آنگلا مرکل به خاطر سیاست های اومانیستی خود در برابر پناهجویان به شدت زیر فشار است و به کمک ترکیه برای جلوگیری از مهاجرت ها نیاز دارد
احمد داووداوغلو در سفر به برلین گفت که ۳ میلیارد دلار وعده داده شده از سوی اتحادیه اروپا کافی نیست و اروپایی ها باید برای کنترل مهاجرت ها پول بیشتری بپردازند
استقبال گرم از نخست وزیر کشوری که در آن کردها دارند قتل عام می شوند، کارنامه نسبتا سفید خانم مرکل را سیاه می کند. سیل انتقادها بلافاصله پس از استقبال رسمی از نخست وزیر ترکیه روانه برلین شد
روز جمعه ۲۲ ژانویه امسال (۲۰۱۶) احمد داووداوغلو نخست وزیر ترکیه در راس یک هیئت شش نفره از وزیران کابینه خود وارد برلین شد. آنگلا مرکل صدراعظم آلمان در یک مراسم رسمی از داوود اوغلو به گرمی استقبال کرد. استقبالی که با توجه به سرکوب خونین کردها از سوی آنکارا، بسیار پرسش برانگیز بود.
همراه با داوود اوغلو شش وزیر کابینه وی به برلین آمدند تا در نشست مشترک دو دولت آلمان و ترکیه شرکت کنند. نشست مشترک دولت ها، موضوعی عادی نیست و معنایی بسیار فراتر از “مناسبات خوب” میان دو دولت دارد
.
دولت های آلمان تاکنون تنها با دولت های فرانسه و لهستان نشست مشترک داشته اند و این هر دو دلایل تاریخی مهمی داشته اند.
تا پایان جنگ جهانی دوم فرانسه و آلمان از یک دشمنی تاریخی رنج می بردند. تنها پس از پیروزی متفقین در جنگ علیه آلمان هیتلری و تشکیل آلمان فدرال بود که آلمانی ها کوشیدند مناسبات دوستانه ای با پاریس برقرار کنند و این دوستی تا امروز همواره عمیق تر شده است.
در مورد لهستان نیز، آلمانی ها به خاطر تجاوز پدران فاشیست خود به لهستان و جنایات بزرگ آن ها در این کشور، خود را همواره شرمنده می یابند و به این دلیل کوشیده اند مناسبات بهتری با این کشور برقرار کنند. هرچند که این مناسبات نیز به دلیل انتقادهای شدید سیاستمداران آلمان نسبت به دولت دست راستی فعلی لهستان اندکی تیره شده است، اما تلاش ها برای حفظ دوستی همچنان ادامه دارد.
با توجه به این پیشینه، تشکیل نشست مشترک دولت های آلمان و ترکیه، آن هم در شرایطی که همه دنیا به جوی خونی که دولت اسلامی اردوغان و دست نشانده او داوود اوغلو در مناطق کردنشین به راه انداخته، باید دلیل بسیار مهمی داشته باشد.
پشتیبانی متقابل در شرایط سخت؟
همین چند روز پیش بود که “جان دوندار” سردبیر زندانی روزنامه جمهوریت ترکیه در نامه ای خطاب به روزنامه دی ولت آلمان آنگلا مرکل را به خاطر پشتیبانی از رجب طیب اردوغان در انتخابات نوامبر سال گذشته به باد انتقاد گرفت.
خانم مرکل چند روز پیش از برگزاری انتخابات مناقشه برانگیز پارلمانی ترکیه در استانبول به دیدار اردوغان شتافت. هدف این سفر جلب همکاری دولت ترکیه برای کنترل مهاجرت فراریان سوری به اروپا بود، اما اردوغان بلافاصله پس از بازگشت خانم مرکل جنجال تبلیغاتی بزرگی به نفع سیاست های خود به راه انداخت. به گفته سردبیر جمهوریت این تبلیغات نقش مهمی در پیروزی او داشت. با توجه به این که نزدیک به سه میلیون ترک در آلمان زندگی می کنند، مناسبات برلین و آنکارا همواره برای ترک ها دارای اهمیت زیاد است.
سفر داوداوغلو به برلین نیز این بار در شرایطی شبیه به سفر ماه نوامبر خانم مرکل انجام می شود، منتهی این بار این خانم مرکل اومانیست است که نیازمند کمک دیکتاتورهای ترکیه شده است. چرا؟
چرخش افکار عمومی در آلمان و انزوای تلخ مرکل
آنگلا مرکل در دیدار با نخست وزیر ترکیه داود اوغلو
نرمش اومانیستی خانم مرکل در برابر پناهجویان اروپا که در پائیز سال گذشته سبب محبوبیت شدید او در جهان شد، در پی ورود یک میلیون و صدهزار مهاجر جدید به آلمان، اکنون به یکی از بزرگترین خطرها برای ادامه حکومت وی تبدیل شده است.
افکار عمومی آلمان به ویژه پس از تعرض های جنسی مردانی از جهان عرب و شمال آفریقا به زنان در شب سال نو، چنان علیه سیاست دولت چرخیده است که حتی احزاب چپ و میانه نیز برای نباختن بازی به راستگرایان، یکی پس از دیگری از خانم مرکل فاصله گرفته اند.
در آخرین نظرسنجی ها که روز یکشنبه (۲۴ ژانویه) از سوی “بنیاد امنید” انجام شد، حزب نوبنیاد و راستگرای “آلترناتیو برای آلمان” از پشتیبانی یازده درصد رای دهندگان آلمانی برخوردار است و می تواند در انتخابات از حزب سبزها به عنوان سومین نیرو در پارلمان پیشی بگیرد.
مرکل و انتخابات پیش رو
در ماه مارس امسال انتخابات پارلمانی در سه ایالت مهم آلمان برگزار می شود. بسیاری از کارشناسان پیش بینی می کنند که حزب دموکرات مسیحی که خانم مرکل رهبری آن را به عهده دارد، به خاطر بحران پناهندگی با شکست سختی روبرو خواهد شد.
متحد سنتی حزب دموکرات مسیحی حزب محافظه کار سوسیال مسیحی است. رهبری این حزب از خانم مرکل خواسته است که تا پیش از انتخابات سیاست های خود را در زمینه پذیرش پناهجویان تصحیح کند. حزب سوسیال مسیحی اعلام کرده که آلمان می تواند سالانه تنها ۲۰۰ هزار مهاجر را بپذیرد. این حزب تلویحا تهدید کرده که اگر خانم مرکل سیاست درستی در پیش نگیرد ممکن است ائتلاف دولتی را ترک کند.
تهدیدها به اینجا ختم نمی شود. حتی قائم مقام خانم مرکل، آقای زیگمار گابریل که رهبر حزب سوسیال دموکرات آلمان است و وزارت اقتصاد را نیز اداره می کند، خواستار تصحیح سیاست های خانم مرکل شده است.
در این شرایط، همه سرنوشت دولت سوم خانم مرکل به سیاست وی در مورد پناهجویان وابسته شده است.
او اگر بتواند تدبیری برای کنترل روند مهاجرت در آلمان و اروپا بیاندیشد، شانس ماندن در قدرت را دارد، اما اگر موفق به این کار نشود، چنان که محافل سیاسی و رسانه های آلمان گمانه زنی می کنند، ممکن است سه انتخابات را در سه ایالت آلمان ببازد و مجبور به کناره گیری و تمکین به انتخابات پیش رس بشود.
چنین است که خانم مرکل به عنوان سیاستمداری که تا چند ماه پیش به خاطر پشتیبانی از صدها هزار پناهجو محبوب قلب ها شده بود، اکنون ناگزیر دست به دامن دولتی شده است که دستش تا مرفق به خون کردهای ترکیه آلوده است و این کشور را به بزرگترین زندان روزنامه نگاران در سراسر جهان تبدیل کرده است.
همین چند هفته پیش بود که ۲۱ روزنامه نگار سرشناس ترکیه در زندان به سردبیر روزنامه جمهوریت و سایر روزنامه نگاران زندانی پیوستند. گناه آن ها تنها و تنها یک چیز بود: اعتراض به کشتار کردها. روزنامه نگاران ترکیه در نامه اعتراضی خود نوشته بودند: “ما نمی خواهیم در جنایاتی که علیه کردها اعمال می شود شریک باشیم”. همین!
خانم مرکل و همتایان اروپایی او در ماه دسامبر سال گذشته توافق نامه ای برای کنترل مرزهای ترکیه با دولت داوود اوغلو امضا کردند. در چارچوب این توافق نامه، اتحادیه اروپا متعهد شد که ۳ میلیارد دلار برای کنترل مرزهای آبی و همچنین ایجاد اردوگاه های جدید برای فراریان سوریه در اختیار آنکارا قرار دهد. در بخش دیگری از توافقنامه نیز قرار شد مذاکرات مربوط به پذیرش عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا که سال ها است متوقف مانده از سر گرفته شود.
تا به حال نه ترکیه برای کنترل مرزهای خود کاری کرده و نه اتحادیه اروپا پولی را که متعهد شده در اختیار آنکارا قرار داده است. دو طرف همچنان مشغول گروکشی هستند. آنکارا شکوه می کند که پولی دریافت نکرده و رهبران اتحادیه اروپا نیز می گویند ترکیه باید ابتدا شروع کند به انجام تعهدات خود.
باج گیری ترکیه از اتحادیه اروپا
حالا احمد داووداوغلو در نخستین سخنان خود در برلین می گوید که سه میلیارد دلار کافی نیست و اتحادیه اروپا باید باج بیشتری برای کنترل پناهجویان بپردازد. رسانه های آلمانی به نقل از کارشناسان نوشته اند که ترکیه به هفت میلیارد دلار چشم دوخته است.
دولت ترکیه از سوی منابع رسمی و نیمه رسمی متعدد متهم شده که در سال های اخیر با اسلحه و پول و جواز عبور جنگجویان از داعش پشتیبانی کرده است. جان دوندار سردبیر روزنامه جمهوریت نیز همراه با گزارشگر اصلی این روزنامه تنها به این اتهام زندانی شده که در تابستان سال گذشته با انتشار ویدئویی در روزنامه خود کوشیده است ثابت کند که آنکارا برای جهادگرایان داعش اسلحه می فرستد.
با همین پیشینه سیاه، احمد داووداوغلو پس از دیدار با آنگلا مرکل در برلین فقط به گفتن این نکته اکتفا کرده است که آنکارا و برلین دوشادوش هم با داعش در سوریه، عراق، ترکیه، آلمان و هرجای دیگر جهان خواهند جنگید.
این سخنان داوود اوغلو، چنین تعبیر می شود که خانم مرکل هم پیمانی با رژیمی را پذیرفته که متهم است تحت پوشش جنگ با داعش مواضع کردها را در عراق و سوریه بمباران می کند. اثبات بیشتر تبهکاری های رژیم ترکیه، بی گمان به اعتبار صدراعظم اومانیست آلمان بسیار لطمه خواهد زد. آن هم در شرایطی که او با سیاست پذیرش صدها هزار پناهجو در اتحادیه اروپا کاملا تنها مانده و از هر سو مورد انتقاد رهبران احزاب هم پیمان خود قرار دارد.
خانم مرکل از ده سال پیش سکان کشتی سیاست را در آلمان به دست دارد. نتیجه انتخابات ایالتی ماه مارس امسال بسیار بیش از پشتیبانی دیکتاتورهای ترکیه بر سرنوشت خانم مرکل تاثیر خواهد گذاشت.
پیش بینی می شود که اگر حزب مرکل (اتحاد دموکرات مسیحی) این انتخابات را ببازد، او ناگزیر خواهد شد کناره گیری کند و به انتخابات پیش رس تن بدهد. در این صورت، تنها صدراعظم زن تاریخ آلمان که در اوج محبوبیت به “مادر آلمان” شهرت یافته بود، باید وصله ناجور پشتیبانی از رژیمی را بر جامه سپید خود تحمل کند که به تازگی از سوی نوام چامسکی فیلسوف آمریکایی “قاتل” معرفی شده است.
*جواد طالعی، شاعر، نویسنده و روزنامه نگار آزاد با بیش از ۴۰ سال سابقه روزنامه نگاری حرفه ای از سال ۲۰۰۰ میلادی به این سو مسئولیت دفتر اروپائی شهروند را به عهده دارد. او همزمان با رسانه های معتبر فارسی زبان دیگر مثل بی بی سی، رادیو فرانسه، دویچه وله و سایت های اینترنتی متعدد همکاری داشته است.
