شهروند- آرش عزیزی: دیوید آنلی، فرماندار کل انتاریو، در گفتگویی نادر با مارتین رگ کوهن، ستون نویس انتاریوی تورنتو استار، در مورد ماجرای تعطیلی پارلمان در اکتبر سال گذشته صحبت کرد.
اکتبر پارسال بود که دالتون مک گینتی، نخست وزیر لیبرال، با دو خبر پیش آنلی رفت. یکی اینکه می خواهد مجلس را موقتا تعطیل کند و دیگری اینکه پس از نه سال نخست وزیری، استعفایش را پس از انتخاب رهبر جدید حزب تقدیم خواهد کرد.
وظیفه ی آنلی به نظر ساده میآمد: دنبال کردن رسوم معمول حکومت مشروطه در کانادا با پذیرش خواسته ی مک گینتی.
اما از آنجا که بسیاری حرکت نخست وزیر لیبرال را نشانی از دیکتاتور بودن او می دانستند، آنلی با شرایط بغرنجی مواجه بود. قوانین مرسوم دموکراتیک دست و بال او را می بست اما هزاران نفر در سراسر کشور از او می پرسیدند چرا با خواسته ی مک گینتی موافقت کرده است.
آنلی توضیح داد: «عملا تنها کاری که می توانم به ابتکار خودم انجام دهم مشورت کردن و هشدار دادن است. این نخست وزیر و نه فرماندار کل است که مسئول تصمیمات است.»
فرماندار کل اما تحت فشار بسیاری بود که تصمیم خود را توضیح دهد. او به استار گفت: «وقتی به مسائل قانون اساسی می رسد، رسم این است که هیچ توضیحی داده نشود. تصمیم گرفته میشود و همین.»
او افزود: «من واقعا از شمار ایمیل ها و توئیت هایی که گرفتم که اصرار می کردند دست به حرکتی بزنم که بسیار فرای اختیارات من در قانون اساسی بود در شگفت بودم. و در واقع پیشنهادهای مختلفی هم که می شد کاملا غیردموکراتیک بود.»
فرماندار کل در مصاحبه میگوید احتمالا چون مردم انتاریو زیادی برنامه های تلویزیونی آمریکایی تماشا میکنند خیال کرده اند او هم مثل رئیس جمهور منتخب آمریکا حق وتو دارد.
آنلی می گوید: «به نظرم یکی از بنیادی ترین چیزهایی که مردم متوجه نیستند این است که در نظام ما، نخست وزیر… مشاور ارشدِ نماینده ی ملکه در زمینه ی قانون اساسی است و نه بر عکس. تا به حال یک بار هم نبوده که با تقاضای تعطیل پارلمان مخالفت شود.»
اما علیرغم همه ی این حرفها، همین که آنلی با استار مصاحبه کرده نشان می دهد که بعضی رسوم ها را تا حدودی زیر پا می گذارد و یا آن ها را مطابق با عصر رسانه های اجتماعی می سازد. یعنی می کوشد تصمیماتش را برای مردم توضیح دهد.
پیش از این، مک گینتی هنگام مصاحبه با استیو پیکین، مجری برنامه ی «اجندا» در تلویزیون انتاریو، گفته بود آنلی هنگام پذیرش تقاضای او هیچ سوالی از او نپرسیده. نخست وزیر لیبرال مورد انتقاد قرار گرفت که با اشاره به جزئیات صحبت خصوصی اش با نماینده ی ملکه رسوم را زیر پا گذاشته است.
آنلی در این زمینه می گوید وظیفه دارد جزئیات صحبتش با مکگینتی را برملا نکند اما اطمینان خاطر میدهد که در این صحبت «به تمام مسائل پرداخته شد.»
نماینده ی ملکهی کانادا در استان انتاریو به استار گفت فرماندار کل تنها می تواند جلوی کسی را بگیرد که خواست سرنگونی دموکراسی را داشته باشد و مک گینتی در چنین دسته ای جا نمیگرفته.
آنلی با اینکه در دانشگاه تورنتو درس علوم سیاسی خوانده ادعای اینکه کارشناس قانون اساسی است ندارد. اما شورایی از مشاورین ارشد دارد که مرتبا با آنها در مورد مسائلی مثل موقعیتی که در ماه اکتبر پیش آمد مشورت میکند. او در ضمن هر سال با فرماندار کل کانادا و فرماندارهای سایر استانهای کشور دیدار میکند تا در این مورد گفتگو کنند. ماجرای تعطیلی پارلمان پس از شیوه ی جنجالی انجام آن در سال ۲۰۰۸ به دست نخست وزیر وقت محافظهکار، استفن هارپر، داغ و در تیتر اخبار بوده است.
فرماندار کل در گفتگو تاکید میکند که بحث بر سر این مساله باید در زمین سیاست حل شود و نه توسط تصمیمات سمتی ناانتخابی مثل او.
ان دی پی هم در اتاوا و هم در کوئینز پارک لوایحی به مجلس آورده که پیش از تعطیلی پارلمان، خواهان بحث عمومی در صحن مجلس و تعیین تاریخ دقیق بازگشت مجلس میشوند.
خبرنگار استار از آنلی در مورد حرف های جنجالی ساندرا پوپاتلو، نامزد پیشتاز رهبری حزب لیبرال، نیز سئوال کرده است. پوپاتلو در رسانه ها گفته بود در صورت پیروزی شاید تعطیلی پارلمان را حتی تا اواخر ماه مارس به تاخیر بیاندازد تا انتخاباتی میان دوره ای برگزار کند و کرسی ای در مجلس فتح کند. آنلی اما در این مورد پاسخی نداده و فقط گفته متوجه واکنش سریع مردم به این گفته ها بوده است.
در مورد این سئوال همیشگی که پس از انتخابات در صورت نزدیک بودن نتیجه او چگونه دولت بعدی را انتخاب میکند، آنلی گفت «بیش و پیش از هر چیز اینکه چه حزبی یا چه ائتلافی از احزاب می تواند رای اعتماد مجلس را جلب کند؟ نقطه شروع همین است.»
این در مقابلِ دیدگاهی است که استفن هارپر، نخست وزیر محافظه کار، سعی میکرد پیش از انتخابات فدرال ۲۰۱۱ پیش بگذارد. هارپر میگفت حزبی که بیشترین آرا را کسب کرده باشد باید دولت تشکیل دهد حتی اگر مخالفینش بتوانند با ائتلاف با یکدیگر کرسی های بیشتری از آن داشته باشند.
آنلی در این مصاحبه در ضمن گفته از این به بعد تصمیمات خود را در توئیتر اعلام میکند تا مردم به سرعت از آن ها مطلع شوند.