ایرانگردی
زین کاخ نکو به یادگار ایران
پی برده شود به اعتبار ایران
برای بیشتر ما ایرانی‌ها کشور کوچک موناکو و شهر مونت‌کارلو بیشتر با نام ملکه پیشین آن گریس کلی هنرپیشه مشهور هالیوود گره خورده است، اما در این شهر و در واپسین روزهای فرمانروایی خاندان قاجار (۱۹۰۹ میلادی)، یک ایرانی ثروتمند به نام پرنس ارفع، یک خانه ویلایی با روح و فرهنگ ایرانی برای زندگی خود ساخت که اینک نماینده فرهنگ و هنر ایرانی در پایان سده نوزدهم، همسایه کاخ شاهزاده موناکو و موزه اقیانوس‌شناسی آن است. این مقاله تنها به جهت شناساندن این ساختار ارزشمند خوشه‌چین فرهنگ ایران نوشته شده است.
این ساختمان ارزشمند، گنجینه‌ای از معماری ایرانی ـ اروپایی است که در جای‌جای آن گوشه‌های پیدا و پنهان فرهنگ ایران به چشم می‌خورد. شاید در دیدار نخست، کنگره‌های برگرفته از تخت‌جمشید است که ما ایرانیان را به سوی خود می‌کشاند. نقوش زرین‌فام شیروخورشید، تاج کیانی و سنگ‌نوشته‌های به خط فارسی، جای تردیدی برای بیننده نمی‌گذارد که به دیدار بخشی از فرهنگ ایران آمده است.
سرود غیب سرود آن زمان که دانشگاه
مناسب است به‌نام شریف این بنیاد
موزاییک شیروخورشید و تاج کیانی اثر هنرمند ایتالیایی فرانچسکو تاماگنو است.
پنجره‌های رنگین و سروخمیده (بته جِغه) ما را به شرق افسانه‌ای و سرزمین رویاها می‌برد. تندیس‌های کوروش بزرگ، بنیانگذار کشور ایران و داریوش بزرگ در حیاط مجموعه که از روی نقش‌های پاسارگاد و تخت‌جمشید ساخته شده‌اند ارزش این ساختار را دوچندان نموده است.
سازنده این ساختمان چه کسی است؟
۱۹۰۴، ۱۹۳۳، ۱۹۳۵، ۱۹۳۶ و ۱۹۳۷ نامزد جایزهٔ صلح نوبل شده بود.
وی یکی از اندک شمار ایرانیان است که بدون آنکه هیچ نسبتی با هیچ پادشاه و ملکه‌ای داشته باشد به عنوان پرنس (شاهزاده) رسیده است. همسر نخست او لیلی‌خانم ارفع بود و پس از درگذشت وی با السا لیندبرگ سوئدی (دولت‌خانم ارفع) ازدواج کرد.
او یک دبستان در محله آب منگل تهران به نام پرنس دانش که امروزه دبستان اثنی عشری نامیده می‌شود ساخته است. لوح یادبود وی هنوز در دیواره دبستان نصب است.
او در تفلیس، پترزبورگ، استانبول و برجومی گرجستان نیز خانه‌هایی با سبک ایرانی ساخت که اینک نشانی از آنها در دست نیست. از آنجایی که او دانش تخلص می‌کرده محل زندگی خود را دانشگاه می‌نامیده است. احمدشاه قاجار مدتی در خانه موناکو اقامت کرده است.
مطلب بیشتر درباره این ساختار را در اینترنت در این نشانی و این نشانی و عکس‌های بیشتر درباره ساختمان دانشگاه در موناکو را این نشانی و این نشانی ببینید.
شاهزاده‌نشین موناکو، در ساحل دریای مدیترانه و دومین کشور کوچک غیروابسته جهان است. پایتخت آن موناکوویل و بزرگترین شهر آن مونت‌کارلو است.
