بخش یک
مقدمه
مراجعان زیادی با هدف رفع مشکلات عاطفی، اضطراب، حمله های هراس، استرس پس از ضربه و افسردگی به جلسه مشاوره می آیند. در بسیاری از آنها بعد از چندین جلسه ارزیابی به ریشه مشکلاتشان، که بودن در رابطه های سمی در گذشته و یا در حال حاضر است می رسیم. آمار بالای این نوع مسایل عاطفی که گاهی ریشه آن مربوط به درگیر بودن در یک رابطه سمی و ادامه این رابطه در یک دوره طولانی است، باعث شد که تجارب و مطالعات خود را در قالب این مقاله خلاصه کنم.
یکی از نکات حایز اهمیت در مورد این نوع رابطه ها عدم آگاهی افراد درگیر است و همین عدم آگاهی است که موجب می شود که این نوع رابطه های تخریب کننده سالها به طول بینجامد و فرد همیشه در تردید و دودلی در ترک رابطه قرار بگیرد.
اگرچه نشانه های رابطه سمی بسیار است در این نوشتار کوتاه سعی می شود بارزترین آنها مورد بحث قرار گیرد.
نشانه های رابطه سمی
۱ ـ درگیر رفتارهای متعرض او هستید. در ارتباط با افراد سمی احساس می کنید لب پرتگاه قرار دارید و با وجود احساس تهدید و خطر باز هم می خواهید در رابطه باقی بمانید. بیشتر رفتارهای سئوال برانگیز او را به حساب اتفاق می گذارید. نمی دانید که چه چیزی درست است و چه چیزی غلط. رفتارهای متناقض او شما را در تردید دایمی نگه می دارد.
۲ـ با دادن این حس که اگر شما نبودید خیلی های دیگر هستند که می خواهند با او در رابطه باشند، شما را در رقابت دایمی برای جلب توجه نسبت به خود نگه می دارد.
۳ـ از سکس به عنوان یک ابزار کنترل در رابطه استفاده می کند. با دور و نزدیک شدن از نظر سکسی به شما، قصد دارد که این علاقه شرطی را برای کنترل شما به کار گیرد.
۴ـ گاهی اوقات با ارسال پیام های عاشقانه به طور افراطی و غرق کردن شما در این پیام ها چه در فیس بوک چه پیامک و یا روش های دیگر شما را از نظر عاطفی مجذوب خود می کند. و گاهی آنچنان شما را از خود می راند که بهت زده می شوید.
۵ ـ خیلی سریع در اولین ملاقاتها به شما می گوید که شما فرد رویایی او هستید و همچنین تنها فرد ایده آلی که او در زندگیش دیده است. او به سرعت اظهار می کند که چقدر با شما اشتراکات دارد و شما چقدر عالی هستید.
۶ ـ شما را با هرکسی در زندگیش مقایسه می کند. با همسر یا شریک قبلی، دوستان، اعضای خانواده، و دایم می گوید تو از همه آنها بهتری و بعد از مدتی همین مقایسه ها را برای بی ارزش کردن
شما به کار می برد.
۷ـ دروغ می گوید و عذر و بهانه می تراشد. همیشه عذر و بهانه ای برای کارهای نکرده و یا بد رفتاری های او وجود دارد. حتی گاهی برای موضوعات غیر ضروری هم دروغ می گوید و عذرتراشی می کند خیلی سریع دیگران از جمله شما را برای اشتباهات خود سرزنش می کند.
۸ ـ با دلسردی و بی حوصلگی نسبت به شما احساس خودکم بینی می دهد. در رفتار این افراد تظاهر به فقدان ترس اضطراب و نگرانی دیده می شود بخصوص جاها و مواقعی که باید وجود داشته باشد. از یکنواختی خیلی زود
زود خسته می شود و شما این را به حساب آرام بودن و خونسردی آنها می گذارید و در مقابل آنها احساس حقارت و حساسیت بیش از اندازه دارید.
۹ـ با جوک ساختن و دست انداختن، شما را آزار می دهد. با زخم زبان زدن و تلخ کام کردن شما را آزار می دهد او هوش شما را به سخره می گیرد و اگر واکنش نشان دهید شما را خیلی حساس و غیر عادی می خواند.
۱۰ـ شبکه های اجتماعی را برای جلب حسادت شما به کار می گیرد و در عین حال نقش یک فرد معصوم را بازی می کند. هرکاری برای جلب توجه شما می کند با پست کردن مطالب مبهم، جوکها و فیلم های مبهم باعث سردرگمی شما می شود و گاهی با این کارها حس رقابت شما را با همسر یا شریک قبلی خود تحریک می کند.
۱۱ـ کم کم احساس می کنید که یک کارآگاه شده اید. به ناگاه متوجه می شوید که در حال وارسی همه چیز او هستید و اتفاقا چیزهایی هم دستگیرتان می شود چیزهایی می یابید که به راحتی نمی توانید توصیف بکنید.
۱۲ـ دور و بر خود را با روابط قبلی و رابطه های احتمالی پر می کند. جوری رفتار می کند که نشان دهد همه آرزوی خوابیدن و دوستی با او را دارند ولی در عین حال دایم به شما اطمینان می دهد که نگران نباشید. حسادت شما را تحریک می کند. او می خواهد خود را به گونه ای نشان دهد که خواهان زیادی دارد.
۱۳ـ به طور مبالغه آمیزی از خود احساس نشان می دهد در حالی که بسیار ساختگی و غیر قابل باور به نظر می رسد. مثلا “من تاحالا اینقدر خوشحال نبوده ام” ولی لحن گفتن او کاملا ساختگی و رباط مانند است.
۱۴ـ شما تنها کسی هستید که حقیقت او را می شناسید. دیگران فکر می کنند که او بهترین فرد روی زمین است اگرچه از آنها هم بهره کشی هایی برای پول، توجه و منابع شده باشد. آنها اهمیت نمی دهند چرا که او حواس دیگران را با ارایه خدمات سطحی، از سو استفاده ای که کرده پرت می کند. این افراد قادر هستند که روابط سطحی را به خوبی ادامه دهند.
۱۵ـ شما را متهم می کند که احساساتی هستید و این زمانی است که احساسات شما را تحریک می کند. وقتی با همسر یا یار سابق خود حرف می زند و یا رابطه دارد و یا وقتی رابطه های نامناسب در شبکه های اجتماعی دارد و شما واکنش نشان می دهید به شما برچسب حسود یا کنترلی می زند. گاهی شما را بی اعتنا رها می کند و چند روزی از او بی خبرید و وقتی در مورد رفتار او سئوال می کنید، شما را پرتوقع و کنترل گر می نامد.
ادامه در شماره آینده
* دکتر نسترن ادیب راد مشاور خانواده و جوانان در ایران و کانادا، مولف و مترجم پنج جلد کتاب در این زمینه است.
