بخش اول: مالکیت مطلق

 وقتی که کسی ملکی را در جایی خریداری می کند بر اساس قوانین و مقررات حاکم در آنجا، مالکیت آن به نام خریدار سند می خورد. سند مالکیت و الحاقات آن، ضمن رسمیت بخشیدن و قانونی کردن  اختیارات  مالک در خصوص ملک مربوطه، نوع  و دامنه ی این اختیارات  را مشخص و تعریف می کند. در کانادا از نظر حقوقی، مالکیت به یک ملک به طور کلی در سه نوع و سه سطح متفاوت تعریف می شود که جامع ترین آن”مالکیت مطلق” (Freehold Ownership) یا مالکیت به  معنای “ملک طلق”(Fee Simple)  نام دارد. گفتنی است که استفاده از صفت “مطلق” در توضیح این مفهوم صرفا جنبه ی نمادین دارد و تنها به این اشاره می کند که در این نوع مالکیت،  گستره ی حقوق مالک نسبت به ملک  در حداکثر و دامنه ی محدودیت های وی در این زمینه  در حداقل می باشد.

“مالکیت مطلق” چیزی است که بسیاری از مردم در هنگام خرید یک ملک در ذهن خود دارند. در این نوع مالکیت، صاحب ملک نسبت به زمین و هر چیز غیر منقولی که در رو و زیر آن قرارگرفته است، به طور نامحدود و غیر منفصل از نظر زمانی و نامشروط به لحاظ استفاده، مالکیت تام و تمام و همیشگی دارد. این نوع مالکیت به معنی برخورداری از بالاترین سطح آزادی و اختیارات در خصوص رفتار با ملک تحت تملک است. به سخن دیگر، این نوع مالکیت به مالک اختیار می دهد که بدون کسب اجازه از کسی و در چارچوب و رعایت قوانین و مقررات دولتی و شهرداری، هر کاری بخواهد با ملک خود انجام دهد. او به آزادی می تواند در آن ساکن شود؛ کل یا بخشی از آن را اجاره دهد؛ آن را به کسی ببخشد؛ اقدام به تغییر کاربری آن کند؛ هر نوع تغییری که می خواهد در درون و بیرون آن ایجاد  نماید و یا اینکه به طورکلی آن را تخریب کند و چیز دیگری به جای آن بسازد. در عین حال، این نوع مالکیت از مالک ملک بالاترین سطح مسئولیت را نسبت به آن طلب می کند. به این معنی که مالک مطلق، شخصا مسئول تمام تعمیرات، مشکلات و هزینه های مربوط به استفاده و نگهداری از ملک خود است.

به لحاظ حقوقی، “مالکیت مطلق” کامل ترین و همه جانبه ترین نوع  مالکیتی است که قانون در خصوص املاک می تواند برای کسی تضمین نماید. به همین دلیل ملک هایی که می توان بر آن ها “مالکیت مطلق” داشت در میان مردم خواهان بیشتری دارند و در نوع خود نسبت به املاکی که فاقد این ظرفیت هستند  گران تر می باشند.

 در خصوص خانه،  وقتی که صحبت از “ملک طلق” در میان است معمولا بلافاصله در ذهن مردم مفهوم خانه های مجزا و مستقل شکل می گیرد که چندان دقیق نیست. درست است که اکثریت  خانه های برخوردار از امتیاز مالکیت پذیری به مفهوم مطلق،  از نوع  خانه های مجزا می باشند ولی این بدان معنی نیست که مالکان همه ی خانه های مجزا نسبت به آن ها ضرورتا دارای “مالکیت مطلق” هستند. بسیاری از مجتمع های مسکونی غیر آپارتمانی وجود دارند که هر یک از واحدهای آن ها از نظر فیزیکی کاملا مجزا هستند ولی به لحاظ حقوق “ملک طلق” صاحبان خود به حساب نمی آیند و لذا مالکیت بر آن ها از نوع مطلق نیست.

  بخش بعدی این مقاله را درشماره آینده مطالعه فرمائید.

پرسش ها و نظرات خود را به ایمیل آدرس زیر ارسال فرمائید.

* آروین آریافر دارای دکتری در رشته اقتصاد، کارشناس ارشد بازار املاک و عضو رسمی انجمن مشاوران املاک انتاریو و کانادا است.

ArvinAryafar@gmail.com