مروری بر تعالیم آئین بهایی

خوانندگان گرامی در شماره گذشته در مورد تقویت قوای روحانی صحبت شد حال در این مقاله به معرفی یکی از آثار حضرت بهاءالله مؤسس آئین بهایی می پردازیم.

در طول سالهای اقامت حضرت بهاءالله در حدود سال ۱۸۵۸ میلادی که از ایران به بغداد تبعید شده بودند این آثار گوهربار را نازل فرمودند.

حضرت بهاءالله هنگام قدم زدن در ساحل رود دجله در باره نزدیکی خدواند و دوری انسان و بارش ابر عنایت الهی و غفلت نوع بشر و امتناع لجوجانه او از نوشیدن از سرچشمه رحمت الهی تعمق و تفکر می فرمودند. مجموعه این تعمقات و تفکرات به صورت اثری به نام کلمات مکنونه درآمد. این آثار نفیس با کلامی لطیف آمیخته با نثری دلکش در نهایت فصاحت بیان گردیده و حاوی حقایق مکنونه در اساس کلیه ادیان الهی می باشد و معانی و مفاهیم بی نظیر آن سبب احتراز روح و روشنی چشم باطن می گردد. در کلمات مکنونه تمامی مقصد و سیر و سفر روحانی انسان به سوی حق آن که، انسان روحانی گردد و قلب رحمانی شود و روح انسانی به روح ملکوتی زنده گردد.

در این قسمت به نصایح حضرت بهاءالله که در این آثار نفیس راجع به فقر و ثروت فرموده اند می پردازیم:

۱-ای اغنیای ارض ( ثروتمندان زمین) فقرا امانت منند در میان شما پس امانت مرا درست حفظ نمایید و به راحت نفس ِخود نپردازید.

۲- …. اغنیا را از ناله سحرگاهی فقرا اخبار کنید که مبادا از غفلت به هلاکت افتند و از سدره دولت (درخت ثروت) بی نصیب مانند.

۳- حرص را باید گذاشت و به قناعت قانع شد زیرا که لازال حریص محروم بوده و قانع محبوب و مقبول.

۴- …. در فقر اضطراب نشاید و در غنا اطمینان نباید.

۵- …. ای مغروران به اموال فانیه بدانید که غنا سدی ست محکم میان طالب و مطلوب و عاشق و معشوق. هرگز غنی به مقر قرب (نزدیکی) وارد نشود و به مدینه (شهر) رضا و تسلیم درنیاید مگر قلیلی پس نیکوست حال آن غنی که غنا از ملکوت جاودانی منعش ننماید. قسم به اسم اعظم که نور آن غنی اهل آسمان را روشنی بخشد چنانچه شمس (آفتاب) اهل زمین را.

حضرت عبدالبهاء (پسر و جانشین حضرت بهاءالله) در خطابه ای می فرمایند: از جمله اساس بهاءالله تعدیل معیشت است. طبقات ناس مختلفند بعضی در نهایت غنا هستند بعضی در نهایت فقر یکی در قصر بسیار عالی منزل دارد یکی سوراخی ندارد یکی انواع طعام در سفره اش حاصل است یکی نان خالی ندارد قوت یومی ندارد لذا اصلاح معیشت از برای بشر لازم نه آن که مساوات باشد بلکه اصلاح لازم است جایز نیست که بعضی در نهایت غنا باشند و بعضی در نهایت فقر باید اصلاح گردد و چنان قانونی گذاشت که از برای کل وسعت و رفاهیت باشد. مثلاً شخص غنی که منتهی غنا را دارد نگذارد شخص دیگر منتهی فقر را داشته باشد تا آن هم راحت باشد این را باید به قوانین اجرا کرد.

حضرت بهاءالله اجرای تعالیم اخلاق را به وجدان نفوس واگذاشتند تا غنی و فقیر هر دو باید فکر اعتلای روح خویش باشند.

آثار بهایی از ابعاد مختلف به این موضوع می پردازد. بُعد معنوی و روحانی و بُعد اقتصادی و اجتماعی. از نظر روحانی بهائیان اساس کار را رضایت پروردگار می دانند مثلاً چون به فرموده حضرت بهاءالله محبوبترین چیز نزد خداوند عدل و انصاف است. در جمیع شئون عدل و انصاف را مراعات نمائید و از جمله این که اگر اجازه دهیم یکی از افراد بشر دچار فقر و  فاقه باشد مخالف رضای الهی رفتار کرده ایم حتی الامکان باید در رعایت و حمایت مستمندان بکوشیم.

حضرت عبدالبهاء می فرمایند:از جمله تعالیم بعاءالله مواسات بین بشر است و این مواسات اعظم از مساوات است و آن این است که انسان خود را بر دیگری ترجیح ندهد بلکه جان و مال فدای دیگران کنند اما نه به عُنف و جبر که این قانون گردد و شخص به مجبور به آن شود بلکه باید به صرافت طبع و طیب خاطر مال و جان فدای دیگران کند و بر فقرا انفاق نماید.