انتخابات افغانستان درس دیگری شد برای دموکراسی در منطقه. طالبان تهدید بسیار کرده بودند که خون خواهند ریخت و انگشت قطع خواهند کرد. علاوه بر تهدید از تمهیدات دیگر از جمله خریدن کارت های رای شهروندان هم کمک گرفته بودند تا اخلال در انتخابات را به حداکثر برسانند.
گفتن این که شما باید جانتان را در دست بگیرید و به پای صندوق رای بروید آسان است. اما در عمل هیچکس حاضر نیست به بهای جانش در انتخاباتی مشارکت کند که روشن نیست در سرنوشت و آینده ی زندگی او و خانواده اش تا چه میزان موثر باشد. مردم افغانستان اما همه ی این مخاطرات را به جان خریدند، تا از آزادی اندکی که به چنگ آورده اند دفاع کنند.
و این حضور روشن و رشک انگیز زمانی ستودنی تر می شد که زنان افغانستان در صف های طولانی و در زیر باران و ترس و تردیدی که از حضورشان وجود داشت، به پای صندوق های رای رفتند و نشان دادند که با هیچ تهدید و تطمیعی حاضر به معامله ی دمکراسی با ارتجاع و اختناق نیستند.
ایرانیان هم در پیام هایی که به سایت بی بی سی و یا رادیو فردا و رسانه های دیگر می دادند، هم از این که خواهران و برادران افغانشان دارند برای آینده خویش و کشورشان از خود گذشتگی به خرج می دهند شادمان بودند، و هم هنگام که به قیاس انتخابات در ایران و افغانستان می پرداختند آه از نهادشان بر می خاست .
به این چند نمونه که از صفحه انتخابات افغانستان سایت بی بی سی برگزیده ام توجه کنید:
الناز باقری/ کوآلالامپور ـ عکس‌های انتخابات افغانستان را می‌بینم و کیف می‌کنم. صف کت و کلفت و طولانی زن‌ها زیر باران، با آن پلاستیکی که همه باهم روی سرشان گرفته‌اند.
صورت‌های همه‌شان پر از امید است. تمام دلم پر از تحسین و غرور و کمی هم حسودی است. این که دارند به یک سمتی می‌روند که ما نتوانستیم، راه‌مان کج شد. این که چقدر روشن است جلو‌ی‌شان، جوری که نورش خورده توی صورت‌های تک‌تک‌شان و دارد برق می‌زند. این که اینقدر بزرگ و پرزور بوده امید و انگیزه‌شان که از تهدیدهای طالبان هم نترسیده‌اند.
مشاور ریاست‌جمهوری، ژنرال سهیلا صدیق، انگشت جوهری‌اش را نشان دوربین داده و گفته می‌خواهد کسی به قدرت برسد که به حقوق زنان توجه کند.
حواس‌شان جمع است، نگاه‌شان مصمم است. نگاه‌شان که می‌کنم تهِ دلم ضعف می‌رود و با هر دانه عکس، اشک از نو توی چشمم جمع می‌شود. چقدر خوب جایی هستند. خوش‌به‌حال این حال‌شان.
الناز خانم صمیمانه می گوید: خوش‌به‌حال این حال‌شان.
نگاه نعیمه دوستدار از سوئد هم چنان همه سویه و صمیمانه است، که چه بسا بشود به حساب حرف دل بسیاری از ماها که در این سال های غربت بخت بیشتری برای دوستی با همزبانان و همسایگان افغانمان را داشته ایم، گذاشت. حرف دل من که هست، امید که حرف دل شما هم باشد:
«افغانستان را دوست دارم، مردمش را، لهجه و زبان‌شان را و فرهنگ مشترک چندهزار ساله‌مان را. سرنوشت افغانستان برای من درست همان‌قدر مهم است که سرنوشت ایران.
سرنوشت آنها را سال‌هاست نه فقط از خلال خبرهای سیاسی که از میان فیلم‌ها، تئاترها، نوشته‌ها، شعرها و داستانها و رمان‌های نویسندگان‌شان دنبال می‌کنم. داستان‌های آنها بخش مهمی از علاقه و پیوند من به ادبیات معاصر فارسی بوده و تصویر واقعی و انسانی افغانستان را به من باز نموده است.
دوستانی داشته‌ام از افغانستان در ایران که سال‌ها با قلم و زبان‌شان همراه بوده‌ام؛ کسانی که از چند سال قبل، با فراهم شدن اولین نشانه‌های امید برای زندگی در افغانستان بار بستند و سرنوشت فردی و اجتماعی‌شان برایم مهم بوده است و بر مبنای احساس خوشایندی که داشته‌ام، هر افغانی که دیده‌ام، محترم، صبور و شریف بوده و ارتباط انسانی‌مان کمترین چالش را داشته است.
سال‌ها تلاش این مردم برای رسیدن به آزادی و امنیت، که همراه بوده با ریخته‌شدن خون‌های بسیار و رنج بی‌شمار، برای من از محترم‌ترین جنبش‌های اجتماعی است و طبیعی است که هر تغییری در این سرزمین، برای من مهم است.
هر قدمی که این سرزمین به سمت امنیت بردارد، هر تلاشی که برای حکمرانی آرامش و ثبات در آن و هر نشانه‌ای از تغییر که خبر ترور و مرگ و ویرانی در افغانستان را از بالای صفحه اخبار به زیر بیاورد، برای خوشبختی جهان ضروری است.
انتخابات اگر راهی است برای بهتر شدن زندگی این مردمان، برای هموارتر شدن راه‌شان در مسیر دموکراسی و امنیت، برای کوتاه شدن دست نیروهای خارجی و تروریست‌های داخلی، سرنوشت لحظه به لحظه‌اش برای جهان حیاتی است.»
*
مردم افغانستان کاری کردند که نه تنها ما هم زبانانشان دیدیم و احساس افتخار و غرور کردیم، بلکه جهان هم دید و باور کرد که مردم افغانستان حرمت دمکراسی و آزادی اندکی را که به دست آورده اند می دانند، نه تنها این که حاضرند برای حفظ این دست آوردها هزینه هم بدهند.
در این انتخابات، زنان افغانستان چنان چهره ای از خود نشان دادند که حتی جنگ سالاران دیروزی هم چاره ای جز سخن گفتن از حق آنان نیافتند.
انگشت جوهری زنان افغانستان بر گلوله های کینه و عقب ماندگی طالبان پیروز شد و جهان نتوانست بر این پیروزی چشم ببندد. و اما زنانی که چنین گسترده در انتخابات شرکت کردند، چه می خواهند؟
در صفحه ی انتخابات افغانستان در سایت بی بی سی، زهرا موسوی، زن جوان افغان و فعال اجتماعی را می خوانیم که هیچ امیدی به این انتخابات ندارد و می نویسد:”می‌دانم قرار نیست در این انتخابات هم معجزه ای رخ دهد، مگر با مشارکت گسترده و بسیج و افزایش اهرم‌های فشار نیروی اجتماعی زنان برای سمت و سو دادن سکان سیاست مردانه افغانستان!”
او برای این بدبینی اش دلیلی دارد و می گوید:” ما زنان ظاهرا هستیم؛ جمعیتی برابر با جمعیت نیمی دیگر از بدنه اجتماع، دست کم در کمیت. در آمار و در ارقام…. اما در عمل بدون اینکه آب در دل کسی تکان بخورد یا حتی خواب کسی پریشان شود، درعین بودن، نیستیم. درتمام بخش‌هایی که به حوزه تصمیم‌گیری حیاتی ختم می‌شود، نیستیم. در تمام بخش‌هایی که به تولید و تعمیم فکر منجر می‌شود. و در سیاست‌گذاری‌های عمومی و صلاحدیدهای کلان کشوری…”
این هم نظر تعدادی از زنان از جوان گرفته تا میانسال، که برای رای خود آرزوها دارند:
سروش، دانشجو: به خاطر این رای دادم که می‌خواهم آینده ما بهتر شود و افغانستان آرامی در آینده داشته باشیم و امیدوارم به شخصی که رای دادم موفق شود و به وعده‌هایی که داده به مردم، عمل کند. چیزی که من حالا می‌خواهم انتخابات بدون تقلب است.
غزال، دانش آموز: به خاطر تعیین رئیس جمهور آینده کشور و نقش وی در سرنوشت بهتر افغانستان آمدم و رای دادم.
ژنرال سهیلا صدیق، مشاور ریاست جمهوری: من به این خاطر رای دادم که به مملکت خود بی حد علاقمند هستم و می خواهم روز به روز در این کشور آرامش و امنیت بیاید. می‌خواهم کسی به قدرت برسد که به حقوق زنان مثل حکومت قبلی توجه کند.
فروزان علمی، ناظر: به عنوان یک شهروند مسئولیتم بود که در انتخابات شرکت کنم. این انتخابات نسبت به دوره‌های قبلی برای ما بسیار مهم است. در انتخابات شرکت کردم تا شخصی را انتخاب کنم که بتواند مشکلات اقتصادی و امنیتی را حل کند.
فتانه گیلانی، فعال حقوق زن: ما برای رسیدن به چنین روزی خیلی مبارزه کردیم و از سال هاست که همه مبارزه کرده‌اند. وقتی می‌آمدم هرچند کابل به یک شهر نظامی تبدیل شده اما خدا را شکرگذار هستم که اینجا آمدم، رای بدهم تا حکومتی روی کار بیاید که حداقل ما از این حالت بیرون شویم و حکومتی روی کار شود که امنیت و ثبات پایدار به میان بیاید.
شهلا ابوی، کارشناس کمیسیون اصلاحات اداری: من رای دادم تا کسی به قدرت برسد که مردم را از وضعیت کنونی نجات بدهند. هرچند رئیس جمهور کرزی کارهای زیادی کرد اما رای دادم که کسی بیاید که صلح و امنیت سرتاسری در کشور بیاید.
مهمترین دلیل مردم افغان برای رای دادن، طلب صلح و ثبات و آرامش پایدار برای کشورشان بوده. آرزوی مردم ستمدیده افغان، آینده ای بهتر است که در سایه ی آرامش و امنیت است که می توان به مسائل دیگر کشور همچون مسائل زنان، مشکلات اقتصادی و فرهنگی و … پرداخت.
*
و اما کشورهای مختلف جهان هم انتخابات افغانستان را دنبال کردند. پیام های رهبران امریکا و اروپا خبر از اهمیت ستودنی حضور میلیونی افغان ها بویژه زنان در انتخابات اخیر داد. به چند نمونه از واکنش رهبران جهان به این امر توجه کنید:
رئیس جمهوری آمریکا، ضمن تبریک به مردم افغانستان، انتخابات را حساس و انجام موفقیت آمیز آن را «نقطه عطف مهم دیگری» در تاریخ این کشور دانست.
جان کری وزیر خارجه آمریکا هم انتخابات روز پنجم اپریل را نشانگر اراده ی مردم افغانستان برای مراقبت و بهبود دموکراسی در آن کشور خواند.
آندرس فوگ راس موسن ـ دبیر کل ناتو، نیز از انجام انتخابات در افغانستان ابراز خوشحالی کرد و ضمن تبریک به مردم این کشور، گفت، هر رأی، رأی به دمکراسی محسوب می شود.
کاترین آشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم گفته است، ما خواستار مشارکت همه مردم افغانستان از زن و مرد در روند دموکراسی این کشور هستیم، و از هرآنچه در پیوند با این انتخابات رخ می دهد و در راستای تقویت و تحکیم دمکراسی نوپای افغانستان است ستایش و استقبال می‌کنیم.
ویلیام هیگ وزیر امور خارجه بریتانیا، اجرای موفقیت آمیز انتخابات “با وجود تهدیدهای خشونت‌آمیز” را دست آورد بزرگی برای افغان ها خواند.
یان کوبیش، فرستاده ویژه دبیرکل سازمان ملل برای افغانستان گفته افغان‌ها با مشارکت وسیع در انتخابات، زمینه روند انتقال مسالمت آمیز قدرت را برای اولین بار مساعد کردند.
سازمان ملل متحد از حامیان برگزاری انتخابات افغانستان است و به دولت این کشور، در برگزاری این انتخابات کمک مالی کرده است.
وزارت امور خارجه پاکستان هم برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و شوراهای ولایتی افغانستان را به “مردم برادر افغانستان” تبریک گفته است.
نتایج ابتدایی انتخابات ریاست جمهوری افغانستان تا کمتر از پانزده روز دیگر قرار است اعلام شود و به دنبال آن پس از رسیدگی به شکایت‌های انتخاباتی و تخطی‌ها، کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان تا چهل روز دیگر در بیست و چهارم ثور/اردیبهشت نتایج نهایی را اعلام می‌کند که با این ترتیب انتظار می‌رود برای اولین بار قدرت از یک رئیس جمهوری منتخب به رئیس جمهوری دیگری که بر اساس آرای مردم به قدرت می‌رسد، منتقل شود.
این همه نشان از اراده ی زنان و مردانی دارد که برای دمکراسی و حقوق انسان احترام دارند و می دانند، این دست آوردها نه آسان به دست می آیند و نه آسان نگهداری می شوند، در حالی که در کشورهای آزاد به زحمت می توان نزدیک به نیمی از واجدان شرایط رای دهی را به پای صندوق های رای برد، مردم افغانستان برای نیفتادن به چاه ارتجاع و بنیادگرایی طالبان جان شان را به دست می گیرند و به پای صندوق های رای می روند، باید به زنان و مردان عزیز و شریف افغانستان درود فراوان فرستاد و از درس بزرگ و انسانی که به ما مردم منطقه دادند، سپاسگزار بود.
