«دیگر ساکت نمی نشینیم»!
شهروند – آرش عزیزی: در ایام تعطیلات که دوآتشه ترین فعالان سیاسی هم معمولا مدتی استراحت پیشه میکنند، یکی از وسیع ترین جنبش های اجتماعی چند سال اخیر کانادا پا گرفت. «دیگر ساکت نمی نشینیم» (Idle No More) با همت چند نفر از فعالان حقوق بومیان در استان ساسکاچوان آغاز شد و اکنون از آن جایی که با اعتصاب غذای ترزا اسپنس، رئیس ملت آتاواسکیپات، همزمان شده توجه جهانیان را به خود جلب کرده است و به اعتراضات صدها نفره در سراسر کشور انجامیده است.
استفن هارپر، نخستوزیر کانادا، زیر فشار از سوی این جنبش (که اعتصاب غذای اسپنس نیز به آن پیوسته و بخشی از آن دانسته میشود) اعلام کرده جمعه ی این هفته با اسپنس و سایر رهبران بومی دیدار می کند، اما اسپنس گفته تنها در صورتی در این دیدار شرکت میکند که دیوید جانسون، فرماندار کل کانادا، نیز حاضر باشد.
ترزا اسپنس از ۱۱ دسامبر تا زمان زیر چاپ رفتن شهروند، ۹ ژانویه، در اعتصاب غذا بوده و فقط مایعات می نوشد. مبارزه و خواست او، دیدار با هارپر، در سراسر جهان مخابره شده است. اسپنس رئیس ملتِ آتاواسکیپات واقع در شمال انتاریو است که چندی پیش به علت انتشار شرایط وخیم زندگی در آن در صدر اخبار بود. او اعتصاب غذای خود را در چادری که در جزیره ی ویکتوریا، واقع در رودخانه ی اتاوا و در نزدیکی پارلمانِ کشور، برپا شده ادامه می دهد.
چند هفته پیش از آغاز اعتراض اسپنس، جنبش «دیگر ساکت نمی نشینیم» را چهار زن بومی و غیر بومی در استان ساسکاچوان (سیلویا مکآدامز، جسیکا گوردون، نینا ویلسون و شیلا مک لین) آغاز کردند. آن ها در ماه نوامبر سال گذشته جلساتی آموزشی در شهرهای ساسکاتون، رجاینا و پرینس آلبرت در این استان برگزار کردند تا از مضراتی که لایحه ی C-45، یعنی لایحه ی بودجه ی دولت هارپر، بر بومیان خواهد گذاشت، بگویند و خواهان مقابله با آن ها شوند. این ملتِ «لوئی بول کری» در آلبرتا بود که با الهام از این تلاش ها، کار را به فیس بوک و توئیتر کشاند تا Idlenomore امروز اسمی جهانی باشد.
خواست این جنبش متوقف کردن لایحه ی بودجه، که تصویب و اجرایی شده، و مشورت با بومیان پیش از اعمال آن است. به این علت که این لایحه تغییراتی وسیع در زندگی بومیان به وجود میآورد که بر خلاف نص صریح قانون اساسی کانادا با ملت های بومیان مورد مذاکره قرار نگرفته. از جمله «قانون سرخ پوستان» (Indian Act) تغییر می یابد و طبق آن وزیر مسائل بومیان قدرت فراخواندن جلسه ی باند یا همه پرسی جهت آزاد ساختن زمین های اختصاصی بومیان را خواهد داشت که میتواند برای خصوصی سازی آنها مورد استفاده قرار بگیرد. (باند نوعی دولت محلی است که در زمین های اختصاصی ملت های بومیان موجود است.)
دیگر موضوع مورد اعتراض تغییراتی بوده که در «قانون حفاظت از آب های قابل پیمایش» به وجود آمده. این تغییرات تعداد دریاچه ها و رودخانه های تحت حفاظت کانادا را کاهش می دهد! تضعیف محفاظت های زیست محیطی برای افزایش سودآوری شرکت ها به افزایش آلودگی در میان جوامعی همچون ملتِ فورت چیپویان می انجامد که به علت زندگی در نزدیکی چاه های نفتِ آلبرتا شاهد افزایش شدید سرطان بوده است.
با مطرح کردن تمام این خواست ها بود که در روز ۲۱ دسامبر هزاران نفر از معترضان در سراسر کشور با پرچم «Idle No More» به میدان آمدند و خواهان حفظ حقوق معاهده های بومیان و محیط زیست شدند. بزرگترین اعتراض را در تپه ی پارلمانِ اتاوا با حضور بیش از ۲۰۰۰ نفر (با وجود فصل تعطیلات) دیدیم. گردهمایی هایی در همبستگی با این جنبش در سراسر جهان، از نیوزلند تا لس آنجلس تا بریتانیا، نیز صورت گرفت. بعضی فعالان شروع به سد کردن جاده ها و خطوط قطار کردند که یکی از تاکتیک های سنتی مبارزات اخیر بومیان بوده است.
دولت محافظه کار کانادا از سال ۲۰۰۸ که بحران اقتصادی درگرفت یکی از بدترین برخوردها را با بومیان داشته است. این دولت بودجه ی بهداشتی بومیان را پایین آورده، روندهای بازبینی زیست محیطی را کنار گذاشته، به بیش از ۶۰۰ زن مفقود و مقتول بومی در سراسر کانادا بی توجه بوده، اسناد مربوط به مدارس اجباری شبانه روزی را از کمیسیون حقیقت و آشتی دریغ داشته، مذاکرات برای حقوق زمین را تعطیل کرده و بودجه ی کافی در اختیار مدارس بومیان و آژانس های کمک به کودکان بومی قرار نداده است. هر وقت صحبت از فقر می شود این دولت تقصیر را گردن روسای «فاسد» ملت های بومی می اندازد.
با توجه به این واقعیات، انتظار میرود اعتراضات بومیان علیه دولت هارپر ادامه پیدا کند.