* این مقاله جنبه ی آموزشی دارد نه درمانی، هر دارویی باید با تشخیص و تجویز پزشک مصرف شود.
واژینیت، التهاب واژن است که در اکثر موارد بر اثر عفونت تولید می شود ولی نه همیشه و باعث تولید التهاب، خارش و احساس درد در واژن (مهبل) یا فرج(vulva) می شود و همراه ترشحات غیرطبیعی است.
این بیماری نسبتاً شیوع زیادی دارد و ۷۵ درصد زنان حداقل یک بار به آن مبتلا می شوند، و بالاترین علت مشورت زنان با پزشک است.
انواع واژینیت
ـ واژینیت عفونی: این نوع واژینیت که از همه شایع تر است بر اثر میکروارگانیزم ها مثل باکتری ها، ویروس ها، پارازیت ها و یا یک مخمر تولید می شود. مخمر یک قارچ میکروسکوپی است.
علت تولید واژینیت عفونی یکی از عوامل زیر است:
* به هم خوردن تعادل فلور طبیعی واژن ـ واژن محل زندگی انواع میکروارگانیزم های محافظت کننده است که به آن فلور واژینال می گوییم. تعادل بین این فلور عامل جلوگیری از تولید مثل باکتری ها و یا مخمرهای آزاردهنده و ایجاد عفونت می شود. PH طبیعی واژن نسبتاً اسیدی است تغییر PH و عدم تعادل فلور میکربی و همچنین میزان غیرطبیعی گلوکز، گلیکوژن، آنتی کور و سایر موادی که در ترشحات واژینال وجود دارند.
سن، روابط جنسی، بارداری، قرص های ضد بارداری، بهداشت شخصی و عادات لباس پوشیدن هم می تواند باعث عدم تعادل فلور شده و در نتیجه باعث تولید غیرطبیعی باکتری ها و قارچ هایی که در آنجا وجود دارند، شود. در این مقاله فقط درباره ی واژینیت های عفونی که حدود ۹۰درصد واژینیت ها را تشکیل می دهند، می خوانید.
ـ واژینیت اترونیک باعث خشکی واژن می شود. این نوع واژینیت بر اثر رکود میزان استروژن پس از برداشتن تخمدان ها و یا پس از یائسگی به وجود می آید که مخاط واژن نازک تر و کمتر از حد طبیعی است و در نتیجه حساس تر و صدمه پذیرتر است.
ـ واژینیت التهابی ـ انفلاماسیون واژینال می تواند بر اثر تحریک مواد شیمیایی وارد شده به واژن و یا عکس العمل آلرژیک تولید شده بر اثر اسپرمیسید(اسپرم کش ها)، روش های واژینال، صابون های عطری، نرم کننده های پارچه، کاندوم ساخته شده از لاتکس که مقدار بسیار کمی ماده لیزکننده دارند و یا استفاده طولانی از یک تامپون، تولید شوند.
چه مشکلاتی ممکن است پیش بیاید
به طور کلی واژینیت مشکلی ایجاد نمی کند ولی می تواند باعث مشکلاتی برای زنان باردار شود. واژینیت های تولید شده بر اثر باکتری ها و یا توسط پارازیت تری کوموناس واژینالیس می توانند عامل زایمان های زودرس شوند.
همچنین این دو واژینیت باکتریایی و ترکوموناز خطر آلودگی به ویروس HIV و سایر عفونت های مقاربتی را در صورت داشتن روابط جنسی محافظت نشده، بالا می برند.
بعضی واژینیت ها عود می کنند و درمان این گونه واژینیت ها مشکل تر است و بر زندگی و روابط جنسی بیمار تأثیر جدی می گذارد.
سیمپتوم های واژینیت
ـ دردها و خارش ها در واژن و اغلب در vulva
ـ تغییر مهم در شدت ترشحات واژینال، رنگ، وضع ظاهری ترشحات، بوی آن از علائم یک واژینیت عفونی است. اگر عفونت قارچی باشد ترشحات معمولا سفید رنگ هستند و اگر بر اثر باکتری ها باشند ترشحات بدبو، خاکستری و یا زردرنگ هستند.
ـ احساس التهاب و سوزش در هنگام ادرار کردن و هنگام رابطه ی جنسی
ـ تورم و قرمزی vulva
ـ به ندرت خونریزی سبک واژینال وجود دارد.
توجه داشته باشید که بسیاری از زنان حامل تولیدکننده واژینیت عفونی ، هیچگونه سیمپتومی ندارند و همینطور پارازیت تریکوموناز واژینالیس سال ها می تواند بدون هیچ سیمپتومی در واژن زندگی کند.
چه کسانی در خطر مبتلا شدن هستند
ـ زنانی که دچار دیابت شده اند و بیماری آنها تحت کنترل نیست و دچار حملات هاپیرگلیسمی می شوند بیشتر دچار واژینیت های مخمری می شوند، زیرا مخمرها گلوکز دوست هستند.
ـ زنان باردار ـ واژینیت های مخمری ده تا بیست برابر بیشتر در دوره بارداری دیده می شوند و دلیل اصلی آن زیاد شدن میزان استروژن، PH، میزان گلیکوژن واژن و میزان قند خون نزد زنان باردار است.
عوامل زیاد شدن خطر
ـ خستگی به علت کم خوابی، رژیم لاغری، استرس، دارو، بیماری و سایر عواملی که دستگاه دفاعی را ضعیف کند.
ـ مصرف آنتی بیوتیک ها زیرا باعث تخریب فلور طبیعی واژن می شود.
ـ مصرف قرص ضدحاملگی نزد بعضی از زنان
ـ پوشیدن لباس های زیر که از الیاف مصنوعی تهیه شده و یا لباس های تنگ که باعث نگه داشتن گرمای بدن و ایجاد یک محیط مرطوب برای رشد و نمو مخمر کاندیدا می شود.
ـ مصرف غذاهای خیلی شیرین
ـ درمان با استروژن
ـ استفاده مرتب از روش واژینال که برای رعایت بهداشت به کار می روند و یا مصرف محصولات ضدعفونی کننده
ـ استفاده از استریله مسی
ـ داشتن یک شریک جنسی جدید و یا داشتن چندین شریک جنسی
ـ داشتن روابط جنسی محافظت نشده با شریک جنسی آلوده
پیشگیری
ـ داشتن بهداشت خوب و شستن و خشک کردن نواحی تناسلی (استفاده مداوم از محصولات ضدعفونی کننده باعث ضعف مخاط می شوند).
ـ عدم استفاده از محصولات معطر
ـ عدم استفاده از روش های واژینال
ـ عدم استفاده از بوگیرهای واژنی
ـ عوض کردن مرتب تامپون و نوار بهداشتی
ـ از لباس های زیر کتانی استفاده کنید و عدم استفاده از نایلون
ـ در صورت امکان لباس های زیر را در آب داغ و کمی آب ژاول شستشو دهید تا میکروارگانیزم ها را نابود کند.
ـ در توالت برای جلوگیری از سرایت باکتری های رکتوم به واژن، از جلو به عقب خود را پاک کنید.
ـ بدون لباس زیر بخوابید تا نواحی تناسلی در هوای آزاد قرار گیرد.
ـ از شلوارهای تنگ و جوراب شلواری های نایلنی پرهیز کنید.
ـ مایوی خیس را زود عوض کنید.
ـ روابط جنسی محافظت شده داشته باشید.
چند راهنمایی برای پیشگیری از بازگشت بیماری
ـ داشتن عادات تغذیه ای خوب: یک رژیم غذایی کم پربی و مواد غذایی سالم از عفونت های واژینال پیشگیری می کند.
برای داشتن تعادل فلور واژینال و تقویت دستگاه دفاعی پیشنهاد می شود از مواد غذایی سرشار از:
ـ ویتامین A و بتاکاروتن مثل جگر، سیب زمینی شیرین و انواع هویج ها و اسفناج
ـ ویتامین C مثل فلفل دلمه ای قرمز و سبر، گویا، کی وی و مرکبات
ـ روی Zincمثل صدف، گوشت قرمز، مرغ، حبوبات و سریال های کامل
استفاده کنید.
مخصوصا برای پیشگیری از واژینیت های مخمری از مصرف زیاد شکر و آب میوه های شیرین خودداری کنید . همچنین مصرف پروبیوتیک ها مانند ماست و مصرف مرتب کفیر که به بهبود فلور روده ای کمک می کنند، می تواند برای فلور واژینال هم اثر داشته باشند.
بخش دوم و پایانی هفته آینده