یورونیوز- علی خردپیر: سازمان گزارشگران بدون‌مرز در نخستین بخش بیلان سالانه خشونت علیه روزنامه‌نگاران در جهان، از ایران پس از چین و مصر به عنوان سومین زندان بزرگ روزنامه نگاران در جهان یاد کرد.
در این بیلان شمار فعالان رسانه‌ای زندانی در چین ۲۳، در مصر ۲۲ و در ایران ۱۸ تن گزارش شده و تعداد کل روزنامه‌نگاران زندانی در جهان نیز ۱۵۳ تن عنوان شده است.
رضا معینی، مسئول بخش ایران و افغانستان در سازمان گزارشگران بدون‌مرز به یورونیوز می‌گوید: «بجز آن شش تنی که به تازگی بازداشت شده اند، روزنامه نگاران بازداشت شده در ایران در مجموع به احکامی بین ۶ تا ۱۱ سال زندان محکوم شده اند. شمار روزنامه نگاران زندانی در ایران، در قیاس با سال گذشته میلادی حدود ۱۸ درصد افزایش داشته است.»
وی در تحلیل وضعیت روزنامه‌نگاران در ایران می‌افزاید: «همان‌طور که پیش بینی می کردیم پس از به قدرت رسیدن آقای روحانی، حمله به شهروند خبرنگاران و شهروند- وب‌نگاران آغاز شد. از آن تاریخ تا امروز بیش از صد بازداشت صورت گرفته است. برخی از آنان آزاد شده و برخی دیگر نیز به احکامی سنگین محکوم شده‌اند. با توجه به وعده‌های آقای روحانی در رابطه با آزادی، شاید این امید وجود داشت که تعداد روزنامه‌نگاران زندانی کمتر شود ولی متاسفانه با وضعیت سکون مواجه هستیم. البته بیشترین بازداشت‌ها با هماهنگی دستگاه قضایی و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بوده که خارج از اراده دولت است ولی این امر سکوت و انفعال آقای روحانی را توجیه نمی کند.»
گزارش سازمان گزارشگران بدون‌مرز می‌افزاید که در جهان ۱۶۱ شهروند خبرنگار و ۱۴ همکار رسانه نیز به دلیل فعالیت در راستای اطلاع رسانی زندانی بوده و ۵۴ روزنامه‌نگار نیز به گروگان گرفته شده‌اند. تعداد روزنامه‌نگاران به گروگان گرفته شده نسبت به سال گذشته میلادی رشدی ٣۵ درصدی داشته است.
بزرگ‌ترین زندان‌های روزنامه‌نگاران جهان
چین: ٢٣ زندانی
مصر: ٢٢ زندانی
جمهوری اسلامی ایران: ١٨ زندانی
اریتره: ١۵ زندانی
ترکیه: ٩ زندانی
بقیه جهان: ۶۶ زندانی
سال ۲۰۱۴ میلادی شمار روزنامه‌نگاران زندانی در جهان ۱۷۸ تن گزارش شده بود. با وجود کاهش شمار روزنامه‌نگاران زندانی در جهان، بیلان تازه گزارشگران بدون‌مرز اشاره می‌کند که «در ایران برای چندمین بار موجی از بازداشت روزنامه‌نگاران به اتهام “شبکه جاسوسی” در اوائل ماه نوامبر به راه افتاد و ادامه بازداشت یکسال و نیمه جیسون رضاییان، گزارش‌گر روزنامه واشنگتن پست، نیز نمونه‌هایی از رفتار با روزنامه‌نگاران است.»
مسئول بخش ایران و افغانستان در سازمان گزارشگران بدون‌مرز می‌گوید: «تجربه دولت آقای خاتمی و دوران اصلاحات وجود دارد. در کشورهایی مثل ایران که درگیری‌های سیاسی از مناسبات دموکراتیک به دورند و به درگیری‌های جناحی منجر می شود، بدون شک روزنامه‌نگاران و فعالان رسانه‌ای به دلیل اطلاع رسانی در خطوط مقدم چنین جبهه‌ای قرار می‌گیرند. این باعث می‌شود که آنان در جنگ قدرت قربانی شوند. انجام وعده‌های آقای روحانی می‌توانست تا حدودی بر این جنگ اثر مثبت بگذارد که متاسفانه اینگونه نشد. حتی آقای روحانی و برخی از وزیران ایشان مواضعی گرفتند مانند اینکه آنان که بازداشت شده‌اند روزنامه‌نگار نیستند و کسی را برای چنین فعالیتی در ایران بازداشت نمی‌کنند.»
عاملان اصلی گروگان‌گیری روزنامه نگاران در جهان
گروه دولت اسلامی: ١٨ گروگان
حوثی‌ها: ٩ گروگان
جبهه نصرت: ۴ گروگان
القاعده: ٣ گروگان
ارتش آزاد سوریه: ١ گروگان
نامعلوم: ١٩ گروگان
این سازمان بین المللی مدافع حقوق روزنامه نگاران همچنین نسبت به سلامت نرگس محمدی، روزنامه‌نگار و سخنگوی کانون مدافعان حقوق بشر نیز اظهار نگرانی کرده است. در این گزارش یادآوری شده که «وی در اواخر ماه اکتبر در حالی که دستانش به تخت دستبند شده بودند در بیمارستانی در تهران بستری شد، ولی ده روز بعد برخلاف نظر پزشکان معالج به زندان بازگردانده شد. نرگس محمدی از ٢٠ خرداد تا ١١ تیرماه ١٣٨٩ را در زندان بسر برده بود که در مدت بازداشت بر اثر شوک عصبی به شدت بیمار شد.»
این گزارش درباره نرگس محمدی می افزاید که وی: «از تاریخ ١٠ مرداد ١٣٩١ با سپردن ۶٠٠ میلیون وثیقه از مرخصی درمانی بهره‌مند و به شکل موقت آزاد شد، اما همچنان قربانی آزار‌های مقامات قضایی و امنیتی بود.» و تاکید می کند: «نرگس محمدی، نمونه‌‌ای از خودسری‌های دستگاه قضایی در ایران است. در سومین زندان بزرگ جهان، برای روزنامه‌نگاران، دستگاه قضایی در مهار رهبر جمهوری اسلامی علی خامنه‌ای قرار دارد که با همکاری سپاه پاسداران وظیفه سرکوب مطبوعات را بر عهده دارند.»
از رضا معینی درخصوص پیش رو بودن انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری پرسیدیم که آیا بیم آن می‌رود که بازداشت روزنامه نگاران افزایش یابد؟ وی گفت: «در اطلاعیه ای که درباره بازداشت شش روزنامه‌نگار در ایران، منتشر کردیم با این عبارات آن را به پایان بردیم که بازداشت‌های گسترده در هر دوره انتخابات در ایران، دیگر از وضعیتی تراژیک به تراژیک- کمیک تبدیل شده است. آرزو کردیم که این بار حاکمیت ایران به آزادی اطلاع رسانی توجه کند و بداند که شرط نخست انتخابات، دانستن برای انتخاب است.»
اما آیا سازمان گزارشگران بدون‌مرز در نظر دارد که با اعزام هیاتی به ایران، شرایط روزنامه‌نگاران را از نزدیک بررسی کند؟ آیا شرایط امروز چنین فرصتی را فراهم می سازد؟ مسئول بخش ایران و افغانستان در سازمان گزارشگران بدون‌مرز در پاسخ می‌گوید: «از هجده سال پیش که من در این سازمان مسئولیت برعهده گرفته‌ام، همواره این تقاضا از دولت‌های مختلف شده است. چراکه سازمان گزارشگران بدون‌مرز یک سازمان سیاسی نیست بلکه برای آزادی اطلاع رسانی تلاش می کنیم و در اغلب کشورهای جهان رفت و آمد داریم. متاسفانه از این امر درخصوص ایران محروم شده‌ایم. با این حال همیشه رابطه خوبی با روزنامه‌نگاران از همه طیف‌ها داشته‌ایم و به نظر، پیشنهاد و انتقادات آنها توجه کرده ایم.»
