توسط انتشارات خاوران در پاریس
نزدیک به شش سال تلاش دادخواهانه‌ی ما در پیوند با سال‌ها تلاشِ دادخواهانه خانواده‌ها، ما را به این نیاز و ضرورت تاریخی رساند که درباره مفاهیم دادخواهی بیشتر و عمیق‌تر بخوانیم و بنویسیم و از همدیگر بیاموزیم. ما به خوبی می‌دانیم که درک درست از مفاهیم دادخواهی کمک خواهد کرد تا قدم‌های استوارتر و همدلانه‌تری برای رفع بیدادگری و برقراری عدالت در جامعه برداریم.
ما در پیوند با خانواده‌ها به این نتیجه رسیدیم که: ما فعالان اجتماعی و خانواده‌های آسیب‌دیده، همه از دادخواهی صحبت می‌کنیم، ولی برداشت‌های گاه متفاوت از هم و حتی متضاد داریم. این برداشت‌های متفاوت، گاهی ممکن است ناشی از اختلاف در دیدگاه‌ها و روش‌ها باشد، ولی گمان می‌کنیم بیشتر به خاطر نبود درک درست و دقیق از مفاهیم دادخواهی است و همین نیاز ما را به این سو هدایت کرد که کتابی درباره مفاهیم دادخواهی به زبان ساده بنویسیم.
ما اعتقاد داریم، تبیین مفاهیم دادخواهی، به ما دادخواهان(فردی و اجتماعی) کمک خواهد کرد که بتوانیم در این باره بیشتر با همدیگر گفت و گو کنیم و به یک هم زبانی و درکی مشترک برسیم و گفتمانِ دادخواهی را در جامعه نشر و پخش کنیم. هم چنین آشنایی با فعالیتهای دادخواهانه خانواده‌ها و تجربه سایر کشورها به ما کمک خواهد کرد تا بدانیم دادخواهی فقط مساله امروز و دیروز نیست و سال‌ها تلاش و مقاومت و پایداری خانواده‌ها، دادخواهی را زنده نگاه داشته است تا بتوانیم از تکرار جنایت جلوگیری کنیم و به ساختن دنیایی انسانی یاری رسانیم. به همه این خانواده‌ها، چه آن‌هایی که از میان ما رفتند، چه آن‌هایی که هستند، درود می‌فرستیم و آرزوی سلامتی و دیدن روزهای خوب را برای این عزیزان داریم و خود را مدیون تلاش‌های آن‌ها می‌دانیم.
ما به پاس قدردانی از مبارزات مادران و خانواده‌های آسیب دیده و به ویژه زنانی که یا مادرند یا همسر یا خواهر یا دختر که علاوه بر ایستادگی در برابر تبعیض‌های فراوان ناشی از ساختار و قوانین به شدت تبعیض آمیز، جنایت‌های بی پایان حکومت اسلامی را به شیوه‌های مختلف افشا می‌کنند، با تلاشی شبانه روزی این کتاب را در آستانه هشت مارس به سرانجام رساندیم
.
ما در این کتاب تلاش کردیم که درک و برداشت خود را از مفاهیم دادخواهی با شما در میان بگذاریم تا در ادامه راهمان به گفتمانِ دادخواهی یاری رسانیم. در این روند نیز با برخی از دادخواهان با تجربه و علاقمند به حوزه دادخواهی مشورت کردیم تا به هرچه پر بار‌تر شدن این کتاب یاری رسانند.
هرچند خانواده‌ها و فعالان سیاسی و اجتماعی سال‌ها تلاش کرده‌اند و در شعرها و سروده‌ها و نوشته‌ها و مصاحبه‌ها از دادخواهی گفته‌اند و به ایجاد این گفتمان یاری رسانده اند، ولی اعتقاد داریم برای ایجاد گفتمانی مشترک از دادخواهی، هنوز در ابتدای راه هستیم.
ما با تمام تلاشی که در نوشتن مطالبِ این کتاب درباره مفاهیم دادخواهی و ارایه فعالیتهای دادخواهانه خانواده‌ها و سایر دادخواهان کردیم تا مطالب و مستندات دقیق و به روز باشد، بی‌تردید در آن نقص و کمبودهای زیادی وجود دارد. امید داریم با ارایه نظرها، انتقادها و پیشنهادهای خوب شما، بتوانیم این مسیر را ادامه دهیم و هم‌چنین اصلاح‌های لازم را در نسخه‌های بعدی وارد کنیم. خواهشمندیم با خواندن و نشر این کتاب به هر شکلی که می‌توانید و با ارسال انتقادها و پیشنهادها و یادداشت‌های مفید و سازنده‌ی خود به ای‌میل ما mpl.iran57@gmail.com ، ما را در ارایه بهتر و دقیق‌تر مطالب یاری رسانید.
با امید به همدلی بیشتر و برآمدن آفتاب
مادران پارک لاله ایران
۱۶ اسفند ۱۳۹۳
اطلاعیه انتشارات خاوران برای نشر کتاب را در زیر ملاحظه فرمایید:
به کوشش مادران پارک لاله، کتاب «مفاهیم دادخواهی به زبان ساده و مروری بر فعالیتهای دادخواهانه» در آستانه هشت مارس روز جهانی زن، توسط انتشارات خاوران در پاریس منتشر شد.
در ابتدای کتاب و بسیار مختصر، حرکت مادران پارک لاله معرفی شده است. سپس در دو فصل و با زبانی ساده، ما با مفاهیم دادخواهی و کوشش‌های انجام گرفته در این زمینه آشنا می‌شویم. در پایان هم، در باره تعدادی از خانواده های جانباختگان و همراهان مادران پارک لاله و حرکت‌های دادخواهانه در کشورهای دیگر و … متن های کوتاهی آمده است.
نوشته های کتاب با عکس‌های اعتراضی مادران پارک لاله و خانواده های جانباختگان کامل شده است.
کتاب به پروانه میلانی، شاعر آزاده و سُراینده «سرود خاوران» که از بی‌عدالتی حکومت و سکوت جامعه قلب‌اش زودهنگام از تپش باز ایستاد و به مادران و خانواده‌های خاوران برای سال‌ها ایستادگی و دادخواهی، تقدیم شده است.
خاوران، خاوران، دشت عاشقان
خفته در دامنت توفان زمان
(رفته از خاطرت شادمانی‌ها/ داری در یاد خود درد و تلخی‌ها)۲
خسته‌ای خاوران، خسته خاوران
خار ستم به دل، بسته خاوران
(زنگ غم از رُخت ما می‌زداییم/ خاک پاک تو را می‌ستاییم)۲
گلگون نام تو در یاد دوران‌ها
رَسته جان تو از قید توفان‌ها
(آب صد چشمه در چشم پاک تو/ خواب صد برکه در زیر خاک تو)۲
قهرمان، قهرمان، دشت عاشقان
رُسته از نام تو یاد ارغوان
(لاله در لاله‌ای دشت خاوران/ روح آلاله‌ای دشت خاوران)۲
درباره مادران پارک لاله ایران
مادران پارک لاله ایران، حرکتی جوان و نوپاست و تلاش می‌کند در ادامه روند خود «صدایی» همراه با «جنبش دادخواهی مادران و خانواده‌های آسیب‌دیده‌ی ایرانی» باشد. این حرکت مستقل و دادخواهانه که از تلاش‌گَران عرصه دادخواهی و فعالان اجتماعی تشکیل شده است، فعالیت‌اش از تیرماه ۱۳۸۸، با فراخوان تعدادی از زنانِ دادخواه در اعتراض به کشتن و مجروح و زندانی کردن مردمی که برای حداقل خواست انسانی خود به خیابان آمده بودند، در پارک لاله تهران شکل گرفت.
این حرکتِ دادخواهانه، در مسیر حرکت خود، سه خواست حداقلی و مشخص زیر را تعریف کرد:
– آزادی زندانیان سیاسی و عقیدتی،
– لغو مجازات اعدام،
– محاکمه و مجازات آمران و عاملان همه جنایت‌های صورت گرفته در جمهوری اسلامی.
در طی این مدت نیز همواره در کنار و در پیوند با خانواده‌ها، در راستای تحقق این سه خواسته‌ی حداقلی حرکت کرده است. این حرکت خودجوش و دادخواهانه به هیچ فرد، گروه و سازمان سیاسی داخلی و خارجی وابستگی ندارد و هم‌چنین با افراد و گروه‌های وابسته به حکومت مرزبندی دارد.
مادران پارک لاله می‌نویسند:
«ما هم‌چنین اعتقاد داریم برای رسیدن به سه خواست حداقلی خود، باید در جهت رسیدن به آزادی بیان و اندیشه، رفع هر گونه تبعیض و جدایی دین از حکومت نیز تلاش کنیم، زیرا علت اصلی این بی‌عدالتی‌ها را در ساختار حکومت و قوانین آزادی ستیز و تبعیض‌آمیز جمهوری اسلامی می‌دانیم.»
«ما اطمینان داریم تا زمانی که این ساختار و قوانین آن تغییر نکند و حداقل‌های دموکراسی در ایران پیاده نشود، هم‌چنان زندانی سیاسی خواهیم داشت و کشتن انسان‌ها به دلیل داشتن اندیشه و عملکرد متفاوت، مجاز خواهد بود.»
«ما اعدام‌های فردی و جمعی در زندان‌ها؛ کشتارها و ترور‌های قومی، ملیتی، جنسیتی، دینی، سیاسی، عقیدتی در خیابان‌ها؛ حمله به خانه‌ها، خوابگاه‌ها و محل‌های کار؛ ربودن، زندانی کردن و آسیب رساندن افراد برای کشتن اندیشه و خواست انسانی؛ شکنجه، اعتراف‌گیری، تجاوز، اسیدپاشی و در نهایت سنگسار و قصاص را جنایت می‌دانیم و برای جلوگیری از تکرار جنایت و بهروزی انسان‌ها مبارزه می‌کنیم.»
«ما، برای ایجاد محیطی امن، انسانی و به دور از جنگ و خون‌ریزی و تبعیض و تحقیر تلاش می‌کنیم و به همین دلیل با انتقام‌گیری و حذف فیزیکی مخالف‌ایم، ولی معتقدیم برای جلوگیری از تکرار جنایت، لازم و ضروری است که عوامل اصلی جنایت‌های دولتی که در دوران حاکمیت جمهوری اسلامی مرتکب هر نوع جنایتی شده‌اند، در دادگاهی عادل، علنی و مردمی محاکمه شوند و پاسخ‌گوی اعمال ضد بشری خود باشند و مجازاتی متناسب با جرم‌شان به همراه بازآموزی اندیشه‌های انسانی برای‌شان در نظر گرفته شود.»
«ما تمام مبارزات و تلاش‌های مادران و خانواده‌های آسیب‌دیده ایرانی، بخصوص فعالیتهای جمعی و فردی مادران و خانواده‌های خاوران و زندانیان سیاسی جان به‌دَر بُرده را که از ابتدای تشکیل جمهوری اسلامی به اشکال مختلف در برابر بیدادگری حکومت اسلامی ایستاده‌اند و جنایت‌های آن را افشا کرده و می‌کنند و به این دلیل نیز دوباره آسیب‌های فراوانی دیده‌اند، را ارج می‌نهیم و تلاش می‌کنیم که از آن بیاموزیم.»
«امید که بتوانیم با بهره‌گیری از تمامی این تجربه‌های گران‌بها و یادگیری مفاهیم دادخواهی و انسانی و هم‌چنین با کمک گرفتن از تجربیات ارزشمند دیگر جنبش‌های دادخواهی در سراسر دنیا ، این حرکت مستقل دادخواهانه را در کنار تمامی خانواده‌های آسیب‌دیده در جمهوری اسلامی به پیش ببریم و شاهد رفع بیدادگری و برقراری عدالت در کشور عزیزمان ایران باشیم.»
«ما، از تمامی افرادی که در طی این سال‌ها از قربانیان یا شاهدان جنایات بوده‌اند، می‌خواهیم که برای دادخواهی با ما هم صدا شوند، هم‌چنین ما که خود از قربانیان خشونت و تبعیض بر زنان بوده و هستیم، تلاش می‌کنیم از فعالیتهای برابری خواهانه و رفع تبعیض نیز حمایت کنیم.»
فهرست
درباره ما
پیش‌گفتار
فصل اول
دادخواهی چیست و چه ماهیتی دارد؟
کشف حقیقت و برقراری عدالت به چه معناست؟
جنبش دادخواهی چیست و هدف نهایی آن چه می‌باشد؟
دادخواهی چه مسیری را باید طی کند تا به هدف نهایی خود؛ «برقراری عدالت» برسد؟
حکومت‌ها چه وظایف و مسئولیت‌هایی برای تحقق عدالت دارند؟
حقوق سیاسی- اجتماعی مردم چیست؟
مسئولیت‌های فردی و اجتماعی ما در برابر جامعه و حکومت چیست؟
جنبش دادخواهی چه زمانی و چگونه شکل می‌گیرد؟
اهداف مشخص جنبش دادخواهی چیست و چه دست‌آوردهایی دارد؟
چرا می‌گویند دادخواهی امری ملی است؟
برای جلوگیری از تکرار جنایت چه پیش شرط‌هایی ضروری است؟
برای جلوگیری از تکرار جنایت چه ضمانت‌های اجرایی داخلی و بین‌المللی لازم است؟
چرا دادخواهی ضرورت دارد، چگونه می‌تواند پیش شرط‌های جلوگیری از تکرار جنایت را فراهم کند؟
آیا کشف حقیقت می‌تواند به برقراری عدالت کمک کند؟
آیا دادخواهی همان خون‌خواهی است؟
خون‌خواهی چیست؟
دادخواهی و خون‌خواهی چه شباهت‌ها و تفاوت‌هایی با هم دارند؟
دادخواهی را چگونه می‌توان انجام داد؟
بخشش و عفو چیست و تفاوت‌های آن کدامند؟
آیا با بخشش یا عفو می‌توان به عدالت رسید؟
آیا دادخواهی از جمهوری اسلامی را می‌توان به دوره خاصی محدود کرد؟
فصل دوم
فعالیتهای دادخواهانه کدامند؟
چه نیروهایی در سراسر دنیا در دادخواهی نقش دارند؟
نیروهای موثر دادخواه ایرانیِ داخل و خارج از کشور کدامند؟
یکم- خانواده‌ها و قربانیان که در دوران‌های مختلف به‌طور مستقیم آسیب‌دیده‌اند
تخریب خاوران در سال ۸۷ و اعتراض خانواده‌ها
دوم- گروه‌های دادخواه و نهادهای مدافع حقوق بشر داخلی و بین‌المللی
الف. نمونه‌ای از فعالیت‌ها در داخل کشور
ب. نمونه‌ای از فعالیتهای ایرانیان در خارج از کشور
سوم- نهادهایی هم‌چون سازمان ملل
تجربه فعالیتهای دادخواهانه خانواده‌ها در دیگر کشورها چگونه بوده است؟
آرزوی ما
تشکر و قدردانی
منابع و تصاویر
کتاب در قطع ۱۵ در ۲۲ سانتیمتر و در ۱۷۸ صفحه منتشر شده است. بهای کتاب ۱۰ یورو می‌باشد. برای خرید کتاب می‌توانید به کتابفروشی شهر خود مراجعه کنید و یا آن‌لاین از سایت خاوران تهیه کنید.
متاسفانه این کتاب را از ایران نمی‌توان آن‌لاین خربد. ما امیدواریم به زودی آن را به صورت دیجیتال بر روی شبکه های فروش کتاب دیجیتال قرار دهیم تا امکان تهیه کتاب در ایران هم باشد.
