شهروند – علی شریفیان: روز سه شنبه بعدازظهر این هفته پس از مدتها انتظار و گمانه زنی ها، بیل مورنوو، وزیر دارایی حزب لیبرال لایحه بودجه دولت فدرال را در ۲۶۶ صفحه و با کسری کلان و بی سابقه ۲۹ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار به مجلس عوام ارائه کرد.
مورنوو در سخنان خود بهنگام تقدیم لایحه بودجه از جمله گفت کانادایی ها به ما گفته اند: «به ما کمک کنید و ما هم آنچه که کانادایی ها خواسته اند، انجام داده ایم.»
این کسری کلان در سال مالی جاری رفع نخواهد شد و حتی در دوره چهار ساله حکومت دولت لیبرال ها هم وضعیت بودجه با کسری همراه خواهد بود و هرساله تنها کمی از مبلغ کسری بودجه کم خواهد شد. حزب لیبرال در واقع با «کسری بودجه» به عنوان راه حل مشکلات اقتصادی از جمله جلوگیری از بیکاریها و کاهش قدرت خرید مردم در انتخابات ۱۹ اکتبر سال گذشته به پیروزی بزرگ خود، حکومت اکثریت رسیدند. نکته اما این بود که جاستین ترودو، رهبر حزب لیبرال از یک کسری بودجه ده میلیارد دلاری برای دو یا سه سال دوران حکومت لیبرال ها سخن می گفت در حالی که اولین بودجه آنها تقریبا سه برابر مبلغی که وعده داده بودند، کسری دارد
بیل مورنو(راست) وزیر دارایی کانادا در کنار نخست وزیر جاستین ترودو بودجه سال ۲۰۱۶ را به مجلس ارائه دادند
.
در این بودجه لیبرال ها تقریبا برای تمام وعده هایی که داده اند، بودجه در نظر گرفته اند. محور اصلی این بودجه کمک به خانواده و بویژه خانواده های طبقه متوسط و بهبود وضع آنهاست. محور دیگر اختصاص دادن میلیاردها دلار برای هزینه کردن در اقدامات زیرساختی کشور بویژه در شهرهای بزرگ است و محور سوم اختصاص مبلغ قابل توجه ای برای بهبود زندگی مردم اقوام بومی کاناداست و محور مهم دیگر پرداختن به اقتصاد با انرژی سبز است. اقلام کلان دیگر بودجه برای امور آموزشی و دانشجویان، بهبود وضع مالی بازنشستگان، کهنه سربازان و بهبود کمی و کیفی بیمه های بیکاری است. این مورد آخر با توجه به انبوه کسانی که هر روز کارشان را از دست می دهند، برای این گروه اهمیت زیادی دارد. برخلاف اینکه در همه حال انتظار می رفت بودجه ای برای بهبود امکانات لجستیکی ارتش و خدمات بهداشت و درمان در بودجه پیش بینی شود، اما برای این موارد اصلا بودجه ای در نظر گرفته نشده است و با اینکه در چند هفته اخیر صحبت های زیادی درباره کمک به کلان شرکت «بمباردیه» یکی از بزرگترین شرکت های صنعتی در زمینه ماشین های سنگین و ساختن هواپیما در محافل سیاسی ـ اقتصادی و رسانه ها بود، بمباردیه هم سهمی از این بودجه ندارد. یکی از اقلام مهم دیگر بودجه در نظر گرفتن مبلغ قابل توجه ای برای اجرای طرح آزمایشی «تضمین درآمد حداقل برای همه مردم» همراه با انتاریوست. طرحی که چارلز سوسا در طرح لایحه بودجه خود چندی پیش در کوئینز پارک مطرح کرد و قرار است به احتمال زیاد در پائیز اجرایی شود.
اقلام عمده بودجه
کسری بودجه:
۲۹ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار که تا آخر چهار سال حکومت لیبرال ها باقی می ماند و رفع آن بعد از انتخابات آینده شروع خواهد شد.
بدهی کل بودجه:
پیش بینی شده بدهی به ۱۱۳ میلیارد دلار تا سال مالی ۲۰۲۱ – ۲۰۲۰ برسد و نسبت رشد اقتصادی به کل بدهی ۳۲ درصد پیش بینی شده است.
رشد اقتصادی :
رشد اقتصادی ۴ دهم درصد پیش بینی شده که این میزان خیلی کمتر از اندازه ای است که اقتصاددانان پیش بینی کرده اند.
بودجه ویژه کودکان:
خانواده های کم درآمد به ازای هر کودک زیر ۶ سال سالانه مبلغ ۶۴۰۰ دلار بدون مالیات دریافت می کنند و برای کودکان و فرزندان بین ۶ تا ۱۸ سال ۵۴۰۰ دلار در سال. این کمک مالی ویژه به صورت تصاعدی و بر اساس فرمولی با در نظر گرفتن نمودارهای دیگر اقتصادی با بالا رفتن درآمد خانواده ها کاهش می یابد تا آنجا که خانواده هایی که ۱۹۰ هزار دلار در سال درآمد دارند هیچ مبلغی دریافت نخواهند کرد. پرداخت این کمک رفاهی از ماه جولای آغاز می شود.
بیمه بیکاری:
در این بیمه تغییرات زیادی داده شده از جمله دریافت آن برای واجدان شرایط آسانتر شده است. مبلغ آن افزایش یافته و در ۱۲ منطقه که به علت وضعیت اقتصادی بیکاری بیشتر است، مدت زمان دریافت آن طولانی تر شده است.
بودجه کارهای زیرساختی و زیربنایی:
در ۱۰ سال آینده ۱۲۰ میلیارد دلار در این زمینه هزینه می شود. کارهای زیر ساختی شامل ایجاد و یا تعمیر امکانات بهتر رفت و آمد در جاده ها، مدیریت فضولات و تعمیرات و محکم سازی خانه ها و پل ها و …
بودجه ویژه اقوام بومی:
در مجموع ۸ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار که ۲/۶ میلیارد دلار آن صرف بهبود آموزش و پرورش در مدارس ابتدایی و متوسطه می شود. بقیه صرف بهبود وضعیت آب آشامیدنی و کمک های رفاهی به خانواده ها و کودکان خواهد شد. در حال حاضر در بیش ۱۷۰ منطقه آب را برای نوشیدن می جوشانند.
کمک های دانشجویی:
بودجه ۵۰ درصد افزایش یافته و ۳۰۰۰ دلار در سال به دانشجویان خانواده های کم درآمد و ۱۲۰۰ دلار به دانشجویان خانواده های طبقه متوسط به عنوان کمک هزینه پرداخت می شود.
بودجه فعالیت هنری و فرهنگی :
در پنج سال آینده یک میلیارد و ۹۰۰ میلیون دلار در این زمینه هزینه می شود. این بودجه در اختیار شورای هنر کانادا، اداره فیلم کانادا، تله فیلم و موزه ها قرار می گیرد. ۶۷۹ میلیون دلار هم در اختیار بی بی سی قرار داده می شود تا خود را مدرنیزه کند و با عصر دیجیتال هماهنگ شود.
سالمندان:
در مجموع حداقل دریافتی سالمندان بازنشسته به ۹۴۷ دلار در ماه افزایش می یابد.
کهنه سربازان:
۹ مرکزی که در دولت پیشین بسته شده، بازگشایی می شود. حقوق و مزایای کهنه سربازانی که صدمات و جراحات فیزیکی برداشته اند و یا دچار ناراحتی های عصبی – روانی هستند، افزایش خواهد یافت.
بازتاب این بودجه در میان مردم و صاحب نظران بسیار متنوع و گسترده و ضد و نقیض بوده است.
خانم رونا آمبروز، رهبر موقت محافظه کاران از بودجه به شدت انتقاد کرده و گفته در آن هیچگونه پیش بینی برای ایجاد اشتغال نشده و این میزان کسری بودجه در نهایت فاجعه آور خواهد بود.
تام مولکر در مورد اقلام زیادی از بودجه به آن نظر مثبت دارد، اما می گوید در بعضی از زمینه ها بودجه ها برای ارائه خدمات مورد نظر کافی نیست.
در روزها و هفته های آینده شاهد نظرات زیادی درباره این لایحه خواهیم بود و نکته دیگر اینکه باید دید به چه سرعت این بودجه و اقدامات پیش بینی شده در آن عملی خواهد شد.
