جنگ عربستان و ایران در یمن به کمک امریکا!
سیاست‌های یک بام و چند هوای غربی‌ها هرگز پایانی ندارد. رنگ خون غربی‌ها هم انگار قرمزتر از مردمی است که در عراق، سوریه، یمن و ترکیه کشته می‌شوند. خبر کشته شدن مردم بیگناه در مرز ترکیه با ایران و عراق، خبر کشته شدن ۱۴۰ نفر در مراسم تشییع جنازه در یمن و مرگ هزاران نفر در عراق و سوریه، نه تنها در رسانه‌های غربی تنها به عنوان خبری کوتاه منتشر میشود که شوربختانه، رسانه‌های فارسی زبان هم کمتر به آنها می‌پردازند. نگاه کنید به صفحه اخبار رسانه‌های نوشتاری، دیداری و شنیداری ایرانیان خارج از مرزهای کشور؛ همه‌شان همان راهی می‌روند که رسانه‌های غربی: سکوت و زیر سبیلی رد کردن جنایت غرب یا کشورهایی که مورد حمایت غرب هستند.
حالا دیگر با کشته شدن ۱۴۰ نفر در یمن، آش چنان شور شده که دبیرکل سازمان ملل خواستار بررسی حمله هوایی به تشییع جنازه در صنعا شده و آمریکا هم هشدار داده که در روابط خود و حمایت‌اش از ائتلاف به سرکردگی عربستان سعودی تجدید نظر خواهد کرد.
هنوز هم نمی‌فهمم که چرا کشته یا زخمی شدن یکی در اروپا یا آمریکا، چند روز در همه‌ی رسانه‌ها خبر اول میشود و مبارزه با تروریسم را برای جنایت‌های بعدی، دستور روز قرار می‌دهند، اما کشته شدن ۱۴۰ نفر در یمن یا ۲۶ نفر در ترکیه، نه تنها در مناظره‌ی کاندیداهای ریاست جمهوری آمریکا مطرح نمی‌شوند که رسانه‌ها هم کمتر به آن می پردازند.
ابری ضخیم بر آسمان یمن سایه افکنده تا در سایه‌ی جنگ در سوریه، مردم و خاک یمن چنان به فراموشی سپرده شوند که عربستان سعودی و هم‌پیمان‌هایش با حمایت آمریکا، هر کاری می‌خواهند بر سر مردم بی دفاع و ذلیل شده‌ی یمن در‌آورند و مُهر سکوت بر لب همه، حتا رسانه‌هایی که ادعای آزادی بیان و دفاع از حیثیت روزنامه‌نگاری دارند، خورده است. خاک یمن جولانگاه رزم عقیدتی، سیاسی و قدرت‌نمایی عربستان سعودی از یک سو و ایران از سوی دیگر شده است. در این میان با اعلام ائتلاف توسط عربستان سعودی، بی درنگ آمریکا از این ائتلاف حمایت کرد تا از عربستان سعودی بابت قرارداد برجام دل‌جویی کند، اما اکنون عرق شرم چنان چهره‌ی آمریکا را خیس کرده که به ناگزیر هشدار می‌دهد که باید از حمایت خود بکاهد تا شکاف بین آمریکا و عربستان بیشتر شود.
بررسی‌های انجام شده و شاهدهای عینی گفته‌اند که دو موشک به محل تجمع مردم در عزاداری برای یکی از هواداران صالح عبداله اصابت کرده و افزون بر ۱۴۰ کشته، ۲۵۸ زخمی بر جای گذاشته است. همه‌ی شواهد حکایت از حمله توسط نیروهای ائتلاف به سرکردگی عربستان سعودی، دارند. بدیهی است که دیوار حاشا بلند است و عربستان بی درنگ این اتهام را رد کرد، اما قسم حضرت عباس عربستان همراه شد با دم خروس آمریکا؛ بلافاصله پس از حمله به مراسم عزاداری، مقامات آمریکایی به شدت نیروهای ائتلاف و بویژه ریاض را مورد انتقاد قرار دادند و حتا آمریکا تهدید کرد که حمایت‌های خود را باید به صورتی تعدیل کند.
نِد پرایس، سخنگوی شورای امنیت آمریکا در کنفرانس خبری گفت: “به خاطر حمله اخیر و چند فقره تهاجم دیگر، بررسی در مورد چگونگی حمایت از جنگ در یمن آغاز شد و تا کنون مقدار زیادی از حمایت‌های مالی و لجستیکی کاهش یافته است.” با این سخنان مناسبات بین دو کشور آمریکا و عربستان که پیش از این تیره شده بود، به روزهای سیاه نزدیک میشود.
پیمان برجام کلید اختلاف نظر بین دو کشور بود.
حمایت سعودی‌ها از جهادی‌های سوریه هم از عوامل تیرگی روابط است.
تصویب مجلس نمایندگان و کنگره برای شکایت خانواده‌های آمریکایی کشته شده در عملیات تروریستی ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ و دریافت خسارت مالی، تیرگی‌ها را بیشتر کرد.
به همین دلیل است که آمریکا برای دل‌جویی از عربستان سعودی، از ائتلاف سعودی‌ها در جنگ یمن حمایت کردند تا اگر ممکن باشد، روابط تیره‌تر نشود، اما حمله‌ی روز شنبه به غیرنظامی‌ها در یمن، هرگونه توجیهی را ناممکن کرد و ادامه‌ی حمایت را دشوار.
در همین ارتباط پرایس می‌گوید: “اگرچه ما از عربستان در مقابل دفاع از تمامیت ارضی‌اش دفاع می‌کنیم، اما نمی‌توانیم در برابر کنش‌های نامعقول ساکت باشیم و نظر خودمان را اعلام نکنیم.”
ناکامی کنفرانس صلح یمن در کویت که در آگوست ۲۰۱۶ برگزار شد، شرایط جنگی در یمن را پیچیده‌تر کرد. سازمان ملل بارها در مورد یک فاجعه‌ی انسانی در یمن هشدار داده است و هفته پیش هم اعلام کرد تا کنون بیش از ده هزار نفر در جنگ ناعادلانه‌ی یمن کشته شده‌اند و سه میلیون نفر از خانه و کاشانه‌ی خود رانده و آواره شده‌اند. کشتی‌های جنگی آمریکا منطقه را در محاصره‌ی خود دارند.
به گزارش سازمان ملل، این محاصره‌ی دریایی می‌تواند به فاجعه‌ی گرسنگی و افزایش مرگ و میر کودکان منجر شود. همین گزارش می‌افزاید؛ هشتاد درصد مردم برای زنده ماندن نیازمند کمک‌‌های فوری انسانی هستند. از ۲۲ استان این کشور، ۱۶ استان مردم به کمترین خدمات پزشکی و دارویی دسترسی ندارند.
در یمن دوستان سابق رو در روی هم ایستاده‌اند تا سکان قدرت را در اختیار بگیرند؛ یکی با حمایت ایران و دیگری با حمایت سعودی. منصور هادی از حمله‌های هوایی و زمینی سعودی‌ها حمایت می‌کند تا بتواند نیروهای حوثی که در شمال یمن در مرز عربستان حضور دارند را سرکوب کنند و فرصت ندهند که قدرت به دست علی عبدالله صالح بیفتد.
هجوم موشکی و هوایی سعودی‌ها به هیچ وجه توجیه جنایت‌های رخ داده توسط حوثی‌ها نیست. آنها هم در کشته و زخمی کردن مردم بیگناه دست کمی از رقیب‌های خود ندارند. علی صالح از یاران باوفای آمریکا در منطقه به حساب می‌آمد. او از شیر بی یال و دم اشکم، مبارزه با تروریسم علیه القاعده استفاده کرد تا بتواند از حمایت‌های اقتصادی و نظامی واشنگتن استفاده کند، اما با رسیدن باد جنبش موسوم به بهار عربی به یمن در سال ۲۰۱۲، هادی جای او را گرفت و آمریکا هم از او پشتیبانی نکرد. از همان زمان، صالح برای حفظ دارایی‌هایی که با حمایت‌های بی دریغ واشنگتن به دست آورده بود، از پشتیبانی حوثی‌ها برخوردار بوده است.
چنانچه گفتم، شوربختانه در رسانه‌های جهانی، جنگ یمن مورد توجه نبوده است. نیویورک تایمز می‌نویسد: دلیل در سایه ماندن جنگ یمن، بی علاقه‌گی مقامات آمریکایی برای جلب و تمرکز توجه جهانی به آن است. در این معنا دو راه بیشتر نمی‌ماند: “یا باید از آمریکا و هم‌پیمان‌هایش انتقاد کرد و یا به خاطر تهدیدهای یک گروه شورشی گمنام اجازه داد به نیابت از آمریکا، سعودی‌ها و دیگر کشورهای عربی دست به کشتار بزنند. در تلاشی برای جلوگیری از فروش اسلحه به سعودی‌ها جهت استفاده در جنگ یمن، مجلس نمایندگان این پیشنهاد را تصویب نکرد تا جنگ با پشتیبانی آمریکا ادامه یابد و مردم بیگناه در سکوت و گم‌بودگی جهانی کشته شوند. بدیهی است که رقابت فروش اسلحه و کسب درآمد به آمریکا ختم نمی‌شود؛ انگلستان از زمان شروع جنگ یمن و راه افتادن ائتلاف سعودی‌ها با چراغ سبز آمریکا و اروپا، بیش از سه میلیارد دلار اسلحه به عربستان فروخته است. سال پیش (سپتامبر ۲۰۱۵)، انگلیس موفق شد تلاش اتحادیه اروپا برای تحقیق و بررسی جنگ یمن و مجازات طرفین دعوا برای نقض قوانین جنگی را مسکوت بگذارد. حتا نخست وزیر جدید هم از این اقدام دفاع کرده است و گفته: اگر لازم باشد باز هم چنین اقدامی را مانع خواهیم شد؛ زیرا ضرورتی ندارد.
بنابراین سکوت رسانه‌های جهانی نه به عزم خود که به خواست صاحبان سرمایه است که فروش اسلحه را ممکن می‌سازد، اما در این میان، وجدان رسانه‌های ایرانی چرا در خواب عمیق خرس‌گونه فرو رفته است، هنوز در نیافته‌ام.
* عباس شکری دارای دکترا در رشته ی “ارتباطات و روزنامه نگاری”، پژوهشگر خبرگزاری نروژ، نویسنده و مترجم آزاد و از همکاران تحریریه شهروند در اروپا است.
Abbasshokri @gmail.com
