شهروند ۱۲۲۷ ـ ۳۰ اپریل ۲۰۰۹
روز جمعه ۲۴ اپریل ۲۰۰۹، پنلی با شرکت هشت زن آکادمیک، پژوهشگر و فعال سیاسی ـ اجتماعی به همت پرفسور شهرزاد مجاب از دانشگاه تورنتو، افخم مردوخی نایب رئیس سازمان زنان ایرانی انتاریو و نسرین الماسی، مدیر تحریریه ی نشریه شهروند در محل اوریول کامیونیتی سنتر برگزار و با استقبال خوب جامعه ایرانی روبرو شد.
افخم مردوخی ضمن خوشامدگویی گفت، گردهمایی امشب مدیون دو زن فعال این شهر است؛ شهرزاد مجاب و نسرین الماسی. پر کردن فاصله ی بین دانشگاهیان و جامعه کار آسانی نیست و این دو این امر را میسر کردند. مسئولیت نشریه ی متعهد را در قالب شهروند در فعالیت های نسرین الماسی می بینیم و فعالیت های دانشگاهی را در قالب کارهای شهرزاد مجاب. او سپس از محققان شرکت کننده در پنل که تحقیقاتشان را با دیگران سهیم می شوند، تشکر کرد.
نسرین الماسی، سخنان افخم مردوخی را پی گرفت و گفت، از اینکه همکارانی مثل افخم و شهرزاد دارد، خوشحال است و از آنها تشکر کرد. او اظهار امیدواری کرد که این پنل قدمی باشد تا با نسل جوان و دانشگاهی ارتباط برقرار کرده تا ایده ها و انرژی مثبت آنها درون جامعه جاری شود.
دکتر مجاب نیز به نوبه ی خود تشکر کرد و خطاب به حاضران گفت، حضور شما برای پشتیبانی از نسل جوان، نسل زن جوان و محققان جوان ما مهم است. او افزود: جامعه ی ایرانی دارد متحول و متنوع می شود و از نسل دوم ما در دانشگاه ها دارند تحقیقات بسیار جالبی ارائه می دهند که نه تنها برای جامعه ی ایرانی که برای جامعه ی کانادایی هم مفید است.
پرفسور مجاب ادامه داد: ما گلچینی از باغ وسیع جوانان ایرانی در دانشگاه ها را در اختیار شما قرار می دهیم که تعهدات اجتماعی ـ سیاسی عمیق بخش مهمی از تحقیقاتشان را در بر میگیرد.
شهرزاد مجاب شرکت کنندگان در پنل را معرفی کرد. سهیلا پاشنگ، دانشجوی دوره ی دکترا در OISE دانشگاه تورنتو و استاد کالج سنکا شعبه کینگز که موفقیتی هم به تازگی کسب کرده و آن گسترش برنامه ای ست که او هماهنگ کننده ی آن برنامه است و قرار است این دوره در شعبه ی یورک کالج سنکا نیز از سال آینده برگزار شود. این موفقیت تشویق حاضران را برای خانم پاشنگ به همراه داشت.
سیما سحر زرهی، فعال سیاسی که در بسیاری از فعالیت ها نقش رهبری کننده دارد. دکتر خاطره شیبانی استاد مطالعات زنان در دانشگاه گوئلف، دنیا ضیائی دانشجوی فوق لیسانس علوم سیاسی در دانشگاه یورک، دکتر نسترن ادیب راد محقق و استاد روانشناسی دانشگاه تهران که چند ماهی ست از ایران به تورنتو آمده است، رها بحرینی دانشجوی حقوق دانشکده اوزگود دانشگاه تورنتو، گلتا شهیدی دانشجوی دانشگاه تورنتو در حال ورود به دوره فوق لیسانس و فعال سیاسی، بتنی آزبورن دانشجوی دوره دکترای OISE دانشگاه تورنتو که رساله ی دکترایش در مورد زندانیان سیاسی زن در ایران است.
اولین سخنران، سهیلا پاشنگ بود که از برگزارکنندگان بویژه دکتر شهرزاد مجاب مشاور و استاد راهنمای رساله ی دکترای خود تشکر کرد و گفت، چون چند تن از دانش جویان غیرایرانی من در اینجا حضور دارند من سخنانم را به دو زبان فارسی و انگلیسی ارائه می دهم و افزود: موضوع کار تحقیقی من در موردNon- Status Women است که در کانادا بدون داشتن اقامت قانونی زندگی می کنند.
این گروه شامل زنانی هستند که یا تقاضای پناهندگی و یا مهاجرتشان رد شده یا ویزا و ضمانتشان لغو شده و یا برای بیگاری جسمی و یا جنسی بطور اجباری به کانادا آورده شده اند. طبق آمار در سطح جهانی در حدود ۲۰۰ میلیون زن و مرد اکثراً از کشورهای جهان سوم و فقیر به خارج از کشورشان مهاجرت کرده اند. و طبق آمار غیر رسمی، بیش از نیم میلیون نفر sutaus-non در کانادا زندگی می کنند
سخنران سپس از تاثیر عوارض جنگ، استثمار، فقر، تبعیض و اغتشاشات سیاسی و اجتماعی منطقه ای در کشورهای جهان سوم گفت که باعث بالا رفتن بیکاری و در نتیجه مهاجرت جمعی قانونی و غیرقانونی شده است.
او سپس به یافته های تحقیقش اشاره کرد و گفت: از ۱۵۴ زن بدون وضعیت قانونی اقامت، ۱۴۱ نفر مورد آزارهای جسمی و یا تجاوز جنسی قرار گرفته اند. به طور متوسط اکثر این زنان با حقوقی پایین و شرایط کاری دشوار در حدود ۶۰ ساعت در هفته کار می کنند. دسترسی به مراقبت های پزشکی و خدمات اجتماعی رایگان ندارند.
سهیلا پاشنگ در پایان گفت: در حال حاضر دیدگاه سازمان های بین المللی به پدیده ی میلیون ها انسان آواره و Non-Status جنبه تنبیهی دارد تا انسان دوستانه و اجتماعی. از دیدگاه من سازمان های بین المللی باید قوانین جدید مربوط به وضعیت Non- Status ها را پایه گذاری کنند.
سیما سحر زرهی به انگلیسی سخنانش را ارائه کرد و در آغاز از افراد خواست آنها که با ویزای اقامت وارد کانادا شدند بلند شوند، که تعداد بسیاری برخاستند. بعد آنها که پناهنده آمده اند، تعدادی ایستادند و در انتها آنها که با ویزای دانشجویی یا کار آمده اند و قصدش را از این درخواست چنین عنوان کرد، کار من این است که چگونه می شود شما را در قالب اتحادیه ها سازماندهی کرد و به یونیون ها جلب کرد. اینکه کامیونیتی مهاجران چه چیزهایی می خواهد.
او افزود: این روزها شغل های بیشتری که قبلا در قالب اتحادیه ها بودند، دارند از بین می روند و طبیعتا اتحادیه ها دارند اعضای خود را از دست می دهند و اینها ۵۲درصد اقلیت های قومی هستند. امروزه با سیاست های اداره مهاجرت، کمتر و کمتر افراد با داشتن اقامت دائم به این کشور می آیند و بیشتر کارگران موقت در حال آمدن هستند. کارهایی که برای این افراد وجود دارد معمولا کارهایی با تخصص و مهارت پایین است مثل کارهای ساختمانی و کارگری.
او همچنین به قدرتی که جوامع قومی در کانادا دارند اشاره کرد و گفت متاسفانه از این پتانسیل به درستی استفاده نمی شود.
او سپس به ماهیت کار خود اشاره کرد و گفت، کار من، تماس با کارگران موقت در اینجاست برای تغییر وضعیت آنها به اقامت دائم. آنها وضعیت خاصی دارند که اگر از کار اخراج شوند هیچ کارفرمای دیگری نمی تواند آنها را استخدام کند و به شکلی کارفرما می تواند نقش مأمور مهاجرت را هم برای کارگر بازی کند.
سخنران بعدی دکتر خاطره شیبانی بود. او خود را فارغ التحصیل دانشگاه های شیراز، تهران و آلبرتا خواند و رساله ی دکترایش در دانشگاه آلبرتا، مقایسه سینمای بعد از انقلاب با قبل از انقلاب و تغییراتی که در ساختار هنری و ادبی به طور کلی و به طور اختصاصی در سینما به وجود آمد، بوده است.
او سینما را به عنوان یک هنر بصری در مرتبه ی مهم تری از شعر و رمان و داستان کوتاه قرار داد به دلیل جذب مخاطبان بیشتر در داخل و خارج کشور به طوری که غرب دهه ی ۹۰ را دوران طلایی سینمای ایران نامگذاری کرد زیرا توانست با زبان بصری تغییرات ایران را ببیند و دنبال کند.
او سپس به کار خود روی رابطه ی سینما با غزل و شعر نوی فارسی و تعزیه و … اشاره کرد و گفت، به مسائل زنان با نگاه واقعگرایانه تری در سینمای ایران پرداخته می شود و نمونه های آن را کارهای سمیرا مخملباف، تهمینه میلانی و بهرام بیضایی خواند.
او همچنین گفت، من در کلاس هایم فیلم های هالیوودی را برای دانشجویان به نمایش می گذارم و از آنها می خواهم که نگاه هالیوود به انسان شرقی را ببینند و تحلیل کنند.
دکتر شیبانی گفت، من همچنین ادبیات کشورهای پسااستعماری را درس می دهم و بویژه زنان مسلمان و زنان خاورمیانه در کارهای من جای ویژه ای دارند.
سخنران بعدی، دنیا ضیایی بود. او که ۲۳ ساله است ترجیح داد چون سحر به انگلیسی سخنانش را ارائه دهد. دنیا ضیایی مدرک لیسانس خود را از دانشگاه تورنتو، در رشته های علوم سیاسی و مطالعات خاورمیانه دریافت کرده و تابستان امسال نیز از دانشگاه یورک مدرک فوق لیسانس خود را خواهد گرفت. دنیا گفت، این نکته ی خیلی مهمی ست که رشته ای کارهای آکادمیک را با کامیونیتی به هم ربط دهد. او سپس به بخشی از رساله ی خود با عنوان “اقتصاد سیاسی از دیدگاه فمینیستی در ایران پس از انقلاب: در جهت راهیابی نوین در تحقیق” اشاره کرد که در آن از دیدی فمینیستی به اقتصاد سیاسی ایران پرداخته و به طور خاص تاثیر متقابل بازسازی نئولیبرالی و اسلام سیاسی بر روی کار و جنسیت در ایران را مورد مطالعه قرار داده است.
او گفت: با اینکه تعداد زنان شاغل در ایران زیادتر شده ولی اگر دقیق تر نگاه کنیم می بینیم هنوز زنان بیشتر در مشاغل زنانه اشتغال به کار دارند.
دنیا همچنین به فعالیت های مطبوعاتی خودش اشاره کرد و گفت: با بخش انگلیسی شهروند و مجله شهروند جوان در کنار سحر و خانم الماسی کار کردم و از آنها بسیار آموختم و مدت یک سال و نیم هم سردبیری مجله مطالعات خاورمیانه دانشگاه تورنتو را به عهده داشتم.
دنیا با اشاره به اینکه خیلی مهم است که با کشوری که از آن آمده ایم ، با ایران، تماس تنگاتنگ داشته باشیم، به چالش های پیش روی یک زن جوان همچون خودش اشاره کرد که نمیداند بالاخره کجا میتواند مفید واقع شود، آیا در این کشور می ماند و یا در ایران مفید خواهد بود.
سخنران بعدی این میزگرد، دکتر نسترن ادیب راد بود. ایشان که تحصیلات دانشگاهی خود را در سه دانشگاه اصفهان، علامه و تهران به انجام رسانده و محقق و استاد روانشناسی دانشگاه تهران بود، هفت ماه پیش به کانادا مهاجرت کرده است. او گفت، به عنوان مشاور خانواده تمرکز من روی مسائل زنان و خانواده بوده و به تحقیقاتش در ایران اشاره کرد و گفت، تحقیق در ایران به سختی اینجا نیست و افزود: در ایران مسئله زنان به صورت حق و باطل مطرح است و مرز بین اسلام و غیراسلام. او به مسئله ی تعدد زوجات اشاره کرد و مهم بودن این امر از سوی مذهبی ها و اینکه مطهری گفته اگر تعدد زوجات را از اسلام بگیریم دیگر چیزی نمی ماند. (خنده حاضران)
دکتر ادیب راد به تحقیقاتش روی همین موضوع اشاره کرد و گفت: تحقیقاتم را در سه دسته کتابخانه ای، میدانی و تجربی انجام دادم. یکی از دلایل حمایت از تعدد زوجات این بهانه بود که تعداد زنان بیش از مردان است و من با استناد به آمارهای رسمی سال ۱۳۸۶ نشان دادم که نه تنها بیشتر نیست که یک میلیون و اندی کمتر از مردان هستند.
او سپس به نتایج مطالعه درخصوص تأثیر روانی و اجتماعی تعدد زوجات بر خانواده ها و زنان اشاره کرد و گفت: طلاق، افزایش بزهکاری در کودکان و نوجوانان و زنان، افزایش شوهرکشی، حس مورد خیانت قرار گرفتن، فساد جنسی و فسادهای دیگر از تاثیرات تعدد زوجات است.
او همچنین به مطالعاتش در زمینه ی فرسودگی روابط زناشویی در ایران اشاره کرد.
سخنران بعد گلتا شهیدی دانشجوی دانشگاه تورنتو بود. او که در آستانه ی ورود به دوره ی فوق لیسانس است یکی از مهره های سازمانده برنامه های دفاع از فلسطینی هاست و در زمان حمله به غزه او در دفاع از مردم این شهر چه در دانشگاه و چه در سطح شهر نقش مهمی بازی کرده است. او عضو گروه Student Against Israeli Apartheid در دانشگاه است.
گلتا نیز با اشاره به این که با زبان انگلیسی راحت تر است، گفت: کار دانشگاهی و کار سیاسی من برمیگردد به این که من که هستم.
او افزود: جوانان ایرانی اینجا چالش هایی دارند به اینکه در چه جایگاهی قرار دارند و به دنبال پل زدن بین دو فرهنگ اند.
گلتا گفت: مثل من ده ایرانی دیگر هم در جنبش حمایت از فلسطینی ها فعال اند. بسیاری از ما از خانواده هایی با پسزمینه ی سیاسی آمده ایم.
او در ادامه از اسرائیل و سیاست های نژادپرستانه و پاکسازی فلسطینی ها توسط آنها گفت. از دیوار حائل و پست های بازرسی که رنج بسیاری را برای فلسطینی ها به همراه آورده است.
گلتا سپس به اقدامات گروهشان در زمان حمله اسرائیل به غزه اشاره کرد و گفت، چندین گردهمایی بزرگ را سازماندهی کردیم و پنج سال است که مدام آگاهی رسانی کرده ایم. امروزه تظاهرات علیه اعمال دولت اسرائیل دیگر محدود به یک نقطه نیست و در تمام جهان این تظاهرات صورت می گیرد.
گلتا در پایان گفت، پیروزی علیه فاشیسم، پیروزی برای همه است.
بتنی آزبورن تنها سخنران غیر ایرانی این میزگرد، دانشجوی دوره ی فوق لیسانس دانشگاه تورنتوست که زیر نظر استاد راهنمایش دکتر شهرزاد مجاب، روی رساله اش در خصوص زنان زندانی سیاسی ایران کار میکند.
او گفت، دو سال و نیم پیش اگر از من می پرسیدید که آیا فکر میکنی روزی در یک پنل با سازمان ایرانی ها بر سر یک میز بنشینی، برایم غیرقابل باور بود. در حالی که من با کامیونیتی های مختلف از جمله بنگلادشی ها کار کرده بودم.
بتنی از چگونگی انتخاب پایان نامه اش در مورد ایران گفت: دو سال و نیم پیش در راه ادامه تحصیل، دیدم که شهرزاد مجاب کسی ست که از او می توانم بسیار یاد بگیرم، پس کار با او را شروع کردم. شهرزاد به من پیشنهاد داد با یک زن زندانی سیاسی که تازه آمده بود صحبت کنم و کمکش کنم در یادگیری زبان تا بتواند داستان خودش را بیان کند. در آن زمان من از ایران زیاد نمی دانستم و کم کم توانستم بفهمم مقاومت و انقلاب و وضعیتی که در ایران وجود دارد. برای همین موضوع پایان نامه ام را تغییر دادم و روی زنان زندانی سیاسی ایران کار کردم.
او در ادامه به فعالیت هایی که در همین زمینه همراه با پرفسور مجاب انجام داده اند اشاره کرد، از جمله از برپایی کارگاه هنری گفت که در آن افراد خشونت دیده، از طریق هنر بیانی و تصویری با موسیقی و رقص، داستان خودشان را بیان می کنند و به نوعی هنردرمانی می کنند.
آخرین سخنران رها بحرینی بود. او که در رشته ی مطالعات زنان و جنسیت در دانشگاه یورک تحصیل کرده در حال تحصیل در رشته ی حقوق دانشکده اوزگود دانشگاه تورنتوست.
رها به تحقیقات خودش از وضعیت حقوقی دگرجنس گونه گان در ایران اشاره کرد و گفت: تحقیق من این بود که ثابت کنم عمل تغییر جنسیت به معنی به رسمیت شناختن دگرجنس گرایان نیست.
از سال ۱۹۸۶ که رژیم عمل تغییر جنسیت را پذیرفت، دگرجنس گونه گان مجبورند که تن به تغییر جنسیت در ایران بدهند زیرا در غیر این صورت از مزایای اجتماعی همچون ازدواج، کار و سایر حقوق محروم خواهند ماند.
او با اشاره به اینکه همجنس گرا همه جا وجود دارد، گفت، اگر به دوجنس گرا توجه کنیم تعداد این افراد بسیار بالاتر می رود.
رها همچنین به پروژه ی دیگری که روی آن دو سال است کار میکند اشاره کرد و گفت، این پروژه در رابطه با ایدز و جوانان است که در این رابطه مقاله ی به همراه سایر پژوهشگران همکار نوشتیم که منتشر شد.
دکتر مجاب با اشاره به اینکه چکیده ی هشت کار و تحقیق را شنیدیم از حاضران دعوت به پرسش و پاسخ کرد که چند تن پرسش هایشان را مطرح کردند و پاسخ گرفتند.
افخم مردوخی از شرکت کنندگان در میزگرد و حاضران تشکر کرد و از همه خواست تا سازمان زنان ایرانی را حمایت کنند و عضو آن بشوند و بدانند که سازمان زنان ایرانی انتاریو نه تنها برای زنان که برای کامیونیتی مهم است و کار میکند.
او همچنین برنامه پیاده روی یکشنبه ۳ می که به یاد جین جکوب از مقابل اوریول کامیونیتی سنتر با همراهی دیوید میلر شهردار تورنتو و شلی کارول عضو شورای شهر برگزار می شود را به حاضران یادآوری کرد و خواستار همراهی و حمایت جامعه ی ایرانی شد.
در پایان از حاضران با شام پذیرایی شد.
