده موافق هستید بعد از تحقق چنین مواردی انسان ترجیح می دهد به ریشه یابی و تحقیق و تفحص بپردازد بلکه راهی را بیابد تا از تکرار این بلایا و فجایع در آینده جلوگیری نماید.
مسئولیت های مدارس در قبال دانش آموزان که اخیرا به مدیریت پیشنهاد شده آن است که :
۱- حداکثر مراقبت و تلاش و سعی خود را بنماید تا دانش آموزان در فضای مناسب و امنی به سر برند و از هر نظارت و کنترلی کوتاهی نکند.
۲ـ آموزش های لازم را برای زمان های اورژانس به کودکان بیاموزد و در تواتر زمانی مختلف به آزمون این موارد بپردازد همان طور که مقابله با آتش و حوادث طبیعی در دستور کار مدارس است مقابله با عملیات تروریستی و آدم ربایی و موارد مشابه آموزش داده شود.
۳ـ درهای مدارس را در طول ساعاتی که همه در کلاس هستند بسته نگه داشته و حتما از نصب دوربین های ایمنی و کنترلی استفاده نمایند در ثانی فردی را به عنوان مدیر جلوگیری از ریسک انتخاب و در مدارس به کار گیرند تا هم در آموزش دانش آموزان فعالیت کند و هم در موارد این چنانی بتواند با بکارگیری ابزارهای لازم جان کودکان را حفظ نماید. همکاری این فرد با پلیس و دیگر مسئولان اجرایی و قانونی می تواند بسیار مفید باشد.
اخیرا در تورنتوی بزرگ هم شاهد چند فقره تجاوز جنسی و ضرب و شتم در محیط های آموزشی و دانشگاهی بودیم که دانشگاه های رایرسون و یورک از جمله این اماکن بودند. شاید همه مواردی که برای مدارس طراحی می شود تا جان دانش آموزان حفظ شود قابل تعمیم به دانشگاه ها هم باشد تا دیگر شاهد این موارد تلخ و اسف بار نباشیم.
* فرهاد فرسادی بروکر خبره و رسمی کانادا با سابقه تدریس بیمه در دانشگاه ها است.
farsadi@insurefar.com
