شهروند ـ باید باور کنیم که بحران آب در ایران جدی است. سال ها تنها متخصصان و کارشناسان محیط زیست در ایران گفتند و نوشتند و مصاحبه کردند و قسم خوردند که وضعیت آب در ایران بحرانی است، هیچ گوش بدهکاری پیدا نشد. آن زمان که می شد از خشک شدن رود و چشمه و دریاچه ای جلوگیری کرد، مقاماتی که هیچ یک در جای درست خود قرار ندارند، با عدم درک میزان مخاطره آمیز بودن وضعیت، چشم هایشان را به روی واقعیت ها بستند و به امید آنکه در زمان مسئولیت آنها این مشکل بروز نکند، دست روی دست گذاشتند و همچنان طرح های غیرکارشناسی شده ای از قبیل سد سازی های بی رویه را افتتاح و نیمه تمام رها کردند. وقتی که امروز خود مقامات مسئول نیز به حرف می آیند و عنوان می کنند “بحران آب در ایران جدی است” دیگر باید باور کنیم که ایران دارد می خشکد و این فاجعه ای جبران ناشدنی است.
به گزارش خبرگزاری مهر اسحاق جهانگیری، معاون اول حسن روحانی، ۱۶ سپتامبر در جلسه شورای عالی آب گفت که کمبود آب در سال جاری دو چندان شده است و «هر چه زمان را از دست بدهیم، وضع بدتر می شود». او اختصاص ۱۰ میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی برای طرح‌های آب و خاک را «فرصتی طلایی» دانست که وزارت نیرو بتواند با آن برای سازماندهی درست آب برنامه ریزی کند.
رادیو آلمان می نویسد «فرصت طلایی» بدون طرحی جامع؟ کاری از پیش نمی برد.
به گزارش رادیو آلمان، دولت قصد دارد از مهرماه امسال سهم آب کشاورزی ایران را نصف کند. به گفته محمدحسین شریعتمدار، مشاور عالی وزیر جهاد کشاورزی از مهر به بعد تنها حدود ۵۰ میلیارد متر مکعب آب برای تولید محصولات کشاورزی اختصاص خواهد یافت. اما نصف کردن سهم آب کشاورزی بدون یک برنامه جامع برای مدیریت آب از یک سو با نارضایتی کشاورزان روبرو می‌شود، و از سوی دیگر به افزایش واردات منجر می‌گردد. یک برخورد قاطع با استفاده بی‌رویه در بخش کشاورزی از آب‌های زیرزمینی و تعطیل کردن مزارعی که با استفاده از آب سدها گسترش پیدا کرده‌اند، می‌تواند با خانه خرابی صدها هزار کشاورز همراه شود.
حسین امیری خامکانی، عضو مجمع نمایندگان استان کرمان به خبرگزاری ایسنا گفت که قرار است از کشت و توسعه محصولات آب‌بر و پر آب جلوگیری و برای حفظ باغات موجود به خصوص پسته تلاش شود.
بحران آب نتیجه سدسازی‌های بی‌رویه
یکی از موارد سوءمدیریت آب در ایران سدسازی‌های بی‌رویه‌ای است که منابع آبی را با خطر نابودی روبرو کرده و بسیاری از تالاب‌ها و دریاچه‌ها را به خشکی کشانده است. به گفته حمید چیت‌چیان، وزیر نیرو «توسط سدهایی که تاکنون به بهره‌برداری رسیده‌اند، سالانه بیش از ۳۳ میلیارد مترمکعب آب تنظیم می‌شود و در اختیار بخش شرب، صنعت و کشاورزی قرار می‌گیرد».
بخش عمده آبی که از سدها به دست می آید، همراه با بیش از ۶۰ درصد آب‌های زیرزمینی به مصرف آبیاری زمین‌های کشاورزی می‌رسد.کشاورزی که هنوز با روش‌های قدیمی و با پرت بسیار آب ادامه دارد. برای هر تن گندم ۲۵۰۰ مترمکعب آب لازم است. در ایران از هر هکتار مزارع آبی سه تن گندم برداشت می‌شود که برابر با نصف میانگین جهانی است.
به گفته مسئولان حکومتی بیشتر استان‌های ایران با معضل خشکسالی روبرو هستند: استان‌های البرز، سمنان، خراسان شمالی، تهران و قم پنج استانی هستند که بیشترین افزایش خشکسالی را در سال جاری نسبت به میانگین بلند مدت تجربه کرده‌اند.
سعید یوسف‌پور، کارشناس محیط‌زیست “علت اصلی بروز بحران آب در کشور” را در درجه نخست سوءمدیریت می‌داند. او می‌گوید: «نمی‌توان تمام این بحران‌ها را به کم آبی نسبت داد، چرا که این بحران در حال حاضر هم در مناطق شمالی با متوسط بارندگی ۱۲۰۰ میلی‌متر در سال وجود دارد و هم در سیستان و بلوچستان با ۵۰ میلی متر بارش سالانه.»
جلد شهروند ۱۵۰۹
به گزارش ایرنا، فاطمه ظفرنژاد یکشنبه ۳۰ شهریور ۱۳۹۳ در نخستین کنگره تخصصی صلح سبز با موضوع دکترین جهان بدون خشونت از راه آشتی با طبیعت گفت: امروزه حوضه های آبی مهم کشور مانند تالاب های ارومیه، بختگان، گاو خونی، پریشان و دیگر حوضه ها در شرایط بحرانی قرار دارند.
امروزه حدود ۲۰۰ دشت در کشور با بحران فرونشست مواجه اند و جنگل ها در حال تخریب شدن هستند. همچنین آب های زیرزمینی ۴۰۰ دشت در کشور کاهش چشمگیری داشته است.
علت به وجود آمدن چنین وضعیتی تامین نشدن حقابه حوضه های آبی در کشور است.
ظفرنژاد به وضعیت دریاچه ارومیه اشاره کرد و گفت: برای حوضه آبریز این دریاچه ۱۰۴ سد تعریف شده بود که از این تعداد ۵۶ سد در دست بهره برداری است. از این رو حقابه مورد نیاز دریاچه در پشت این سدها ذخیره می شود.
رودخانه کارون به عنوان تنها رودخانه قابل کشتی رانی در ایران اکنون به شرایط بحرانی رسیده و علت آن احداث ۲۴ سد در حوضه آبریز رودخانه است.
همچنین حدود ۶ سد در حوزه آبریز تالاب گاوخونی احداث شد که این مساله خشک شدن تالاب را به دنبال داشت، و روی حوضه آبریز تالاب بختگان نیز سه سد احداث شد که بیش از یک میلیارد متر مکعب حقابه این تالاب را در خود ذخیره کرده است.
این کارشناس و پژوهشگر آب و توسعه پایدار به وضعیت تالاب شادگان اشاره کرد و گفت: احداث هشت سد در حوضه آبریز تالاب شادگان آن را به ورطه خشکی کشانده است. همچنین ۸۲ سد در حوضه آبریز تالاب انزلی احداث شده که این امر موجب شد ارتفاع کنونی آب در تالاب انزلی به یک تا دو متر کاهش یابد.
باید نگاه مسئولان و به طور کلی دست اندرکاران بخش مدیریت آب تغییر کند که این حرکت باید از دانشگاه ها آغاز شود. مهمترین راهکار تغییر سامانه دانش و بازبینی اساسی در سیاست گذاری های کلان کشور است و باید برنامه ریزی ها براساس شرایط اکولوژیک منطقه و بوم شناختی آن تدوین شود.
به گفته ی این کارشناس، روند توسعه ای که در پیش گرفته ایم توسعه نیست، بلکه ویرانی است و در نهایت به بیابانی شدن سرزمین خواهد انجامید.
سد لار و لتیان خشک شدند
به گزارش تبیان، حمیدرضا جانباز مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور از خشک شدن سد لار و لتیان در منطقه شرق تهران خبر داد.
در این خبر از قطع آب ۳۰۵۷ مشترک پرمصرف گفته شده که روزی ۷ ساعت آب آن دسته از مشترکانی که بیش از ۵۰ متر مکعب در ماه مصرف کرده اند، قطع می شود.
به گفته مدیر عامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور متوسط مصرف آب در کشور باید ۲۲ مترمکعب در ماه باشد.
با خشک شدن سد لار و لتیان در صورتی که مشترکان به استفاده بیش از حد ادامه دهند آب این منطقه به طور کامل قطع خواهد شد. که در آن صورت وزارت نیرو مجبور است آب مورد نیاز منطقه شرق تهران را از سامانه غرب و سد ماملو به شرق تهران منتقل کند.
وی گفت در شرایط فعلی ۱۲ کلان شهر کشور با بحران کمبود آب مواجه هستند.
