رسانه های آلمانی هشدار می دهند: ترکیه در آستانه جنگ داخلی/ جواد طالعی

از یکشنبه تا بامداد پنجشنبه (۱۰ سپتامبر) دست کم ۱۲۸ دفتر حزب دموکراتیک خلق ترکیه مورد حمله ناسیونالیست ها و طرفداران اردوغان قرار گرفت. آن ها دو بار هم به تحریریه روزنامه پرتیراژ حریت حمله کردند

 

با توجه به ناآرامی ها به ویژه در مناطق کردنشین ترکیه، بعید به نظر می رسد اردوغان بتواند با برگزاری انتخابات پیش رس در اول اکتبر به هدف خود برسد. او ظاهرا حاضر به تقسیم قدرت نیست و همچنان حاکمیت مطلق را می خواهد

 

ناسیونالیست ها می خواستند یک گروه از کارگران کشاورز کرد را در نزدیکی آنکارا مثله کنند. اما آن ها به سختی موفق به فرار شدند

 

 

ترکیه روزهای خطرناکی را سپری می کند. از همه سو، بر طبل جنگ کوبیده می شود. احمد داووداوغلو نخست وزیر دولتی که به گفته ناظران فرمانبردار رجب طیب اردوغان است، می گوید: “پ ک ک را از صحنه روزگار محو می کنیم” حرف بی پشتوانه ای که ارتش ترکیه در نیم قرن گذشته به رغم کشته شدن بیش از ۴۰ هزار نفر از دو طرف موفق به تحقق آن نشده است.

 

روزنامه دی ولت آلمان تیتر می زند:”اردوغان برای پیروزی در انتخابات خطر یک جنگ داخلی را پذیرفته است”. یک نشریه الکترونیکی آلمانی هم با تیتر خود زنگ خطر را به صدا در می آورد:”ترکیه به سمت یک جنگ داخلی تمام عیار پیش می رود”.

 

به راستی در ترکیه چه می گذرد؟ شاید برای روشن شدن اهمیت ماجرا نگاهی به تازه ترین تحلیل دی ولت یاری رسان باشد. این روزنامه می نویسد:”ثبات ترکیه شکننده شده است. ترکیه نه تنها ثبات خود که امنیت و ثبات کشورهای همسایه را نیز به خطر انداخته است. کشوری که عضو ناتو و نامزد ورود به اتحادیه اروپا است، در شرایطی که همه جهان می کوشند نیروهای خود را برای مقابله با آدمکشان داعش متحد کنند، تن به ماجراجویی خونینی داده است که پایان آن را نمی توان پیش بینی کرد.”

 

حمله گسترده به دفاتر حزب مدافع کردها

 

آنچه رجب طیب اردوغان می کند، به تنهایی دلیل چنین تحلیلی نیست. اوضاع ترکیه بسیار بدتر از آن است که بتوان آن را در چارچوب بمباران مواضع نیروهای حزب کارگردان کردستان ترکیه در خاک عراق خلاصه کرد.

 

گروه های راست افراطی از روز یکشنبه به این سو دفاتر حزب دمکراتیک خلق را در ۱۲۸ محل مورد حمله قرار دادند و دفتر مرکزی این حزب را در آنکارا به آتش کشیدند. همزمان با این حملات، تحریریه روزنامه پرتیراژ حریت دو بار مورد حمله یک گروه صدنفری قرار گرفت.

 

روزنامه نگاران تردیدی ندارند که این گروه از سوی دولت بسیج شده است، زیرا حریت از آغاز تغییر سیاست اردوغان نسبت به کردها همواره در تحلیل های خود این اقدامات را خطرناک و برخلاف مصالح ملی ترکیه دانسته است. حریت اصولا روزنامه ای است که دیدی انتقادی نسبت به حکومت ها دارد.

 

“بارک بکدیل” عضو تحریریه حریت در پایگاه اینترنتی انگلیسی زبان این روزنامه هشدار داده است که مشابه “شب شیشه های شکسته”ی آلمان در نوامبر سال ۱۹۳۸ اکنون دارد در ترکیه اتفاق می افتد. در این شب گروه های فاشیستی طرفدار آدولف هیتلر به خانه ها و مغازه ها و مراکز تجمع یهودیان حمله کردند و هرچه می توانستند برای ایجاد رعب و وحشت شیشه شکستند. به همین دلیل این شب به “کریستال ناخت” معروف شد که در زبان فارسی به “شب شیشه های شکسته” ترجمه شده است.

 

بکدیل نوشته است: شواهدی وجود دارد که حمله به تحریریه روزنامه حریت هدایت شده بوده است. در نخستین حمله یکی از سردسته های مهاجمان یک نماینده مجلس از حزب عدالت و توسعه بود. رهبری این حزب را رجب طیب اردوغان در دست دارد.

 

اردوغان تحمل شکست را نداشت

 

برانگیزنده بحران خطرناک امروز ترکیه که می تواند ابعادی بسیار گسترده پیدا کند و بیش از همه باعث تقویت داعش شود، انتخابات ۷ ژوئن پارلمانی ترکیه بود. در این انتخابات حزب عدالت و توسعه نزدیک به ۹ درصد آرای خود را نسبت به انتخابات پیشین از دست داد و در نتیجه دوران حاکمیت مطلقش به پایان رسید.

 

در مقابل حزب دموکراتیک خلق ها به رهبری صلاح الدین دمیرتاش با کسب ۱۳ درصد آرای مردم ترکیه نه تنها به پارلمان راه یافت، بلکه به نیروی سوم مجلس تبدیل شد. در نتیجه این انتخابات، حزب اسلامگرای عدالت و توسعه تنها در صورت ائتلاف با یکی از احزاب حاضر در پارلمان می توانست به اداره ترکیه ادامه دهد، اما موفق به چنین ائتلافی نشد.

 

بسیاری از ناظران ترکیه معتقدند که اردوغان و نخست وزیر دست نشانده او به عمد نخواستند شرایط ائتلاف را مهیا کنند تا با تجدید انتخابات و بسیج نیرو، شانس خود را برای حاکمیت مطلق یکبار دیگر بسنجند. این انتخابات قرار است اول اکتبر امسال برگزار شود.

 

 

بمباران کردها به جای داعش

 

از ماه جولای، هنگامی که تلاش ها برای تشکیل دولت ائتلافی بی ثمر ماند، اردوغان به بهانه سرکوب داعش جنگنده های خود را در آسمان عراق به پرواز در آورد، اما این جنگنده ها به جای این که به صورت هدفمند مواضع داعش را بمباران کنند، بمب هایی را که با این هدف حمل می کردند یا بر سر مواضع نیروهای پ ک ک ریختند و یا در بیابان ها رها کردند.

 

پس از این بمباران ها حزب کارگران کردستان ترکیه نیز اعلام کرد که آتش بس شکسته شده است. چریک های کرد سپس حملات و بمب گذاری های خود را علیه نیروهای ارتش و پلیس ترکیه از سر گرفتند. در تازه ترین عملیات پ ک ک ۳۰ نظامی و پلیس ترکیه به قتل رسیدند. در پی این عملیات، احمد داوود اوغلو نخست وزیر ترکیه با لحنی خشمگین تهدید کرد که “دولت مصمم است پ ک ک را محو کند”.

 

بیشتر رسانه های غربی و تحلیل گران ترکیه و خارج از این کشور معتقدند که رجب طیب اردوغان تنها به قصد جلب نظر ناسیونالیست های ضد کرد در انتخابات پیش رو سیاست صلح جویانه سابق خود را در برابر کردها عوض کرده است. او قصد دارد در کنار سرکوب پ ک ک حزب دموکراتیک خلق ها را نیز از میدان به در کند. او این حزب را عامل شکست حزب خود در انتخابات ۷ ژوئن می داند.

 

حزب دموکراتیک خلق ها از منافع کردهای ترکیه پشتیبانی می کند، اما اعلام کرده است که مخالف جنگ و عملیات مسلحانه است و کردهای ترکیه باید از طریق مبارزات مدنی و پارلمانتاریستی به حقوق خود برسند. رهبری این حزب در تمام مذاکراتی که دولت ترکیه ظرف چند سال گذشته با عبدالله اوجالان رهبر زندانی حزب کارگران کردستان و سایر رهبران این حزب در عراق داشت، نقش یک میانجی فعال را بازی می کرد. اکنون اردوغان می کوشد وانمود کند که همین میانجی گری ها که به خواست و موافقت خود او انجام می شد دلیل نزدیکی حزب دموکراتیک خلق ها به پ ک ک است.

 

اردوغان با همین تحریکات باعث شده است که ظرف چند روز ۱۲۸ دفتر حزب دموکراتیک خلق ها مورد حمله ناسیونالیست ها قرار گیرد. بخشی از ترک ها کردها را دشمن خود می دانند و از هر بهانه ای برای سرکوب آن ها استفاده می کنند.

 

به گزارش رسانه های آلمانی، اوایل این هفته گروهی از کارگران کرد مزارع محلی در نزدیکی آنکارا به زحمت توانستند از دست ناسیونالیست هایی فرار کنند که قصد مثله کردن آن ها را داشتند.

 

شانس اندک برگزاری انتخابات

 

اردوغان و همفکران او در حزب عدالت و توسعه به انتخابات پیش رس پارلمانی در اوایل ماه اکتبر امسال امید بسته اند. اما صلاح الدین دمیرتاش رهبر حزب دموکراتیک خلق ها معتقد نیست که دولت بتواند این انتخابات را در اکتبر برگزار کند. او گفته است:”کسی مخالف برگزاری انتخابات نیست، اما به خاطر وضعیت ناآرام مناطق کردنشین در جنوب شرقی ترکیه برگزاری انتخابات غیرممکن است.”

 

تشدید بحران ترکیه زنگ خطر را در شورای اتحادیه اروپا نیز به صدا در آورده است. دبیرکل این شورا به شدت ابراز نگرانی کرده و ضمن محکوم دانستن “حملات مرگبار چریک های پ ک ک به نیروهای امنیتی ترکیه”، هشدار داده است که حمله به دفاتر احزاب سیاسی و روزنامه ها دموکراسی را در ترکیه بی ثبات می کند.

 

صلاح الدین دمیرتاش رهبر حزب دموکراتیک خلق ها پلیس ترکیه را متهم کرده است که در حمله مهاجمان به ۱۲۸ دفتر این حزب برای جلوگیری از این ویرانگری ها تلاش کافی نکرده است. در درگیری های میان پ ک ک و ارتش ترکیه از ماه جولای تاکنون بیش از ۲۰۰ نفر کشته شده اند. نیمی از کشته شدگان نظامی یا پلیس بوده اند.

 

از روز یکشنبه (۶ سپتامبر) تا بامداد پنجشنبه (۱۰ سپتامبر) جنگنده های ترکیه بیش از ۵۰ بار هدف هایی را در خاک عراق بمباران کرده که گفته می شود مواضع چریک های پ ک ک هستند، اما گزارش های تصویری نشان می دهند که در بسیاری موارد روستاهای کردنشین نیز بمباران شده و غیرنظامیان کرد عراقی نیز قربانی داده اند.

 

 

*جواد طالعی، شاعر، نویسنده و روزنامه نگار آزاد با بیش از ۴۰ سال سابقه روزنامه نگاری حرفه ای از سال ۲۰۰۰ میلادی به این سو مسئولیت دفتر اروپائی شهروند را به عهده دارد. او همزمان با رسانه های معتبر فارسی زبان دیگر مثل بی بی سی، رادیو فرانسه، دویچه وله و سایت های اینترنتی متعدد همکاری داشته است.