پیروزی قاطع لیبرال ها در کبک

لیبرال ها با به دست آوردن ۷۰ کرسی در کبک به دولت اکثریت دست یافتند

پولین ماروآ، رهبر حزب کبکی ها کرسی خود را از دست داد

شهروند- علی شریفیان: روز دوشنبه ۷ آوریل پس از ۳۳ روز مبارزات انتخاباتی، انتخابات چهل و یکمین دوره مجلس ملی کبک برگزار شد و با شگفتی بسیار حزب لیبرال کبک به رهبری فیلیپ کویارد توانست حزب کبکی را شکست سختی بدهد و با به دست آوردن ۷۰ کرسی از ۱۲۵ کرسی مجلس ملی کبک به پیروزی تاریخی بی سابقه ای برسد و ماموریت تشکیل یک دولت اکثریت قاطع را با رای مردم به دست آورد. حزب لیبرال به هنگام اعلام انتخابات در روز ۵ مارس ۴۹ نماینده در مجلس داشت و اپوزیسیون رسمی دولت حزب کبکی ها بود. حزب کبکی ها  از ۴ سپتامبر ۲۰۱۲ به دولت اقلیت رسیده بود و ۵۴ کرسی مجلس را در اختیار داشت.

فیلیپ کویارد ۵۶ ساله، در مونترال به دنیا آمده، جراح مغز و اعصاب است، نخستین بار در سال ۲۰۰۳ به نمایندگی مجلس انتخاب شد و تا سال ۲۰۰۸ در کار سیاست بود و در کابینه حزب لیبرال به نخست وزیری ژان شاره وزیر بهداری بود. کویارد پس از چند سال دوری از سیاست در ۱۸ دسامبر ۲۰۱۳ به رهبری حزب لیبرال انتخاب شد. او استاد دانشگاه بوده و شخصیتی آرام، متین و کم سر و صدا دارد. گروهی بر این باورند، در طول ۳۳ روز مبارزات انتخاباتی رفتار موقر و سنجیده این جراح و سیاستمدار شمار زیادی از مردم را به او جلب کرد. او در انتخاباتی که پر از حملات شخصی و لجن  مالی و تبلیغات منفی علیه رقبا بود، از همان اول اعلام کرد، لجن پراکنی را با لجن پراکنی پاسخ نخواهد داد. حزب کبکی ها به رهبری خانم پولین ماروآ، ۶۵ ساله و سیاستمدار پرسابقه ای که نخستین بار در سال ۱۹۸۱ به نمایندگی مجلس رسید و از روز ۲۶ ژوئن ۲۰۰۷ به رهبری حزب کبکی ها انتخاب شده ، ۲۴ کرسی خود را از دست داد و تنها ۳۰ کاندیدای آنها به  مجلس ملی کبک راه یافتند.

با این ترتیب این حزب اپوزیسیون رسمی حزب لیبرال شد. حزب ائتلاف برای آینده کبک به رهبری فرانسوا لوگو که در زمان انحلال مجلس ملی کبک ۱۸ نماینده داشت، تعداد نمایندگانش به ۲۲ نفر افزایش یافتند.

حزب همبستگی کبک، حزب چپ سوسیالست کبک هم بر تعداد نمایندگانش اضافه شد و اکنون علاوه بر فرانسواز داوید و امیر خدیر، خانم مانون ماسه هم به عنوان سومین نماینده این حزب به مجلس ملی کبک راه یافته است. دکتر امیر خدیر توانست برای سومین بار در حوزه مرسیه به راحتی و با اختلاف بیش از ۶۰۰۰ رای رقیب خود را شکست دهد و به نمایندگی مجلس انتخاب شود.

به گزارش سازمان انتخابات کبک در مجموع شش میلیون نفر از جمعیت کبک واجد شرایط رای دادن بودند که از این شش میلیون دقیقا ۴ میلیون و ۱۲۹ هزار و ۹۰۲ نفر در رای گیری روز دوشنبه ۷ آوریل شرکت کردند. این استقبال مردم و شرکت آنها در انتخابات هم بی سابقه بوده است. حزب لیبرال ۴۱ و ۵ دهم درصد آرا برابر یک میلیون و ۷۵۶ هزار رای به دست آورد. یک میلیون و ۷۰ هزار و ۱۰۵ ۹۶۰   (۳۸ .۲۵ %) نفر به کاندیداهای حزب کبکی ها رای دادند. نمایندگان حزب ائتلاف برای آینده کبک ۹۷۵ هزار و ۶۱۴ رای (۵/۲۳%) و کاندیداهای حزب همبستگی کبک ۳۲۳ هزار و ۲۲۳ رای را (۶۴/۷ %)  به خود اختصاص دادند. برخلاف آنچه انتظار می رفت لیبرال ها با سیستم رای گیری کنونی کرسی های خود را با آرای مردم تقریبا تمام مناطق کبک به دست آوردند و نماینده به نسبت واقعی تمام کبک هستند.

نظرسنجی بنگاه های سنجش افکار بویژه در دو هفته پایانی مبارزات انتخاباتی همه نشان می داد که لیبرال ها شانس پیروزی دارند. حتی با تجزیه و تحلیل یافته های این نظرسنجی ها، بعضی تحلیلگران احتمال شکست حزب کبکی ها و به اکثریت رسیدن لیبرال ها هم را می دادند اما با روشن شدن نتایج آرا، اکثریت قاطعی که لیبرال ها به دست آوردند و شکست سنگینی که حزب کبکی ها در آستانه فروپاشی قرار داده همه را شگفت زده کرده است. سنگینی این شکست تا به آن جاست که خانم پولین ماروآ حتی نتوانست کرسی خود را در مجلس دوباره به دست آورد و با اختلاف حدود ۱۰۰۰ رای کاندیدای حزب لیبرال بر وی غلبه کرد. بجز خانم ماروآ چند وزیر کابینه دولت کبکی هم نتوانستند دوباره رای مردم را به دست آورند.

 

تاثیر شکست بی سابقه حزب کبکی ها بر آینده استقلال طلبی کبک

در اکثر تحلیل هایی که شده این شکست بزرگ، بی سابقه و سنگین حزب کبکی ها و خانم پولین ماروآ در واقع به خاطر پاسخ دندان شکن و «نه» بزرگ و بلند مردم کبک و بویژه نسل جوان کبک یا به قول شانتال هبر، نویسنده تورنتو استار و مفسر سی بی سی، نسل بعد از نسل Baby Boomers و ایده استقلال طلبی بوده است. (توضیح: آن گروه از کسانی که در امریکای شمالی بعد از پایان جنگ دوم جهانی به دنیا آمده اند و اکنون به سنین تقریبا بازنشستگی رسیده اند را Baby Boomers می خوانند.)  در واقع زمانی که این نسل در دوران جوانی و میانسالی بود و در دهه ۱۹۶۰ ایده جدایی کبک از کانادا مطرح شد که تا به امروز هم ایده اصلی حزب کبکی هاست. هدف از تشکیل این حزب در اواخر دهه ۱۹۶۰ استقلال کبک بوده است. رای اکثریت مردم کبک «نه» به رفراندم جدایی کبک از کانادا بود و همینطور رای «نه» به منشور ارزش های کبک، منشوری که در ماه آگوست به وسیله خانم ماروآ مطرح شد و قرار بود به زعم خانم ماروآ، مقامات و مشاوران وی، حزب کبکی ها را از دولت اقلیت به دولت اکثریت ارتقاء بدهد که درست برعکس خود عمل کرد.  در هفته آخر مبارزات انتخاباتی حتی خود خانم ماروآ از این که درباره رفراندم سخن گفته اظهار پشیمانی می کرد. به عبارت دیگر به نوعی قسمت زیادی از آرایی که لیبرال ها به دست آوردند، رای استراتژیک مردم بود.

با اعلام پیروزی لیبرال ها در ساعت ۸ و ۲۲ دوشنبه شب از شبکه سی بی سی نه تنها مردم عادی کبک و بویژه فدرالیست ها نفس راحتی کشیدند، رهبران و مقامات احزاب فدرال و گروه زیادی از مردم کانادا که یکپارچگی کشور برایشان اهمیت دارد، آنها هم خیالشان راحت شد. وقتی اما معلوم شد که لیبرال ها به ۷۰ کرسی از ۱۲۵ کرسی  مجلس ملی کبک دست یافته اند، این پرسش مطرح شد که این نتیجه در دراز مدت چه تاثیری بر نهضت استقلال طلبی خواهد داشت.

 

استعفای خانم پولین ماروآ و آینده حزب کبکی ها

 

با توجه به شکست در حد فروپاشی حزب کبکی ها، آینده این حزب چه خواهد شد. این انتخاب نشان داد اکثریت مردم کبک نگران اقتصاد کبک، رفاه و بازسازی ساختارهای زیربنایی و بهبود خدمات درمانی کبک هستند. همچنین این انتخاب بیانگر این است که نسل بعد از نسل   Baby Boomers  یعنی از ۱۸ تا ۵۵ یا حتی ۶۰ ساله های کبک به کلی به مسائل دیگری فکر می کند. این گروه های سنی در کنفدراسیون کانادا ماندن و یکپارچگی با کانادا را بیشتر به نفع خود می دانند.

نکته ای که باید حتما به آن اشاره کنیم این که اگر چه شهرت حزب لیبرال به عنوان یک حزب فدرالیست بر کسی پوشیده نیست، اما فیلیپ کویارد در سخنرانی ها و یا در مصاحبه ها و  مناظره های  تلویزیونی خود هیچگاه به طور قابل توجه از فدرالیسم سخن نگفت و چنین آرایی را به دست آورد. این قطعیت مسئله و واقعیتی که سبب چنین انتخابی شده را بیشتر مستدل می کند.

تاکنون دو بار برای استقلال کبک رفراندم شده است. در سال ۱۹۸۰ در گرماگرم مطرح شدن این ایده، طرفدارانش در مقابل ۶۰ درصد رای فدرالیست ها ۴۰ درصد رای آوردند و بار دوم در سال ۱۹۹۵ فدرالیست ها با اختلاف ناچیز نیم درصد کبک را در کنفدراسیون کانادا نگه داشتند. با این ترتیب گفته می شود با این که ایده استقلال طلبی همیشه مانند هر ایده دیگری وجود خواهد داشت، اما برای مدت های مدید از برگزاری رفراندم برای این ایده خبری نخواهد بود.

خانم ماروآ بعد از این شکست بزرگ در سخنرانی خود اعلام کرد که از مقام خود کناره گیری خواهد کرد. وی اولین زنی بود که به رهبری حزب کبکی ها رسید. اولین بانویی بود که نخست وزیر کبک شد و اکنون در تاریخ به عنوان اولین رهبری که از میان رهبران حزب کبکی ها بعد از شکست از مقام خود کناره گیری کرده هم از وی سخن گفته خواهد شد. اما فراموش نکنیم که خانم ماروآ همچنین به عنوان سیاستمداری که عمر خود را صرف خدمت به کبک کرد هم در تاریخ خواهد ماند.

به نظر ناظران، این حزب به یک بازسازی بنیادی نیاز دارد. گروهی هم می گویند جناح چپ، مترقی و سوسیالیست آن به حزب همبستگی کبک می پیوندند. در حال حاضر این حزب وضع بسیار مبهمی دارد.

 

بازتاب پیروزی لیبرال ها : آرامش و ثبات برای کبک و کانادا

نتیجه این انتخابات به طور کلی سبب استحکام ثبات و یکپارچگی کانادا شده است. روز سه شنبه، تنها یک روز بعد از به قدرت رسیدن لیبرال ها و پایان گرفتن (حتی موقتی) احتمال جدایی کبک، ارزش دلار کانادا پس از چند هفته بالا رفت و از زیر ۹۰ سنت به حدود ۹۲ سنت رسید. به طور کلی انتخاب لیبرال ها بجز در میان جدایی طلبان افراطی و یا جدی، در میان همگان با خرسندی و رضایت بازتاب یافته است.

خانم کاتلین وین، نخست وزیر لیبرال انتاریو از اولین مقام های رسمی بود که با توئیتر به کویارد تبریک گفت و خاطر نشان کرد آماده همکاری با همتای خود است. دنی کودر، شهردار مونترال از نتیجه انتخابات استقبال کرد و به کویارد تبریک گفت.

توماس مولکر، رهبر ان دی پی با توجه به اینکه هم بیشتر نمایندگان حزب تحت رهبری اش از کبک هستند و هم اینکه با کویارد در کابینه شاره همکار بوده هم از پیروزی لیبرال ها خوشحال شده است.

جاستین ترودو در بیانیه ای که منتشر کرد ضمن تائید آرای مردم و تبریک به آنها به خاطر انتخاب شان یادآور شد دوره تازه ای در کبک شروع شده است.

استفن هارپر، نخست وزیر دولت فدرال و رهبر حزب محافظه کار اعلام کرده آماده همکاری های هر چه گسترده تر با دولت جدید  کبک است. نخست وزیر یادآور شده دولت آماده است در زمینه توسعه اقتصادی و ایجاد فرصت های شغلی با کویارد همراهی هر چه بیشتری داشته باشد. بقیه کانادا هم از ایجاد ثبات در کبک سود فراوان می برد. اکنون می توان انتظار داشت که کانادا سرمایه گذاران بیشتری را به سوی خود جلب کند.

به لحاظ سیاسی اما بر سرکار آمدن لیبرال ها در کبک هم تاثیرات ویژه ای در بقیه کانادا دارد. با توجه به اینکه در بی سی هم دولتی لیبرال بر سر کار است، اکنون لیبرال های انتاریو به رهبری خانم وین با امید بیشتری به سوی انتخابات احتمالی در بهار می روند.

در سطح فدرال از میان سه حزب محافظه کار، ان دی پی و لیبرال، آخری که پیش از این ها در زمان رهبری و نخست وزیری ترودو و کریتین، از پشتیبانی زیاد مردم کبک برخوردار بوده، اکنون این امیدواری منطقی ر ا پیدا کرده که در انتخابات فدرال ۲۰۱۵ می تواند روی کبک حساب جدی تری برای پیروزی اش بکند. این موضوع به درجاتی برای ان دی پی هم مطرح است. با این تفاوت که ان دی پی تنها در یک دوره و آنهم به رهبری زنده یاد جک لیتون در کبک موفقیت بزرگی به دست آورده است. پر واضح است که قدرت یابی لیبرال ها و آرامشی که برقرار شده بیش از همه سبب امیدواری مردم خود کبک است که بتوانند مشکلات اقتصادی و دیگر مشکلات خود را حل کنند.