از اینجا، از آنجا، از هر جا /۲۳
این روزها پرویز کلانتری نقاش بزرگ کشورمان در بستر بیماری است. او از چند ماه پیش بر اثر سکته مغزی از نظر جسمی دچار آسیب شد و در حال حاضر قادر به حرکت و صحبت نیست، اگر چه معالجات در حال انجام است ولی به علت شدت آسیب، نمی تواند حرف بزند و با ایما و اشاره با دیگران ارتباط برقرار می کند.
استاد کلانتری، انسانی نمونه و نازنین است و همواره به دیگران نیکی روا داشته است. بستگان او می گویند آنها به کمک کسی نیاز ندارند ولی احساس وظیفه و ادای دین به این هنرمند گرانقدر تنها کاری است که در شرایط بحرانی فعلی می تواند روحیه او را بالا برده و به آرامشش بیفزاید.
استاد کلانتری از جمله نقاشان شناخته شده معاصر است که در سال ۱۳۱۰ خورشیدی متولد شده و اینک در هشتمین دهه زندگی خود بسر می برد. او در بسیاری از نمایشگاه ها و رویدادهای هنری مشارکت فعال داشت، از آثار جوانان دیدن می کرد و با نقد و بررسی آنها، به نسل های جدید روحیه و انرژی می بخشید. او نمایشگاه های مختلفی برگزار کرده است. یکی از آثار این استاد در فهرست تمبرهای ویژه سازمان ملل به چاپ رسیده و تابلوی “شهر ایرانی” اش معروف است. وی در دوره ای از فعالیت هایش شروع به کشیدن نقاشی های کاهگلی کرد و به نقاش کویر معروف شد.
برای این هنرمند بزرگ آرزوی سلامت و آرامش داریم.
بررسی برآیند طردشدگی در جامعه
موضوع طرد شدگی در جامعه امروز ایران آنقدر گسترده شده است که در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران برای بررسی این فرایند نشستی تخصصی با حضور استادان جامعه شناسی برگزار شده است.
با توجه به اینکه در چند سال اخیر تعداد طردشدگان رو به ازدیاد گذاشته است، لزوم بررسی این پدیده ناهنجار اجتماعی بر هیچ کس پنهان نیست. متخصصان در این باره می گویند با توجه به اینکه افراد در جامعه امروز وقتی که به سوی نیازها و آرمان های خود می روند و هر چه تلاش می کنند به آن دست نمی یابند، بنابراین ناامید می شوند و ناامیدی آغاز طرد شدگی در جامعه است. این فرایند بیشتر در میان خانواده هایی که در فقر بسر می برند و به علت تنگناهای معیشتی از شهرهای مختلف برای زندگی بهتر به پایتخت یا شهرهای بزرگ رو می آورند و یا کسانی که بر اثر یک بیماری، به ناچار همه سرمایه و زندگی خود را از دست می دهند و یا افرادی که به امید کار و زندگی بهتر به تحصیل رو می آورند ولی با تحمل هزینه های فراوان و صرف وقت زیاد، پس از پایان تحصیلات به کار یا شغلی دسترسی پیدا نمی کنند و صدها مثال و نمونه های دیگر، اگر این افراد به بازسازی ذهنی پس از ناامیدی توسط سازمان های اجتماعی و بهداشتی، جذب نشوند بر اثر مثلث شوم بیکاری، فقر و اعتیاد به طردشدگی گرفتار می شوند.
طردشدگی یک پدیده ناهنجار اجتماعی است که فرد مبتلا به آن، خود را عضو جامعه نمی پندارد، زیرا کسی یا ارگانی یا سازمانی او را نمی پذیرد، لذا همان طوری که جامعه او را جذب نمی کند، او نیز خود را عضو جامعه نمی داند. در گذشته راه یافتن به محیط های آموزشی بویژه دانشگاه ها برای هر طبقه اجتماعی از فقیر تا غنی، امیدی بود تا افراد بویژه جوان ها بتوانند راه بهتری را از نسل های گذشته پیش رو بگیرند. اکنون این امید و این راه بسته شده است و بسیاری از تحصیل کرده ها طرد شده و بیکارند.
اصولاً فرایندهای اجتماعی و روابط و رفتارهای عمومی طوری شده است که امروز ما جامعه ای طرد کننده داریم. جامعه ما افغان ها را طرد می کند. معتادها را طرد می کند، کارتن خواب ها را طرد می کند و حتی خانواده ها نیز فرزندانی که به علل مختلف موفق نبوده اند را طرد می کنند. متاسفانه این گونه ناهنجاری ها تا هنگامی که به مسئله حادی تبدیل نشده و به یک بیماری نرسیده، هیچ کسی به دنبال درمانش نمی رود. در صورتی که اگر به جای راه های درمانی، در موقع مقتضی به پیشگیری بپردازیم، راحت تر می توانیم این ناهنجاری ها را تحت کنترل درآوریم. برای رفع این مشکلی اجتماعی، نیازمند برنامه ریزی های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت است که فعلاً خبری از آن نیست.
از شاعران نسل جدید
در جامعه فرهنگی و ادبی کشورمان شعرایی از نسل جدید چهره کرده اند.
این بار تصمیم گرفتم به جای شعری از شاعران شناخته شده، برایتان شعری از اسماعیل یوردشاهیان تقدیمتان کنم که در ماهنامه تجربه خرداد ۹۴ چاپ شده است.
شنیدن عطر شب بوها
رازی با من است
که تنها ماه می داند
و درختان کهنسال باغ
به خیابان که می روم
نگاه ها و پچ پچه هائیست در اطرافم
برگ های درختان چیزی از من نمی دانند
جویبار به گذر من عادت دارد
تنها کلاغ ها مشکوک نگاه می کنند
و قار قار از شاخه ای به شاخه دیگر می پرند
صدای قار قارشان همیشه در گوشم است
نمی دانم چگونه از خبرچینیشان بگریزم
حتا هنگام شب
دیروقت که به دیدارت می آیم
پای پنجره اتاقت گل های شب بو کاشته ام
اگر عطر آنها را شنیدی
عطر غم را بدان
و عطر عشق را
که در روزهای ترس
راز نهاده به سینه
پنهان ز دیده ها و کلاغ ها
با تو رازها گفته ام
باید به دل بسپاری
ای کاش ماه خیانت نکند
وقتی کنار پنجره
برای شنیدن عطر شب بوها می آیی
چون تو اینجا باشی، دخل من بشکند
و چون (ایرانیان و اعراب) به دشت قادسیه به یکدیگر رسیدند، به حرب پیوستند و چندین وقت حرب کردند. به همه وقت ها ظفر مر مسلمانان را بود. و یزدجرد به تن خویش بیامد و برآویختند. هم ظفر مر سپاه اسلام را بود و لشکر هزیمت شد، و یزدجرد بگریخت و بر جانب مرو بشد… و چون ماهوی مرزبان مرو خبر یافت، کسان بفرستاد به طلب وی و ماهوی را بر وی خشم بود. و کسان ماهوی، او را نیافتند و یزدجرد اندر آسیایی پنهان شد. آسیابان بیامد. او را بدید. گفت: از آسیای من بیرون شو، که دخل من روزی پنج درهم است و چون تو اینجا باشی، دخل من بشکند و با یزدجرد سیم و زر نبود که بدو دادی و نیز گرسنه بود. یکتا گوهر پیش بها بدو داد که این را بفروش و غله خویش بردار و باقی از بهر ما چیزی آر تا بخوریم و نشان ما کس را مگوی.
چون آسیابان گوهر به بازار آورد، او را بگرفتند و پیش ماهوی بردند. از او نشان پرسید، نشان بداد. ماهوی کسان فرستاد، تا سر او برداشتند و به نزدیک ماهوی آوردند، و تن او در آب فرو هشتند. و مملکت عجم بر وی ختم شد و پس مسلمانان ایرانشهر بگرفتند و تا بدین غایت ایشان دارند و تا قیامت ایشان خواهند داشت.
“زین الاخبار ـ گردیزی”
از کتاب فروشی های تهران تا کتاب فروشی های تورنتو
بر اساس گزارش های رسیده از کتاب فروشی های روبروی دانشگاه تهران و خیابان کریمخان زند و کتاب فروشی های شهر تورنتو، پر طرفدارترین کتاب های موجود در بازار در هفته گذشته، به شرح زیر بوده است:
در تهران:
*بیگانه ـ آلبرکامو ـ ترجمه: لیلی گلستان ـ نشر مرکز ـ تهران ـ ۱۳۹۴.
*هفتاد سال عاشقانه ـ محمد مختاری ـ نشر بوتیمار ـ تهران ـ ۱۳۹۴.
*خاطرات اردشیر زاهدی۲ ـ اردشیر زاهدی ـ نشر کتابسرا ـ ۱۳۹۴.
*چرا ملت ها شکست می خورند ـ دارون عجم اوغلو ـ جیمز ای رابینسون ـ ترجمه: محسن میردامادی، محمد حسین نعیمی پور ـ نشر روزنه ـ تهران ـ ۱۳۹۴.
*مثل خون در رگ های من ـ نامه های عاشقانه احمد شاملو به آیدا ـ احمد شاملو ـ نشر چشمه ـ تهران ـ ۱۳۹۴.
در تورنتو:
*پادشاهی مردم ـ اشکان تشکری ـ ناشر: دفتر فرهنگ و هنر تشکری ـ چاپ مشترک کانادا و آلمان ـ ۲۰۰۸.
*نهضت مشروطه و نقش تقی زاده ـ منوچهر بختیاری ـ انتشارات پگاه ـ تورنتو ـ ۲۰۱۵.
*کودتا ـ یروان ابراهامیان ـ ترجمه: ناصر زرافشان ـ نشر نگاه ـ تهران ـ چاپ چهارم ـ ۱۳۹۳.
*نسل سرگردان ـ حسن گل محمدی ـ انتشارات پگاه ـ تورنتو ـ ۲۰۱۵.
*آغاز اسلام ـ فولکر پوپ ـ ترجمه: ب ـ بی نیاز (داریوش) ـ ناشر: فروغ ـ آلمان ـ ۲۰۱۴.
تفکر هفته
نلسون ماندلا، مبارز ضد تبعیض نژادی و سیاستمدار آفریقای جنوبی می گوید: به دست آوردن آزادی در هیچ کجا ساده نیست. بسیاری از ما باید بارها و بارها از دره ی سایه مرگ بگذریم تا به اوج آرزوهایمان دست یابیم.
