شهروند – هفته‌ی گذشته مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک برگزار شد. از میان ده‌ها رئیس دولتی که به نمایندگی از کشورهایشان به نیویورک آمده بودند …
شهروند ۱۲۴۹ پنجشنبه ۱ اکتبر ۲۰۰۹
گزارش اختصاصی شهروند از تظاهرات ایرانیان در نیویورک ـ سپتامبر ۲۰۰۹
ایرانیان تورنتو در کنار صف هزاران نفره‌ی مردم به حضور احمدی‌نژاد در نیویورک اعتراض کردند
هفته‌ی گذشته مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک برگزار شد. از میان ده‌ها رئیس دولتی که به نمایندگی از کشورهایشان به نیویورک آمده بودند مسلما هیچ یک به اندازه‌ی احمدی‌نژاد با استقبال مردم مواجه نشد: هزاران نفر از معترضان صحن سازمان ملل و پلازاهای اطراف و حتی خیابانهای کلِ نیویورک را روی سرشان گذاشته بودند تا اعلام کنند این مرد، احمدی‌نژاد، رئیس جمهور آنها نیست و در ضمن باید مسئول جنایات اخیر شناخته شود.
جامعه‌ی ایرانی تورنتو حضور روشنی در اعتراضات داشت. حدودا صد و پنجاه نفر با اتوبوس‌هایی که گروه "ندا-صلح" و شهروند به نیویورک فرستاده بودند آمدند و بسیاری دیگر هم خودشان را به طرق دیگر به نیویورک رسانده بودند. اتوبوس‌های تورنتو شامل افرادی از انواع و اقسام گروه‌های سیاسی می‌شد و این خبر از جو پیش‌رو می‌داد. جو اتوبوس‌ها شاد و سرخوش و پر از بحث و گفتگو و سرود و شعار بود.
فعالان گروه "دوچرخه‌سواری برای حقوق بشر در ایران" هم که از تورنتو تمام راه را رکاب زدند، سه‌شنبه شب به نیویورک رسیدند و مورد استقبال جمعیت عظیمی که منتظرشان بود، قرار گرفتند.
در ساعات صبح روز چهارشنبه ۲۳ سپتامبر گروه‌های معترضان به تدریج در پارک پلازا داگ هامارسکولد جنب مقر سازمان ملل جمع شدند. مردمی که به پارک می‌رسیدند با صحنه‌ی رنگارنگ گروه‌های مختلف معترضان مواجه شدند که مرزهایی بین‌شان کشیده شده بود. اداره‌ی پلیس نیویورک با دقت بسیار معترضان را بر حسب تعلق سیاسی‌شان از هم جدا کرده بود.
یکی از ماموران پلیس نیویورک در مصاحبه با شهروند گفت: "مجوزهای تجمعات را به نوعی صادر کرده‌ایم تا گروه‌هایی که برنامه‌های مختلف دارند با هم در یک نقطه اعتراض نکنند. می‌خواهیم گروه‌ها با تعلقات مختلف در نقاط مختلف باشند تا از تداومِ اوضاع کسب اطمینان کنیم و از درگیری جلوگیری کنیم".
بنا بر مصاحبه‌ای که چندی پیش در وبسایت شورای ملی ایران و آمریکا (نیاک) منتشر شد، این گروه "صداهای ایران"، بخش نیویورکِ "رای من کجاست" (و یکی از سازمان‌دهندگان گروه سبزپوش اعتراضات) بود که اداره‌ی مسائل محلی پلیس نیویورک را قانع کرده بود که مکان تظاهرات مختلف را از هم جدا کند.
تا اوایل عصر بیشتر ایرانی‌ها شروع به تجمع در یکی از دو نقطه‌ی اصلی اعتراضات کردند. "صداهای ایران" تظاهراتی بیرون مقر ماموریت ایران، یعنی مقر نمایندگان ایران در نیویورک هنگام بازدید از سازمان ملل، سازمان داده بود. این تظاهرات، که چند صد معترض را به خود جلب کرده بود، پر از پرچم‌های سبز و سخنرانی‌های مختلف و اجراهای موسیقی بود.
بیشتر سازمان‌دهندگان این تظاهرات از نسل جوان‌تر بودند و پرچم‌های بزرگی آماده کرده بودند که رویش نوشته بود: "زندانیان سیاسی را آزاد کنید" و "بله به حقوق بشر! نه به جنگ و تحریم!". شیدا جعفری، یکی از سازمان‌دهندگان، در مورد دلایل اعتراضات گفت: "ما اینجا آمدیم تا به احمدی‌نژاد در سازمان ملل اعتراض کنیم و در ضمن پیامی به سازمان ملل و دولت‌های عضو آن بفرستیم که حامی تحریم یا هرگونه تهدید نظامی علیه ایران نیستیم".
جعفری در پاسخ به این سئوال که چرا این گروه از رنگ سبز استفاده کرده گفت: "سبز برای ما به معنای همبستگی با تصاویری است که از ایران می‌بینیم، داستان‌هایی که می‌شنویم و دوستانی که در تهران، شیراز، اهواز و تبریز داریم. آن بچه‌ها سبزند و ما هم برای همین سبزیم… سبز ظاهرا برای جوانان ایرانی نماد فراخوان به نوعی تغییر در ایران است".
جمعیت که بیشتر جوان بود شعارهایی می‌داد همچون "خامنه‌ای قاتله ولایتش باطله"، "یا حسین! میرحسین!"، Hey Hey Ho Ho! Ahmadinejad has to go!. آنها در ضمن پلاکاردهای مختلفی داشتند که از جمله می‌گفت: "احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور ایران نیست"، "چه غزه، چه لبنان ننگ بر این ظالمان" و "آمریکا و اسرائیل: دست‌ها از ایران کوتاه". بسیاری از شرکت‌کنندگان در این تظاهرات صورت‌هایشان را پوشانده بودند تا از سرکوب احتمالی پس از بازگشت به ایران فرار کنند.
در عین حال پلازای سازمان ملل هم بین گروه‌های معترض تقسیم شده بود. بر خلاف معترضان که در بالا گفته شد، بیشتر این‌ها از نسل قدیمی‌تر ایرانی‌ها بودند.
ائتلافی از احزاب و سازمان‌های چپ حضور عمده‌ای با پرچم‌های سرخ داشتند که روی آنها نوشته بود: "آزادی-برابری"، "زندانی سیاسی آزاد باید گردد" و "جمهوری اسلامی با هر جناح و دسته نابود باید گردد".
چند قدم آن‌طرف‌تر گروه بزرگی از حامیان مجاهدین خلق گرد آمده بودند و پرچم‌های زرد همیشگی سازمان‌شان را به همراه عکس رهبران‌شان، مسعود و مریم رجوی بالا برده بودند. آنها پرده تصویری بزرگی با خود به همراه داشتند که آخرین پیام‌های مریم رجوی را نشان می‌داد. علی، یکی از جوانان حاضر در این جمعیت که از تورنتو آمده بود، می‌گفت به خاطر حمایت از بحران انسانی در اردوگاه اشرفِ عراق، که اخیرا در اثر حمله‌ی نیروهای عراقی تعدادی از مجاهدین در آن کشته شدند و تعداد بسیاری مجروح شدند، در این تظاهرات شرکت کرده است.
سلطنت‌طلبان و سایر کسانی که پرچم شیر و خورشید را حمل می‌کردند در جای دیگری درون پلازا گرد آمدند. بعضی عکس‌های رضا پهلوی را بالا برده بودند و "ای ایران" می‌خواندند و شعارهایی می‌دادند مثل "مرگ بر جمهوری اسلامی" و "آزادی اندیشه با ریش و پشم نمی‌شه". بین آنها می‌شد چند تا از شخصیت‌های تلویزیون‌های لس‌آنجلسی را هم مشاهده کرد.
پلازای سازمان ملل در ضمن مکان راهپیمایی توسط گروه دیگری از معترضان سبزپوش هم بود. این گروه به نظر می آمد ترکیبی بودند از جمهوریخواهان و گروه همبستگی ایرانیان که حالا دیگر سازمانی شده است جهانی، و از جمله سخنرانان این گروه دکتر مهرداد حریری از تورنتو بود و دیگرانی چون علی افشاری، دکتر محمد برقعی، کامبیز قائم مقام و یکی دو تن دیگر از سخنرانان این گروه بودند. شعارهای این گروه علیه جمهوری اسلامی و احمدی نژاد و به سود دمکراسی و آزادی در ایران بود.
چند خیابان آن‌طرف‌تر چند عضو هیئت خاخام‌های نیویورک بست نشسته بودند و جاده را اشغال کرده بودند در حالی که شال‌های نماز خود را پوشیده بودند و پلاکاردهایی در مورد خطر هولوکاست جدید بلند کرده بودند. یازده نفر از این خاخام‌ها در نهایت به خاطر سد معبر دستگیر شدند. اوی وایس، یکی از دستگیرشدگان، در مصاحبه با شهروند توضیح داد:"ما می‌خواستیم جلوی ماشین‌هایی را که به سازمان ملل می‌روند بگیریم و صدایمان را علیه رئیس‌جمهور ایران بلند کنیم که شرور و جانی و قاتل است و باید جلویش را گرفت".
از وایس خواستیم پاسخش را روشن‌تر توضیح دهد و او گفت: "احمدی‌نژاد کسی است که تهدید به نسل‌کشی علیه دولت یهودی کرده است. او تهدید کرده مردم ما را نابود کند. این کسی است که تعداد بیشماری از فعالان جنبش دموکراسی در ایران را به قتل رسانده".
تا حدود ساعت ۳ بعدازظهر بود که تظاهرکنندگان گروه "صداهای ایران" در مقر جمهوری اسلامی شروع به حرکت به سمت پلازای سازمان ملل کردند. آنها روی پیاده روی میدتاون منهتن راهپیمایی می‌کردند و "ای ایران" و "یار دبستانی" می‌خواندند. سازمان‌دهندگان راهپیمایی تلاش بسیاری می‌کردند که شعارها را به انگلیسی نگاه دارند، اما مردم باز دوباره به فارسی می‌غلتیدند که: "دروغگو دروغگو ۶۳ درصدت کو"، "یه میلیون دو میلیون، کی رای داده به میمون؟"
نزدیک پایان راهپیمایی گروهی از معترضان سبزپوش به گروهی از شیر و خورشیدی‌ها که از جهت مقابل می‌آمدند رسید. این دومی پشت باریکادِ پلیس ایستاده بود و در برابر سبز‌ها که می‌آمدند شعار می‌داد: "استقلال، آزادی، جمهوری ایرانی"، "مرگ بر جمهوری اسلامی" و "امروز فقط اتحاد". تخاصم شفاهی جالبی بود که باعث شده بود ناظران و ماموران پلیس گیج و سردرگم شوند.
راهپیمایی "صداهای ایران" در پلازای سازمان ملل خاتمه یافت و سازمان‌دهندگان در همان‌جا برنامه‌ی تجمع بزرگ دیگری را دیده بودند. برنامه‌ی آنها شامل اجرای موسیقی توسط خواننده‌ی ایرانیِ گروه رپِ"انقلاب ذهن" (Revolution of the Mind) و آرش سبحانی از گروه کیوسک بود.
منصور فرهنگ، سفیر سابق ایران در سازمان ملل، از نیاز به فرهنگ دموکراسی صحبت کرد و این‌که تغییر ساختاری کافی نیست. او از ایرانیان می‌خواست ارزش‌های دموکراتیک‌شان را در زندگی روزانه به عنوان قدمی به سوی ساختمان جامعه مدنی دموکرات به کار ببندند.
دنیس هالیدی، هماهنگ‌کننده‌ی انسانی سازمان ملل در عراق در اواخر دهه‌ی ۱۹۹۰ و منتقد معروف تحریم‌ها از دیگر سخنرانان بود. هالیدی در سخنان پرشور خود علیه تحریم ایران صحبت کرد. استدلال او این بود که تحریم‌های اقتصادی سازمان ملل نقشی در تحقق عدالت ندارند و تنها به مردم ضربه می‌زنند.
بین سخنرانان راهبی برمه‌ای هم بود که از تشابهات بین دیکتاتوری‌های نظامی در ایران و برمه گفت و همبستگی خود را با مردم ایران ابراز کرد.
در ساعات بعدازظهر بعضی معترضان خود را به هتلی که نمایندگان ایرانی در آن بودند، رساندند و پشت باریکادهایی که پلیس نیویورک کار گذاشته بود تجمع کردند و فریاد زدند: "قاتل بیا بیرون!" و "جمهوری اسلامی نابود باید گردد". آنها با فرا رسیدن همراهان احمدی‌نژاد شعارهایشان را بلندتر ادا می کردند. ماموران امنیتی ایرانی به عکاسی از این معترضان می‌پرداختند و این به عصبانیت بیشتر جمعیت انجامید.
چند صد معترض سبزپوش بار دیگر روز پنجشنبه صبح در آکسیون دیگری که گروه "صداهای ایران" سازمان داده بود گرد آمدند. این گروه در پارک کدمن پلازا در بروکلین تجمع کرد و با حمل پارچه‌ای سبز از روی پل بروکلین راهپیمایی کردند تا توجه‌ها را به جنبش مخالفان در ایران جلب کنند. این پارچه را در پاریس و با استفاده از پارچه‌های سبزی ساخته بودند که از سراسر دنیا فرستاده شده و هزاران ایرانی مقیم خارج آنها را در همبستگی با مقاومت داخلی امضا کرده بودند.
راهپیمایی در پارک سیتی هال خاتمه یافت و در اینجا چند نمایش هنری دیگر از جمله رقص و شعرخوانی و نمایش صدا انجام شد که این آخری شامل پخش صدای چندین شهروند ایران بود که می‌گفتند: "احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور من نیست". گروه "صداهای ایران" در ضمن اثری از سهیل توکلی، نقاش ساکن نیویورک، را حراج کرد که پیکر برهنه و خونین زنی را که روی زمین (به نشان از سلول زندان) دراز کشیده بود تصویر می‌کرد در حالی که عکس دو آخوند گمنام روی دیوار دیده می‌شد. این تابلو توسط یکی از شرکت‌کنندگان مقیم لس آنجلس به قیمت ۸۱۰۰ دلار خریداری شد. تمام درآمد این حراج به بخش نیویورک گروه "رای من کجاست" می‌رسد تا مخارج راهپیمایی جبران شود.
خیابانهای نیویورک در ضمن شاهدی بر این فکر مبتکرانه از کارزار بین‌المللی حقوق بشر در ایران بود که ترتیبی داده بود تا پیام‌های سیاسی با نصب روی کامیون هایی مدام در خیابانهای نیویورک چرخانده شود: "قتل، شکنجه و تجاوز: احمدی‌نژاد را مسئول بدانید" و "ایران؛ آزادی تجمع و آزادی بیان برای همه". این شعارهای بزرگ دور نقاط تجمع گردانده می‌شد و با تشویق شرکت‌کنندگان روبرو می‌شد.
در حالی که اعتراضات با توجه محدود رسانه‌ای در غرب مواجه بود، بسیاری از شرکت‌کنندگان امید داشتند این همبستگی، امید و تشویقی برای دوستان و خانواده‌هایشان در ایران باشد. یکی از دانشجویان ایرانی که از میشیگان آمده بود و در اعتراضات خیابانی پس از انتخابات فعال بود در مصاحبه با شهروند گفت: "من فکر نمی کنم کشورهای خارجی قرار باشد کاری برای ما انجام بدهند. کاری که ما می توانیم بکنیم این است که به گوش مردم ایران برسانیم که ما در اینجا هرکاری از دستمان برآید برای حمایت از آنها انجام می دهیم… باید عکس ها و ویدئوهایمان را به گوش ایرانیان برسانیم که بدانند هرچند ما از ایران خیلی دور هستیم، ولی باز هم حمایتشان می کنیم."
زن جوانی هم که تازه از ایران آمده بود بر اهمیت اعتراضات در دیاسپورا تاکید می‌کرد:
"فعالیتهای ایرانی های خارج از ایران در دادن روحیه به داخل کشور خیلی موثر بوده است. ما ۳ میلیون ایرانی خارج از ایران داریم که یک میلیون از آنها در آمریکای شمالی زندگی می کنند و این نیرو می تواند بازوی خیلی مهمی در حمایت از جنبش خودجوش مردم در ایران باشد."
عکس های این تظاهرات را در گالری عکس شهروند ببینید.
