مروری بر تعالیم آئین بهائی
اقتباس از نویسندگان بهایی
در شمارهی گذشته در خصوص اهمیت تعلیم و تربیت کودکان صحبت شد. حال ببینیم نتایج تعلیم و تربیت یکسان برای دختر و پسر چه نقشی در راه تساوی حقوق زن و مرد دارد.
زنان که نیمی از جامعه بشری هستند قرنهای متوالی از شرکت مؤثر در عرصه اجتماع و تمدن ممنوع و در پنجه قدرت مردان اسیر و بر خدمت ایشان مجبور بودند. تنها چون بقای نوع از مقتضیات خلقت و از قوانین طبیعت است زنان به منزله وسیلهای برای پیدایش فرزند شمرده میشدند و بس. حتی اگر فرزند زنی پسر بود چون به نوجوانی میرسید مادر دیگر در سرنوشت و پرورش او نقشی نداشت و اگر دختر بود او را تعلیم میداد تا در امور خانهداری کاردان گردد تا به نوبه خود آماده خدمت مردی دیگر باشد که به شوهری او میرسید. این وضع اسفناک قرنهای دراز ادامه داشت و هنوز هم در بسیاری از کشورها ادامه دارد.
اما با پیدایش آئین بهایی، جهان جهانی دیگر گشت و افکار ناهنجار دوران گذشته متدرجاً متروک شد و بشر مسیری تازه یافت و راه را به سوی بلوغ گشود.
در زمانی که در ایران قرن نوزدهم زنان در چهار دیواری خانه محبوس بودند و بدون همراهی مرد محرم پای از خانه بیرون نمیگذاشتند؛ حضرت بهاءالله، مؤسس آئین بهایی، این روش ظالمانه عصر توحش را منسوخ فرمود و تساوی حقوق مرد و زن را از جمله احکام دین خویش شمرد. همه میدانند که زن دلاور و دانشمند و پرهنری چون طاهره قرهالعین در زمان حضرت باب (۱۸۴۸) حجاب از رخ برگرفت و عملاً احکام جدید را با اعمال خود اثبات نمود. بعداً به تدریج نهضتهای زنان پای گرفت و روز به روز توسعه یافت تا به امروز که تساوی حقوق و آزادی زنان از خواستههای بینالمللی در جمیع ممالک عالم به شمار میآید و دیر یا زود تمام کشورها مجبور به قبول آن خواهند شد و حتی به بهانه فرهنگ و مذهب مانع آن نتوانند شد.
در آثار بهایی داریم که:“عالم انسانی مانند طیور (پرندگان) محتاج به دو بال است. یکی زنان و دیگری مردان. مرغ با یک بال پرواز نتواند. نقص یک بال سبب وبال بال دیگر است. عالم بشر عبارت از دو دست است. چون دستی ناقص ماند دست کامل هم از وظیفهی خویش باز ماند. خدا جمیع بشر را یکسان خلق کرده،جمیع را عقل و دانش عنایت فرموده… لهذا چرا باید نساء (زنان) از رجال (مردان) پستتر باشند؟ عدالت الهی قبول نمیکند. عدل الهی کل را مساوی خلق فرموده و در نزد خدا ذکور و اناثی (مرد و زنی) نیست. هر کس قلبش پاکتر عملش بهتر در نزد خدا مقبولتر، خواه زن باشد خواه مرد.”
در آئین بهایی یکی از شرایط ترقی جامعه بشری حصول تساوی حقوق کامل بین زن و مرد اعلام شده است. در این خصوص در آثار بهایی داریم که :”تا مساوات تامه بین مردان و زنان در حقوق حاصل نشود عالم انسانی ترقیات خارقالعاده ننماید. زنان یک رکن مهم از دو رکن عظیماند و اولین مربی و معلم انسانی، زیرا معلم اطفال خردسال مادرانند. آنان تأسیس درس اخلاق کنند و اطفال را تربیت نمایند، پس ترقی زنان سبب ترقی مردان است. لهذا باید زنان همه تعلیمات و امتیازات نافعه را به دست آرند تا در کمالات عالم انسانی نیز با مردان مشترک شوند و البته اشتراک در کمال، از نتایج تساوی در حقوق است.”
حتی در جامعه بهایی تربیت دختران و زنان به حدی اهمیت دارد که در مورد تربیت فرزند سفارش شده که اگر پدر و مادر قادر بر تهیه وسایل و مخارج تحصیل یکی از فرزندان خویش باشند، باید تعلیم و تربیت دختر را ترجیح دهند. از این روی بهائیان جامعه آینده بشری را جامعهای میدانند که زنان با حقوق متساوی با مردان همکاری نمایند تا به این ترتیب بر تعداد بانیان تمدن انسانی بیفزاید و معتقدند که اگر به زنان در اداره امور جامعه بشری همان فرصت مردان را دهند ترقیات سریع و شگرفی خواهند کرد.
حضرت بهاءالله وحدت در تربیت را اعلان نمودند، یعنی به جهت اتحاد عالم انسانی لازم است که جمیع بشر یک نوع تربیت شوند. مردان و زنان، دختر و پسر تربیت واحد گردند و چون تربیت در جمیع مدارس یک نوع گردد ارتباط تام بین بشر حاصل شود و چون نوع بشر یک نوع تعلیم یابد وحدت مردان و زنان اعلان گردد. بنیان جنگ و جدل برافتد که بدون تحقق این مسائل ممکن نیست، زیرا اختلاف تربیت موجب جنگ و نزاع و مساوات حقوق بین مردان و زنان مانع جنگ و قتال است.
با توجه به این تعالیم گرانمایه بود که جامعه بهایی ایران در نظر اهل انصاف جامعهای مترقی شناخته شد و از عوامل این امتیاز همین اصرار و کوشش در راه تربیت دختران بود. در زمانی که تأسیس مدارس دخترانه در ایران گناه شمرده میشد و مخالف شرع محسوب میگردید، بهائیان هم به تأسیس مدارس دخترانه قیام کردند و هم معلمینی حتی به دهات و قصبات که تعداد بهائیانش زیاد بود اعزام داشتند و بر تعلیم و تربیت کودکان از دختران و پسران اهتمام تام میورزیدند.
خوانندگان عزیز، در صورتیکه مایل به دریافت نسخه ای از مقاله فوق از طریق ایمیل هستید و یا راجع به تعالیم بهایی سؤالی دارید لطفا با ما تماس بگیرید: پیامگیر : ۷۴۰۰-۸۸۲-۹۰۵ ، ایمیل: anyquestionsplease@gmail.com
وب سایت برای برخی از کتابهای فارسی بهایی : www.reference.bahai.org/fa